18. Þá mælti Ægir: ”MikiIl þótti mér Hrungnir fyrir sér. Vann Þórr meira þrekvirki nökkut, þá er hann átti við troll?”

För Þórs til Geirröðargarða

Þá svarar Bragi: ”Mikillar frásagnar er þat vert, er Þórr fór til Geirröðargarða. Þá hafði hann eigi hamarinn Mjöllni eða megingjarðar eða jarngreipr, ok olli því Loki. Hann fór með honum, því ar Loka hafði þar hent, þá er hann flaug einu sinni at skemmta sér með valsham Friggjar, at hann flaug fyrir forvitni sakar í Geirröðargarða ok sá þar höll mikla, settist ok sá inn of glugg. En Geirröðr leit í móti honum ok mælti, at taka skyldi fuglinn ok færa honum, en sendimaðr komst nauðuliga á hallarvegginn, svá var hann hár. Þat þótti Loka gott, er hann sótti erfiðliga til hans, ok ætlaði sér stund at fljúga eigi upp, fyrr en hann hafði farit allt torleiðit. En er maðrinn sótti at honum, þá beinir hann fluginn ok spyrnir við fast, ok eru þá fætrnir fastir. Var Loki tekinn þar höndum ok færðr Geirröði jötni. En er hann sá augu hans, þá grunaði hann, at maðr myndi vera, ok bað hann svara, en Loki þagði. Þá læsti Geirröðr Loka í kistu ok svelti hann þar þrjá mánuðr. En þá er Geirröðr tók hann upp ok beiddi hann orða, þá sagði Loki, hverr hann var, ok til fjörlausnar vann hann Geirröði þess eiða, at hann skyldi koma Þór í Geirröðargarða, svá at hann hefði hvárki hamarinn né megingjarðar.

Þórr kom til gistingar til gýjar þeirar, er Gríðr er kölluð. Hon var móðir Víðars ins þögla. Hon sagði Þór satt frá Geirröði, at hann var jötunn hundvíss ok illr viðreignar. Hon léði honum megingjarða ok járngreipr, er hon átti, ok staf sinn, er heitir Gríðarvölr. Þá fór Þórr til ár þeirar, er Vimur heitir, allra á mest. Þá spennti hann sik megingjörðum ok studdi forstreymis Gríðarvöl, en Loki helt undir megingjarðar. Ok þá er Þórr kom á miðja ána, þá óx svá mjök áin, at uppi braut á öxl honum. Þá kvað Þórr þetta:

Vax-at-tu nú, Vimur,
alls mik þik vaða tíðir
jötna garða í;
veiztu, ef þú, vex,
at þá vex mér ásmegin
jafnhátt upp sem himinn.

Þá sér Þórr uppi í gljúfrum nökkurum, at Gjálp, dóttir Geirröðar stóð þar tveim megin árinnar, ok gerði hon árvöxtinn.

Þá tók Þórr upp ór ánni stein mikinn ok kastaði at henni ok mælti svá: ”At ósi skal á stemma.”

Eigi missti hann, þar er hann kastaði til. Ok í því bili bar hann at landi ok fekk tekit reynirunn nökkurn ok steig svá ór ánni. Því er það orðtak haft, at reynir er björg Þórs.

En er Þórr kom til Geirröðar, þá, var þeim félögum vísat fyrst í geitahús til herbergis, ok var þar einn stóll til sætis, ok sat Þórr þar. Þá varð hann þess varr, at stóllinn fór undir honum upp at ræfri. Hann stakk Gríðarveli upp í raftana ok lét sígast fast á stólinn. Varð þá brestr mikill, ok fylgði skrækr. Þar höfðu verit undir stólinum dætr Geirröðar, Gjálp ok Greip, ok hafði hann brotit hrygginn í báðum.

Þá lét Geirröðr kalla Þór í höllina til leika. Þar váru eldar stórir eftir endilangri höll. En er Þórr kom gagnvart Geirröði, þá tók Geirröðr með töng járnsíu glóandi ok kastar at Þór, en Þórr tók í móti með járngreipum ok færir á loft síuna, en Geirröðr hljóp undir járnsúlu at forða sér. Þórr kastaði síunni ok laust gegnum súluna ok gegnum Geirröð ok gegnum vegginn ok svá fyrir útan í jörðina.”

Eftir þessi sögu hefir ort Eilífr Guðrúnarson í Þórsdrápu.

Friggjarkenningar

19. Hvernig skal kenna Frigg? Svá, at kalla hana dóttur Fjörgyns, kona Óðins, móður Baldrs, elju Jarðar ok Rindar ok Gunnlaðar ok Gerðar, sværa Nönnu, dróttning ása ok ásynja, Fullu ok valshams ok Fensala.

Freyjukenningar

20. Hvernig skal Freyju kenna? Svá, at kalla hana dóttur Njarðar, systur Freys, konu Óðs, móður Hnossar, eigandi valfalls ok Sessrúmnis ok fressa, Brisíngamens, Vanagoð, Vanadís, it grátfagra goð, ástaguð. -Svá má kenna allar ásynjur at nefna annarrar nafni ok kenna við eign eða verk sín eða ættir.

Sifjarkenningar

21. Hvernig skal kenna Sif? Svá, at kalla hana konu Þórs, móður Ullar, it hárfagra goð, elja Járnsöxu, móður Þrúðar.

Iðunnarkenningar

22. Hvernig skal kenna Iðunni? Svá, at kalla hana konu Braga ok gætandi eplanna, en eplin ellilyf ásanna. Hon er ok ránfengr Þjaza jötuns, svá sem fyrr er sagt, at hann tók hana braut frá ásum.

Eftir þeiri sögu orti Þjóðólfr inn hvinverski í Haustlöng.

Ásu er svá rétt at kenna at kalla einn hvern annars nafni ok kenna við verk sín eða eign eða ættir.

Himinskenningar

23. Hvernig skal kenna himin? Svá, at kalla hann Ymis haus ok þar af jötuns haus ok erfiði eða byrði dverganna eða hjálm Vestra ok Austra, Suðra, Norðra, land sólar ok tungls ok himintungla, vagna ok veðra, hjálmr eða hús lofts ok jarðar ok sólar. Svá kvað Arnórr jarlaskáld:

Ungr skjöldungr stígr aldri
jafnmildr á við skildan
þess var grams, und gömlum,
gnóg rausn, Ymis hausi.

Ok enn sem hann kvað:

Björt verð sól at svartri,
sökkr fold í mar dökkvan,
brestr erfiði Austra,
allr glymr sjár á fjöllum.

Svá kvað Böðvarr balti:

Alls engi verðr Inga
undir sólar grundu
böðvar hvatr né betri
bræðr landreki æðri.

Ok sem kvað Þjóðólfr inn hvinverski:

Ók at ísarnleiki
Jarðar sunr, en dunði,
móðr svall Meila blóða,
mána vegr und hánum.

Svá sem kvað Ormr Barreyjarskáld:

Hvégi er, Draupnis drógar
dís, ramman spyr ek vísa,
sá ræðr, valdr, fyr veldi,
vagnbrautar mér fagnar.

Svá sem kvað Bragi skáld:

Hinn er varp á víða
vinda Öndurdísar
of manna sjöt margra
mundlaug föður augum.

Ok sem Markús kvað:

Fjarri hefir, at fæðisk dýrri
flotna vörðr á élkers botni,
háva leyfir hverr mað ævi
hringvarpaðar, gjalfri kringðum.

Svá sem kvað Steinn Herdísarson:

Hás kveð ek helgan ræsi
heimtjalds at drag þeima,
mærð tésk fram, en fyrða
fyrr, því at hann er dyrri.

Ok sem kvað Arnórr jarlaskáld:

Hjalp þú, dýrr konungr, dýrum,
dags grundar, Hermundi.

Ok enn kvað Arnórr:

Saðr stillir, hjalp þú snjöllum,
sóltjalda, Rögnvaldi.

Ok sem kvað HalIvarðr:

Knútr verr jörð sem ítran
alls dróttinn sal fjalla.

Sem Arnórr kvað:

Míkáll vegr þat er misgért þykkir
mannvits fróðr ok allt it góða;
tyggi skiptir síðan seggjum
sólar hjalms á dæmistóli.

Jarðarkenningar

24. Hvernig skal þjóð kenna? Svá, at kalla hana Ymis hold ok móður Þórs, dóttur Ónars, brúði Óðins, elju Friggjar ok Rindar ok Gunnlaðar, sværu Sifjar, gólf ok botn veðra hallar, sjár dýranna, dóttir Náttar, systir Auðs ok Dags. Svá sem kvað Eyvindr skáldaspillir:

Nú er alfröðull elfar
jötna dolgs of folginn,
ráð eru rammrar þjóðar
rík, í móður líki.

Sem kvað Hallfreðr vandræðskáld:

Ráð lukusk, at sá, síðan,
snjallráðr konungs spjalli
átti einga-dóttur
Ónars viði gróna.

Ok enn sagði hann:

Breiðleita gat brúði
Báleygs at sér teygða
stefnir stöðvar hrafna
stála ríkismálum.

Svá sem kvað Þjóðólfr:

Útan bindr við enda
elgvers glöðuðr hersa
hreins við, húfi rónum,
hafs botni far gotna.

Sem Hallfreðr kvað:

Því hygg fleygjanda frægjan,
ferr jörð und menþverri
ítran, eina at láta
Auðs systur mjök trauðan.

Svá kvað Þjóðólfr:

Dolgljóss, hefir dási
darrlatr staðit fjarri,
endr þá er elju Rindar
ómynda tók skyndir.