Hálfdanar saga Eysteinssonar

1. Ætt Hálfdanar konungs

Þrándr hefir konungr heitit. Við hann er kenndr Þrándheimr í Noregi. Hann var sonr Sæmings konungs, sonar Óðins, er réð fyrir Hálogalandi. Sæmingr átti Naumu, er Naumudalr er við kenndr. Þrándr var mikill höfðingi. Hans kona hét Dagmær, systir Svanhvítar, er Hrómundr Gripsson átti. Þeira sonr hét Eysteinn, en annarr Eirekr inn víðförli, er fann Ódáinsakr. Hans móðir er ekki nefnd.

Eysteinn giftist ok fekk dóttur Sigurðar hjartar, er Ása hét. Hennar móðir var Áslaug, dóttir Sigurðar orms í auga. Eysteinn fekk með henni Finnmörk ok Valdres, Þótn ok Haðaland. Hann var ríkr ok stjórnsamr. Þau áttu son, er Hálfdan hét. Hann var ok stjórnsamr ok stilltr vel ok fríðr sýnum ok vandist snemma við allar íþróttir, þær sem karlmann máttu fríða ok betra var at hafa en missa. Hann var vinfastr ok trúlyndr ok vinavandr, gleðimaðr mikill, svá at alla gleði mátti við hann eiga, en ef honum mislíkaði, þá var hann þunglyndr ok langrækr, en eigi mjök bráðskapaðr. Hann óx upp með föður sínum, þar til hann var fimmtán vetra gamall. Þá tók móðir hans sótt ok andaðist. Þótti konungi þat mikill skaði ok öllum öðrum, ok var hennar útferð gerð sœmiliga. Konungr undi lítt í ríki sínu þaðan í frá, ok fór hann í hernað hvert sumar.

Maðr er nefndr Svipr. Hann var ríkr bóndi ok meðallagi vinsæll. Hann átti þrjá sonu. Einn hét Úlfkell ok var kallaðr snillingr. Hann var mikill ójafnaðarmaðr ok eigi mjök vitr. Hann var í hernaði með Eysteini konungi ok hafði fimm skip sinna vegna. Konungr helt mikit af honum. Annarr sonr Svips hét Úlfarr. Hann var ráðgjafi konungs. Hann var vinsæll maðr ok trúlyndr, ok þótti hann alls staðar bæta til bæði fyrir konungi ok öðrum. Úlfr hét inn yngsti sonr Svips. Hann var kallaðr Úlfr inn illi. Hann herjaði um Eystrasalt ok um Bjarmaland. Hann hafði mikla ræningjasveit ok var allóvinsæll.

Eitt sumar herjaði Eysteinn konungr í Austrveginn. Úlfkell snillingr var þá með honum ok Hálfdan, sonr konungs. Þeir höfðu þrjá tigi skipa vel skipuð, en Úlfarr, bróðir Úlfkels, hafði vald yfir ríki Eysteins konungs, meðan hann var í hernaðinum.

2. Frá Hergeiri konungi ok Ingigerði

Í þenna tíma réð fyrir Aldeigjuborg konungr sá, sem Hergeirr hét. Hann var við aldr. Ísgerðr hét kona hans. Hún var dóttir Hlöðvis konungs af Gautlandi. Bræðr hennar váru þeir Sigmundr, er var stafnbúi Haralds konungs ins hárfagra, ok Oddr skrauti, faðir Gull-Þóris, er getr í Landnámabók á Íslandi. Þau áttu eina dóttur, er Ingigerðr hét. Hún var allra meyja fríðust ok svá stór vexti sem karlmaðr. Flestir hlutir váru henni vel gefnir. Hún var at fóstri með jarli þeim, er Skúli hét. Hann réð fyrir Álaborg ok jarlsríki því, sem þar lá til. Hann var sagðr bróðir Heimis, fóstra Brynhildar Buðladóttur, er getr í sögu Ragnars konungs loðbrókar. Skúli var kappi mikill ok manna vitrastr.

Kolr hét maðr. Hann var þræll Skúla. Hann var mikill maðr ok svá sterkr, at hann hafði tólf karla afl, til hvers sem hann gekk. Þat mátti kalla, at hann hefði mest ráð með jarlinum. Hann var honum dyggr. Dóttur átti hann sér. Sú hét Ingigerðr ok var allra meyja fríðust ok mjök lík Ingigerði konungsdóttur bæði á vöxt ok yfirlit, en eigi var náttúra þeira lík, því at Ingigerðr konungsdóttir var vel siðuð, en nafna hennar var in mesta fála, en þó var hún vel mennt, því at konungsdóttir hafði kennt henni hannyrðir, ok var hún iðuliga í skemmu hennar.

Skúli jarl unni mikit fóstru sinni. Eigi var Skúli kvángaðr. Íþróttamaðr var hann svá mikill, at engi maðr komast til jafns við hann.

3. Eysteinn felldi Hergeir konung

Eysteinn konungr er nú kominn fyrir Aldeigjuborg með her sinn. Hergeirr konungr var fáliðaðr fyrir. Eysteinn konungr gekk at borginni með liði sínu. Hergeirr konungr varði vel ok drengiliga, en þó var hann eigi við bardaga búinn, ok urðu þær málalyktir, at Hergeirr konungr fell ok mestr hluti liðs hans. En þegar konungr var fallinn, bauð Eysteinn konungr grið öllum þeim, sem eptir váru. Gafst þá upp bardaginn, ok gengu þeir til griða, sem eptir váru. Lét konungr þá hreinsa borgina. Síðan lét hann leiða drottningu fyrir sik, en hún var í hörðu skapi.

Konungr horfði á hana um stund ok mælti síðan: "Várkunn er þat," sagði hann, "at þér liggi í miklu rúmi þau tíðendi, sem hér hafa orðit öll saman, en bætr liggja til alls, ok vil ek nú vera þér í bónda stað, ok er eigi vanfenginn maðr á mót honum, því at hann var gamall."

"Engi lýti váru honum at elli sinni," sagði drottning, "en þat uggir mik, hvárt ek verð þeim trú, sem hann hefir drepit."

"Nú er um tvá kosti," sagði konungr, "sá annarr, at ek mun taka þik frillutaki, ok helzt þat slíka stund sem auðit verðr; hinn annarr, at þú gifzt mér ok gef ríkit allt í mitt vald, ok skal ek gera þinn sóma mikinn, ok óttumst ek eigi, at svik þín muni mér at bana verða, þá ek skal deyja."

Drottning mælti: "Þat mun sannast it fornkveðna, at hörð verða óyndisórræðin, ok mun ek þann kjósa at eiga þik."

Konungr segir sér þat nær skapi. Síðan var þetta mál til lykta snúit, ok tókust þessi ráð, ok er allt seinna en segir.

4. Sendiför Úlfkels ok Hálfdanar

En þessu næst kallar konungr saman alla sína menn. Hann mælti þá til Úlfkels snillings ok Hálfdanar, sonar síns: "Svá er mál með vexti," sagði hann, "at Skúli jarl ræðr fyrir norðr í Álaborg. Þar er á fóstri með honum Ingigerðr, dóttir Hergeirs konungs. Skúli er kappi mikill, ok er oss ván, at hann muni koma á hendr oss með her. Því skulu þit fara austr á mót honum ok leggja landit undir ykkr, en færa mér konungsdóttur, ok ef þit getið unnit landit, þá skal Úlfkell vera þar jarl fyrir drengiliga fylgd, er hann hefir mér fylgt, ok skal ek fá honum sœmiligt kvánfang, en Hálfdan skal eiga Ingigerði, ef honum hugnast þat ráð.

Þeir bjuggu nú her sinn Úlfkell ok Hálfdan ok léttu eigi fyrr en þeir koma til Álaborgar.

5. Þeir Hálfdan unnu sigr

Skúli jarl hafði nú frétt þau tíðendi, sem gerzt höfðu í Aldeigjuborg, ok því safnar hann at sér liði miklu. Ok er liðit var saman komit, tók Skúli sótt mikla. Hafði hann þá sanna frétt af her þeira Úlfkels ok Hálfdanar.

Hann mælti þá við Kol: "Þat vil ek," sagði Skúli, "at þú gerist höfðingi fyrir liðinu. Tak þú upp merki mitt ok klæði, ok skal ek fá þér jarldóm, ok skal ek gifta þér Ingigerði, fóstru mína, ef þú fær sigr."

Kolr kveðst þess albúinn. Sagði Skúli nú fyrir mönnum, hversu breyta skyldu. Hugðu liðsmenn eigi annat en Skúli mundi þat vera, sem Kolr var. Hann ferr nú með liðit á móti þeim Hálfdani ok Úlfkatli. Skúli jarl lá í þorpi einu, ok var honum nú heldr í aptrbata.

Ingigerðr konungsdóttir kallar nöfnu sína, Ingigerði Kolsdóttur, til sín ok mælti til hennar: "Ek vil, at þú takir við trúnaði mínum," sagði hún, "ok látir engan vita, meðan þú lifir. Þú skalt taka við klæðum mínum, því at vit erum mjök líkar. Skaltu kallast dóttir Hergeirs konungs, en ek taka við þínum klæðum ok fara á flótta með öðrum ambáttum, ok skaltu þenna trúnað aldri láta uppi, á meðan vit lifum báðar. En ef þeir sigrast, sem til eru komnir, þá mun Hálfdan konungsson biðja þín, ok ertu þá fullgift, en elligar Úlfkell, ok er þá góðr, hvárr sem upp kemr."

Hún kveðst þetta gjarna vilja, ok fór þetta fram.

Nú koma þeir Hálfdan ok Úlfkell at með sinn her. Kolr lætr lúka upp borginni ok gengr ut með allan sinn her. Tekst þar bardagi, ok stendr hann með mikilli mannhættu. Kolr var bæði sterkr ok stórhöggr, ok hugðu allir þar Skúla jarl vera, ok gekk hann í gegnum fylkingar þeira. Herbjörn hét frændi Skúla jarls. Hann hafði fylking í mót Hálfdani, ok váru þeira skipti allhraustlig, en svá lauk með þeim, at Herbjörn fell. Brast þá flótti í liði þeira. Hálfdan rak flóttann allt til skógar.

Nú er at segja frá viðskiptum þeira Úlfkels ok Kols. Hafði Kolr þá drepit margan mann. Snæúlfr hét merkismaðr Úlfkells. Hann bar djarfliga fram merkit ok barðist drengiliga. Þeir mættust nú Kolr ok Úlfkell, ok váru þeira viðskipti allhraustlig, ok börðust þeir svá lengi, at engi skakkaði með þeim, ok hjuggust af þeim allar hlífar. Kolr hjó þá mikit högg til Úlfkels. Þat kom á hjálminn utarliga ok tók af þat, er nam, ok var þat fjórðungrinn ok þar með eyrat it vinstra, ok var höggit svá mikit, at Úlfkell fell; en Snæúlfr kom þá at ok hjó til Kols, ok kom á andlitit ok tók af nefit ok báðar varrirnar ok hökuna, ok fellu tennrnar niðr í gras. Kolr stóð eigi kyrr, þó at hann hefði fengit sárit. Hjó hann til Snæúlfs á hálsinn, svá at af tók höfuðit. Úlfkell var þá á fætr kominn ok lagði til Kols fyrir brjóstit, svá at út gekk um herðarnar. Fell hann þá dauðr niðr. Brast þá flótti í lið þeira.

Úlfkell rak flóttann, en Hálfdan sneri aptr. Hann sér, hvar tveir menn gengu. Þat var karl ok kerling. Menn höfðu mál af þeim, ok spurðu þau, hversu bardaginn hefði gengit, en þeir sögðu af it ljósasta, ok síðan skildu þeir. Karl var svá stirðr, at hann lá á herðum kerlingu, ok drögnuðu þau svá til skógar. Hálfdan spurði menn sína, við hvern þeir hefði talat, en þeir kváðu þat stafkarl veslugan.

"At fá verðr of vandliga hugat," sagði hann, "þar er sá karl, er mér er aptrsjá at ok betr væri drepinn."

En þeir kváðu þat níðingsverk. Var hann þá kominn í skóginn, ok tjáði þá eigi eptir þeim at leita.

Ríðr Hálfdan nú heim til borgarinnar. Var Úlfkell þá kominn í borgina ok gekk at skemmu þeiri, er Ingigerðr var í, ok var hún þá leidd fyrir hann.

Hún mælti þá til Úlfkels: "Þú hefir nú unnit sigr mikinn," sagði hún, "drepit höfðingja borgarinnar. Nú ef þér eruð réttir hermenn, þá munu þér eigi níðast á mér eða þeim mönnum öðrum, sem hér eru höfðingjalausir, ok láta mik ná at finna mína móður."

Úlfkell sagði, at — "þat skal satt vera, því at þat, sem vér höfum af gert, skulum vér góðu bæta, bæði þér ok þinni móður, ef þú vilt vera oss trú ok holl, hlýðin ok eptirlát ok þverúðast eigi við oss."

"Svá er nú komit mínu máli," sagði hún, "at ek ætla, at metnaðrinn hafi lítit at gera."

Þeir hétu henni góðu þar um. Váru þá loknar upp féhirzlur. Tóku þeir gull ok silfr ok þat annat, er þá lysti, en gáfu grið mönnum öllum. Síðan var veittr umbúningr inum dauðum, ok var búit verðuliga um leiði Skúla jarls, er Kolr var reyndar. Lögðu þeir síðan land allt undir sik ok bjuggust síðan móts við Eystein konung, ok var Ingigerðr í ferð með þeim.

6. Úlfkell fekk Ingigerðar

Nú fréttir Eysteinn konungr heimkvámu þeira ok hversu mikinn sigr þeir höfðu fengit. Fagnar hann þeim sœmiliga, ok skemmtu þeir honum frá ferðum sínum. Þakkar konungr þeim vel ok spyrr Hálfdan eptir, hversu honum lízt á konungsdóttur, en hann kveðst eigi mjök kvenskyggn, en sagði þó, at hún væri væn kona. Ingigerðr var nú komin í höll drottningar, ok fagnaði hún henni vel, en þó með minni blíðu en margr ætlaði. Þá lét konungr senda eptir þeim mæðgum.

En er þær kómu fyrir hann, mælti hann til Ísgerðar drottningar: "Nú er hér komin dóttir þín," sagði hann, "ok vil ek nú með yðru ráði allan sóma gera bæði þér ok henni. Vili Hálfdan mínum ráðum fara fram, þá líkar mér vel, at hann fái hennar, ef hennar vili fellr þar til ok þinn, drottning."

"Svá er hún viti borin," sagði drottning, "at hún má vel hafa sjálf svör fyrir sér um slík mál."

Þá mælti Hálfdan: "Eigi hefi ek mjök huglagt at kvænast svá búit. Hefi ek ok eigi margar konungadætr sét, en vel þykki mér sá giftr, sem Ingigerði á, ok eggjandi vil ek þess vera, at þér séð gott ráð fyrir henni."

Þá mælti Úlfkell: "Lengi hefi ek yðr þjónat, herra, ok vænti ek af yðr góðs, ok þætti mér mikill sómi, ef þér vilduð gifta mér þessa mey. Hefi ek ok nokkut talat við hana áðr, ok hefir hún engi fjartæki haft um þetta mál."

Konungr spyrr nú Ingigerði, hversu henni væri um þetta gefit, en hún kvað hann mestu mundu um ráða, ef móðir hennar legði eigi í móti, — "ok síðan vili þér, konungr, auka nokkur nafnbót við Úlfkel."

En konungr spurði drottningu, hversu henni væri um gefit, en hún kvað sér þat bezt líka, at hann sæi fyrir, sem honum líkar.

Eptir þetta gifti konungr Úlfkatli Ingigerði ok gaf honum jarlsnafn ok Álaborg til forráða ok þat ríki, sem þar lá til, ok var þá drukkit brullaup þeira. Ok síðan fór Úlfkell til Álaborgar ok tók undir sik ríkit ok gerðist þar höfðingi yfir ok galt konungi skatt, ok fór svá fram lengi, ok tókust upp ástir með þeim Ingigerði.

7. Frá Grímum tveim

Eysteinn konungr sitr nú í sínu ríki. Hann unni mikit Ísgerði drottningu. Hún lét sér alla hluti kvenmannliga verða til hans, ok líða svá þrír vetr.

Þat bar til eitt sinn, at kaupskip mikit sigldi austan fyrir Bálagarðssíðu í stórviðri. Þat skip hvarf, ok fannst ekki mannsbarn af, ok ætluðu menn, at stórviðri mundi hafa brotit þetta sama skip. En eptir um haustit var þat einn dag, at tveir menn kómu til hirðar Eysteins konungs. Þeir váru miklir vexti, en eigi vel klæddir. Ekki sáu menn gerla í andlitit þeim, því at þeir höfðu síða höttu. Þeir gengu fyrir konung ok kvöddu hann verðuliga, því at hann var optast blíðr í mali. Hann spurði, hvat manna þeir væri. Þeir sögðust báðir Grímar heita ok vera ættaðir utan af Rússía ok hafa misst peninga sína í skipreika. Þeir báðu konung vetrvistar.

Konungr spyrr drottning, hvat henni þætti ráð um, en hún sagði, at hann mundi sjálfr slíku ráða, en kvað þó marga ókunna menn misjafnt gefast, — "er mér þá eigi af at kenna, ef ek legg ekki til."

Konungr kvað hana jafnan litlu vilja sér af skipta um ráðagerðirnar, — "nenni ek eigi at vísa þeim frá mat, at svá eru langt at komnirr."

Var þeim nú skipat sæti þar, sem mætast gestir ok hirðmenn. Þeir váru fáskiptnir við menn, en kómu sér við alla vel. Grímr inn ellri var svá stórr vexti, at fáir váru hans líkar. Hann var sterkr ok fimr við alla leika ok var opt at leikum með konungsmönnum á skotbakka ok at knattleikum. Hann fór vel með afli sínu, lék á engan, en var eigi aflvana, ef aðrir leituðu á hann. Grímr inn yngri var mjúkr í öllum leikum, fimr við skot, en prófaði lítt aflraunir, en skaut allra manna bezt af handboga ok lásboga, en tefldi svá vel, at engi komst til jafns við hann.

Hálfdan konungsson lagði opt leik sinn við hann, bæði um tafl ok skotfimi, en svá mikinn vörð helt hann á Grímunum, at enga nótt sváfu þeir svá, at hann vekti eigi ok hefði vitund af þeim, ok leið svá fram vetrinn at jólum.

8. Grímr lagði á Hálfdan

Þat var einn dag á jólum, at menn léku knattleik fyrir konunginum. Hann sat á stóli, en drottningin á öðrum. Grímarnir váru at leikunum, ok gat engi leikit til jafns við inn stærra Grím nema Hálfdan konungsson. Aldri höfðu Grímar talat orð við drottninguna á þeim vetri. Einu sinni sló Grímr inn ellri út knettinum, ok átti Grímr yngri at sækja. Knöttrinn rann allt upp undir stól drottningar. Grímr gruflar eptir knettinum, en þá hann réttist upp, talaði hann nokkur orð í eyra drottningunni, en hún brá nokkut lit við.

Á móti dagverðardrykkju gafst upp leikrinn. Tóku menn þá til drykkju. Konungr veitti kappsamliga um daginn, ok fell hverr maðr sofinn niðr í sínu sæti, sá sem eigi færði sik sjálfr til sængr. Konungr drakk lengi um kveldit. Drottning sat hjá honum. Konungr spurði hana, hvat Grímr hefði talat við hana, en hún kveðst eigi hafa hent reiður á því. Konungr sagði, at hún vildi flestar sagnir hjá sér geyma ok um fátt sér vísbending gera. Drottning bað hann vera sem varastan um sik. Gekk hún þá burt. Grímar váru þá sofnaðir.

Gekk þá konungr at sofa ok Hálfdan, sonr hans, með honum. En er þeir kómu til skemmunnar, var drottning eigi þar. Konungr lagðist niðr í sængina í klæðum sínum ok lagði sverð sitt fyrir framan sik. Herbergissveinarnir drógu upp skriðljósin, en Hálfdan gekk inn í höll, ok lágu Grímar þar ok sváfu. Hálfdan sá, at inn minni Grímr hafði dregit af sinn glófann, ok var höndin ber. Enga mannshönd þóttist hann slíka sét hafa fyrir fegrðar sakir. Þar fylgdi með gull svá vænt, at eigi þóttist hann sét hafa annað slíkt, mest sakir steins þess, sem í því var, ok hann skildi eigi, hverrar náttúru hann var. Hann lokkar nú gullit af fingrinum ok lét í glófann, en síðan bað hann draga upp ljósin, ok settist hann niðr hjá Grímunum. Var þá myrkt it neðra í höllinni. Hann helt á glófanum í hendi sér.

Skjótt fell svefn á hann, en vaknaði við þat, at ljósin váru slokkin, en Grímr inn minni vatt upp ljósi fyrir augu honum svá björtu, at hann þoldi eigi á móti sjá, ok greip af honum glófann ok mælti síðan: "Eptir þessari hendi, gulli ok glófa skaltu leita ok þreyja ok aldri náðir fá, fyrr en sá leggr jafnviljugr aptr í þinn lófa, sem nú tók á burtu."

En síðan snarar hann ljósinu til þeira dyranna, sem skemmra var til, en hleypr til hinna sjálfr, sem lengra var til, ok þar út.

9. Veginn Eysteinn konungr

Hálfdan sprettr nú á fætr ok hleypr til þeira dyranna, sem ljósinu var til snarat, ok váru þær þá læstar. Snýr hann þá til hinna dyranna ok hét á menn þá, sem inni váru, at þeir skuli vakna. Dyrrnar váru læstar, ok varð at brjóta þær upp, áðr en þeir kæmist þar út.

Hálfdan vitjar skemmubúrsins, ok var konungr þar dauðr ok lagin sverði í gegnum ok þrír smásveinarnir, en inn fjórði komst upp á þvertréit ok sagði, at Grímr inn meiri hefði þar komit ok drepit konunginn ok þa alla, sem dauðir váru, ok kallaði síðan: "Segið svá Hálfdani, at Vígfúss ok Ófeigr hafi hefnt Hergeirs konungs," — ok gekk út síðan.

Í þessu kom drottning í skemmuna, ok fengu henni þessi tíðendi svá mikils, at hún fell í óvit, ok þótti henni við dauða búit. Var nú yss mikill í borginni, ok fóru menn at leita Grímanna bæði á sjó ok landi, ok fundust þeir hvergi, ok stóð þessi leit mánuð, ok var víða gátum til dreift. Þó dyrglaðist yfir þetta um síðir. Var þat þá flestra manna vili, at Hálfdan væri til konungs tekinn.

10. Hálfdan leitaði föðurbana síns

Litlu síðar lætr Hálfdan kveðja þings. En er höfðingjarnir váru komnir, lögðu menn til bænarstað, at Hálfdan væri konungr þeira, en hann svaraði svá, at — "þau tíðendi hafa hér gerzt fyrir litlu, at mér sómir eigi konungsnafn at bera, á meðan svá stendr, því at eigi er ek óðalborinn til ríkis hér. Mun mörgum þykkja mér betr sóma at hefna föður míns ok leita at þeim, sem hann hafa drepit. Þykki mér ráð, at drottning sendi eptir Sigmundi, bróður sínum, at hann komi hverninn sem þá breytum vér, en ek mun burt fara ok eigi aptr koma, fyrr en ek hefi fundit minn föðurbana, hversu sem mér verðr um auðit hefndina."

Drottning sagði, at henni þætti hvergi sitt ríki betr komit en hjá honum.

En hvat þar er um talat, er þat af ráðit, at Hálfdan býst ór landi með fimm skip ok valdi með sér góða drengi. Sigldi hann fyrst í Austrveginn, ok varð honum bæði gott til fjár ok mannorðs, en aldri lá hann svá vakandi, at væri eigi honum fyrir augum sú fagra hönd ok þat væna gull, sem hann missti í Aldeigjuborg. Látum hann nú sigla alla fimm vetr, sem hann vill.

11. Úlfketill krafði ríkis

Þar tökum vér nú til, sem Úlfkell sitr norðr í Álaborg ok kona Ingigerðr. Þau frétta nú lát Eysteins konungs ok svá, með hverjum hætti þat hafði orðit. Talar Ingigerðr þá við Úlfkel, hvárt hann vill ekki kalla til ríkis eptir Hergeir konung, föður hennar. Hann kveðst þess albúinn. Síðan bjuggu þau ferð sína ok léttu eigi fyrr en þau kómu til Aldeigjuborgar. Sigmundr var þar fyrir með drottningu. Úlfkell kallar til ríkis í hönd þeim drottningu, en hún sagði, at þau hefði nóg ríki, þó at þau ágirntust eigi meira en þau hefði áðr, ok láta þó vel yfir, ef þau heldi því. Sló þá í heitingar með þeim. Fór Úlfkell þá heim ok safnar liði.

Sigmundr fór þegar norðr eptir honum, ok fundust þeir þar, sem heitir Krákunes, ok sló þegar í bardaga með þeim, ok lauk svá, at Úlfkell flýði einskipa með konu sína. Sigldi hann þá fyrst norðr í Noreg ok fann þar Úlfar, bróður sinn, ok sagði honum, hversu þeir Sigmundr höfðu skilit, ok öll þau tíðendi, sem gerzt höfðu í Austrveginum, ok bað nú, at hann skyldi gefa upp ríkit í hans vald, ok sagði, at Hálfdan hefði þó meira hans ríki í Austrveginum. Úlfarr bað hann eigi tala svá mikinn ódrengskap við sik, at hann muni gerast drottinssviki, ok bað hann heldr eflast at liði ok sækja með stríði þat ríki, sem hann þættist eiga í Austrveginum, ok kveðst vildu styrkja hann til þess. Úlfkell lét sér þat ekki nægja, ok sló þá í kappmæli með þeim, ok lauk svá deilu þeira, at Úlfkell drap Úlfar, bróður sinn, en lagði landit allt undir sik, ok gerðist hann þar höfðingi yfir, ok þotti öllum þetta it mesta illvirki, ok varð hann af þessu óþokkasæll öllu saman.