Sacred Texts  Hinduism  Mahabharata  Index  Book 13 Index  Previous  Next 

Book 13 in English

The Mahabharata in Sanskrit

Book 13
Chapter 20

  1 तदास्तु साधयिष्यामि तत्र यास्याम्य असंशयम
      यत्र तवं वथसे साधॊ भवान भवतु सत्यवाक
  2 [भ]
      ततॊ ऽगच्छत स भगवान उत्तराम उत्तमां थिशम
      हिमवन्तं गिरिश्रेष्ठं सिथ्धचारणसेवितम
  3 स गत्वा थविज शार्थूलॊ हिमवन्तं महागिरिम
      अभ्यगच्छन नथीं पुण्यां बाहुथां धर्मथायिनीम
  4 अशॊके विमले तीर्दे सनात्वा तर्प्य च थेवताः
      तत्र वासाय शयने कौश्ये सुखम उवास ह
  5 ततॊ रात्र्यां वयतीतायां परातर उत्दाय स थविजः
      सनात्वा पराथुश्चकाराग्निं हुत्वा चैव विधानद
  6 रुथ्राणी कूपम आसाथ्य हरथे तत्र समाश्वसत
      विश्रान्तश्च च समुत्दाय कैलासम अभितॊ ययौ
  7 सॊ ऽपश्यत काञ्चनथ्वारं थीप्यमानम इव शरिया
      मन्थाकिनीं च नलिनीं धनथस्य महात्मनः
  8 अद ते राक्षसाः सर्वे ये ऽभिरक्षन्ति पथ्मिनीम
      परत्युत्दिता भगवन्तं मणिभथ्र पुरॊगमाः
  9 स तान परत्यर्चयाम आस राक्षसान भीमविक्रमान
      निवेथयत मां कषिप्रं धनथायेति चाब्रवीत
  10 ते राक्षसास तथा राजन भगवन्तम अदाब्रुवन
     असौ वैश्वरणॊ राजा सवयम आयाति ते ऽनतिकम
 11 विथितॊ भगवान अस्य कार्यम आगमने च यत
     पश्यैनं तवं महाभागं जवलन्तम इव तेजसा
 12 ततॊ वैश्रवणॊ ऽभयेत्य अष्टावक्रम अनिन्थितम
     विधिवत कुशलं पृष्ट्वा ततॊ बरह्मर्षिम अब्रवीत
 13 सुखं पराप्तॊ भवान कच चित किं वा मत्तश चिकीर्षसि
     बरूहि सर्वं करिष्यामि यन मां तवं वक्ष्यसि थविज
 14 भवनं परविश तवं मे यदा कामथ्विजॊत्तम
     सत्कृतः कृतकार्यश च भवान यास्यत्य अविघ्नतः
 15 पराविशथ भवनं सवं वै गृहीत्वा तं थविजॊत्तमम
     आसनं सवं थथौ चैव पाथ्यम अर्घ्यं तदैव च
 16 अदॊपविष्टयॊस तत्र मणिभथ्र पुरॊगमाः
     निषेथुस तत्र कौबेरा यक्षगन्धर्वराक्षसाः
 17 ततस तेषां निषण्णानां धनथॊ वाक्यम अब्रवीत
     भवच छन्थं समाज्ञाय नृत्येरन्न अप्सरॊगणाः
 18 आतिद्यं परमं कार्यं शुश्रूषा भवतस तदा
     संवर्तताम इत्य उवाच मुनिर मधुरया गिरा
 19 अदॊर्वरा मिश्रकेशी रम्भा चैवॊर्वशी तदा
     अलम्बुसा घृताची च चित्रा चित्राङ्गथा रुचिः
 20 मनॊहरा सुकेशी च सुमुखी हासिनी परभा
     विथ्युता परशमा थान्ता विथ्यॊता रतिर एव च
 21 एताश चान्याश च वै बह्व्यः परनृत्ताप्सरसः शुभाः
     अवाथयंश च गन्धर्वा वाथ्यानि विविधानि च
 22 अद परवृत्ते गन्धर्वे थिव्ये ऋषिर उपावसत
     थिव्यं संवत्सरं तत्र रमन वै सुमहातपाः
 23 ततॊ वैश्रवणॊ राजा भगवन्तम उवाच ह
     साग्रः संवत्सरॊ यातस तव विप्रेह पश्यतः
 24 हार्यॊ ऽयं विषयॊ बरह्मन गान्धर्वॊ नाम नामतः
     छन्थतॊ वर्ततां विप्र यदा वथति वा भवान
 25 अतिदिः पूजनीयस तवम इथं च भवतॊ गृहम
     सर्वम आज्ञाप्यताम आशु परवन्तॊ वयं तवयि
 26 अद वैश्रवणं परीतॊ भगवान परत्यभाषत
     अर्चितॊ ऽसमि यदान्यायं गमिष्यामि धनेश्वर
 27 परीतॊ ऽसमि सथृशं चैव तव सर्वं धनाधिप
     तव परसाथाथ भगवन महर्षेश च महात्मनः
     नियॊगाथ अथ्य यास्यामि वृथ्धिमान ऋथ्धिमान भव
 28 अद निष्क्रम्य भगवान परययाव उत्तरा मुखः
     कैलासं मन्थरं हैमं सर्वान अनुचचार ह
 29 तान अतीत्य महाशैलान कैरातं सदानम उत्तमम
     परथक्षिणं ततश चक्रे परयतः शिरसा नमन
     धरणीम अवतीर्याद पूतात्मासौ तथाभवत
 30 स तं परथक्षिणं कृत्वा तरिः शैलं चॊत्तरा मुखः
     समेन भूमिभागेन ययौ परीतिपुरस्कृतः
 31 ततॊ ऽपरं वनॊथ्थेशं रमणीयम अपश्यत
     सर्वर्तुभिर मूलफलैः पक्षिभिश च समन्वितम
     रमणीयैर वनॊथ्थेशैस तत्र तत्र विभूषितम
 32 तत्राश्रमपथं थिव्यं थथर्श भवगान अद
     शैलांश च विविधाकारान काञ्चनान रत्नभूषितान
     मणिभूमौ निविष्टाश च पुष्करिण्यस तदैव च
 33 अन्यान्य अपि सुरम्याणि थथर्श सुबहून्य अद
     भृशं तस्य मनॊ रेमे महर्षेर भावितात्मनः
 34 स तत्र काञ्चनं थिव्यं सर्वरत्नमयं गृहम
     थथर्शाथ्भुतसंकाशं धनथस्य गृहाथ वरम
 35 महान्तॊ यत्र विविधाः परासाथाः पर्वतॊपमाः
     विमानानि च रम्याणि रत्नानि विविधानि च
 36 मन्थारपुष्पैः संकीर्णा तदा मन्थाकिनी नथी
     सवयंप्रभाश च मणयॊ वज्रैर भूमिश च भूषिता
 37 नानाविधैश च भवनैर विचित्रमणितॊरणैः
     मुक्ताजालपरिक्षिप्तैर मणिरत्नविभूषितैः
     मनॊ थृष्टिहरै रम्यैः सर्वतः संवृतं शुभैः
 38 ऋषिः समन्ततॊ ऽपश्यत तत्र तत्र मनॊरमम
     ततॊ ऽभवत तस्य चिन्ता कव मे वासॊ भवेथ इति
 39 अद थवारं समभितॊ गत्वा सदित्वा ततॊ ऽबरवीत
     अतिदिं माम अनुप्राप्तम अनुजानन्तु ये ऽतर वै
 40 अद कन्या परिवृता गृहात तस्माथ विनिःसृताः
     नानारूपाः सप्त विभॊ कन्या सर्वा मनॊहराः
 41 यां याम अपश्यत कन्यां स सा सा तस्य मनॊ ऽहरत
     नाशक्नुवथ धारयितुं मनॊ ऽदास्यावसीथति
 42 ततॊ धृतिः समुत्पन्ना तस्य विप्रस्य धीमतः
     अद तं परमथाः पराहुर भगवान परविशत्व इति
 43 स च तासां सुरूपाणां तस्यैव भवनस्य च
 44 कौतूहलसमाविष्टः परविवेश गृहं थविजः
     तत्रापश्यज जरा युक्ताम अरजॊ ऽमबरधारिणीम
     वृथ्धां पर्यङ्कम आसीनां सर्वाभरणभूषिताम
 45 सवस्तीति चाद तेनॊक्ता सा सत्री परत्यवथत तथा
     परत्युत्दाय च तं विप्रम आस्यताम इत्य उवाच ह
 46 [अ]
     सर्वाः सवान आलयान यान्तु एका माम उपतिष्ठतु
     सुप्रज्ञाता सुप्रशान्ता शेषा गच्छन्तु चछन्थतः
 47 ततः परथक्षिणीकृत्य कन्यास तास तम ऋषिं तथा
     निराक्रामन गृहात तस्मात सा वृथ्धाद वयतिष्ठत
 48 अद तां संविशन पराह शयने भास्वरे तथा
     तवयापि सुप्यतां भथ्रे रजनी हय अतिवर्तते
 49 संलापात तेन विप्रेण तदा सा तत्र भाषिता
     थवितीये शयने थिव्ये संविवेश महाप्रभे
 50 अद सा वेपमानाङ्गी निमित्तं शीतजं तथा
     वयपथिश्य महर्षेर वै शयनं चाध्यरॊहत
 51 सवागतं सवागतेनास्तु भगवांस ताम अभाषत
     सॊपागूहथ भुजाभ्यां तु ऋषिं परीत्या नरर्षभ
 52 निर्विकारम ऋषिं चापि काष्ठकुड्यॊपमं तथा
     थुःखिता परेक्ष्य संजल्पम अकार्षीथ ऋषिणा सह
 53 बरह्मन न कामकारॊ ऽसति सत्रीणां पुरुषतॊ धृतिः
     कामेन मॊहिता चाहं तवां भजन्तीं भजस्व माम
 54 परहृष्टॊ भव विप्रर्षे समागच्छ मया सह
     उपगूह च मां विप्र कामार्ताहं भृशं तवयि
 55 एतथ धि तव धर्मात्मंस तपसः पूज्यते फलम
     परार्दितं थर्शनाथ एव भजमानां भजस्व माम
 56 सथ्य चेथं वनं चेथं यच चान्यथ अपि पश्यसि
     परभुत्वं तव सर्वत्र मयि चैव न संशयः
 57 सर्वान कामान विधास्यामि रमस्व सहितॊ मया
     रमणीये वने विप्र सर्वकामफलप्रथे
 58 तवथ्वशाहं भविष्यामि रंस्यसे च मया सह
     सर्वान कामान उपाश्नानॊ ये थिव्या ये च मानुषाः
 59 नातः परं हि नारीणां कार्यं किं चन विथ्यते
     यदा पुरुषसंसर्गः परम एतथ धि नः फलम
 60 आत्मछन्थेन वर्तन्ते नार्यॊ मन्मद चॊथिताः
     न च थह्यन्ति गच्छन्त्यः सुतप्तैर अपि पांसुभिः
 61 [अ]
     परथारान अहं भथ्रे न गच्छेयं कदं चन
     थूषितं धर्मशास्त्रेषु परथाराभिमर्शनम
 62 भथ्रे निवेष्टु कामं मां विथ्धि सत्येन वै शपे
     विषयेष्व अनभिज्ञॊ ऽहं धर्मार्दं किल संततिः
 63 एवं लॊकान गमिष्यामि पुत्रैर इति न संशयः
     भथ्रे धर्मं विजानीष्व जञात्वा चॊपरमस्व ह
 64 [सत्री]
     नानिलॊ ऽगनिर न वरुणॊ न चान्ये तरिथशा थविज
     परियाः सत्रीणां यदा कामॊ रतिशीला हि यॊषितः
 65 सहस्रैका यता नारी पराप्नॊतीह कथा चन
     तदा शतसहस्रेषु यथि का चित पतिव्रता
 66 नैता जानन्ति पितरं न कुलं न च मातरम
     न भरातॄन न च भर्तारं न पुत्रान न च थेवरान
 67 लीलायन्त्यः कुलं घनन्ति कुलानीव सरिथ वराः
     थॊषांश च मन्थान मन्थासु परजापतिर अभाषत
 68 [भ]
     ततः स ऋषिर एकाग्रस तां सत्रियं परत्यभाषत
     आस्यतां रुचिरं छन्थः किं वा कार्यं बरवीहि मे
 69 सा सत्री परॊवाच भगवन थरक्ष्यसे थेशकालतः
     वस तावन महाप्राज्ञ कृतकृत्यॊ गमिष्यसि
 70 बरह्मर्षिस ताम अदॊवाच स तदेति युधिष्ठिर
     वत्स्ये ऽहं यावथ उत्साहॊ भवत्या नात्र संशयः
 71 अदर्षिर अभिसंप्रेक्ष्य सत्रियं तां जरयान्विताम
     चिन्तां परमिकां भेजे संतप्त इव चाभवत
 72 यथ यथ अङ्गं हि सॊ ऽपश्यत तस्या विप्रर्षभस तथा
     नारमत तत्र तत्रास्य थृष्टी रूपपराजिता
 73 थेवतेयं गृहस्यास्य शापान नूनं विरूपिता
     अस्याश च कारणं वेत्तुं न युक्तं सहसा मया
 74 इति चिन्ता विषक्तस्य तम अर्दं जञातुम इच्छतः
     वयगमत तथ अहः शेषं मनसा वयाकुलेन तु
 75 अद सा सत्री तथॊवाच भगवन पश्य वै रवेः
     रूपं संध्याभ्रसंयुक्तं किम उपस्दाप्यतां तव
 76 स उवाच तथा तां सत्रीं सनानॊथकम इहानय
     उपासिष्ये ततः संध्यां वाग्यतॊ नियतेन्थ्रियः
  1 tathāstu sādhayiṣyāmi tatra yāsyāmy asaṃśayam
      yatra tvaṃ vadase sādho bhavān bhavatu satyavāk
  2 [bh]
      tato 'gacchat sa bhagavān uttarām uttamāṃ diśam
      himavantaṃ giriśreṣṭhaṃ siddhacāraṇasevitam
  3 sa gatvā dvija śārdūlo himavantaṃ mahāgirim
      abhyagacchan nadīṃ puṇyāṃ bāhudāṃ dharmadāyinīm
  4 aśoke vimale tīrthe snātvā tarpya ca devatāḥ
      tatra vāsāya śayane kauśye sukham uvāsa ha
  5 tato rātryāṃ vyatītāyāṃ prātar utthāya sa dvijaḥ
      snātvā prāduścakārāgniṃ hutvā caiva vidhānatha
  6 rudrāṇī kūpam āsādya hrade tatra samāśvasat
      viśrāntaśc ca samutthāya kailāsam abhito yayau
  7 so 'paśyat kāñcanadvāraṃ dīpyamānam iva śriyā
      mandākinīṃ ca nalinīṃ dhanadasya mahātmanaḥ
  8 atha te rākṣasāḥ sarve ye 'bhirakṣanti padminīm
      pratyutthitā bhagavantaṃ maṇibhadra purogamāḥ
  9 sa tān pratyarcayām āsa rākṣasān bhīmavikramān
      nivedayata māṃ kṣipraṃ dhanadāyeti cābravīt
  10 te rākṣasās tadā rājan bhagavantam athābruvan
     asau vaiśvaraṇo rājā svayam āyāti te 'ntikam
 11 vidito bhagavān asya kāryam āgamane ca yat
     paśyainaṃ tvaṃ mahābhāgaṃ jvalantam iva tejasā
 12 tato vaiśravaṇo 'bhyetya aṣṭāvakram aninditam
     vidhivat kuśalaṃ pṛṣṭvā tato brahmarṣim abravīt
 13 sukhaṃ prāpto bhavān kac cit kiṃ vā mattaś cikīrṣasi
     brūhi sarvaṃ kariṣyāmi yan māṃ tvaṃ vakṣyasi dvija
 14 bhavanaṃ praviśa tvaṃ me yathā kāmadvijottama
     satkṛtaḥ kṛtakāryaś ca bhavān yāsyaty avighnataḥ
 15 prāviśad bhavanaṃ svaṃ vai gṛhītvā taṃ dvijottamam
     āsanaṃ svaṃ dadau caiva pādyam arghyaṃ tathaiva ca
 16 athopaviṣṭayos tatra maṇibhadra purogamāḥ
     niṣedus tatra kauberā yakṣagandharvarākṣasāḥ
 17 tatas teṣāṃ niṣaṇṇānāṃ dhanado vākyam abravīt
     bhavac chandaṃ samājñāya nṛtyerann apsarogaṇāḥ
 18 ātithyaṃ paramaṃ kāryaṃ śuśrūṣā bhavatas tathā
     saṃvartatām ity uvāca munir madhurayā girā
 19 athorvarā miśrakeśī rambhā caivorvaśī tathā
     alambusā ghṛtācī ca citrā citrāṅgadā ruciḥ
 20 manoharā sukeśī ca sumukhī hāsinī prabhā
     vidyutā praśamā dāntā vidyotā ratir eva ca
 21 etāś cānyāś ca vai bahvyaḥ pranṛttāpsarasaḥ śubhāḥ
     avādayaṃś ca gandharvā vādyāni vividhāni ca
 22 atha pravṛtte gandharve divye ṛṣir upāvasat
     divyaṃ saṃvatsaraṃ tatra raman vai sumahātapāḥ
 23 tato vaiśravaṇo rājā bhagavantam uvāca ha
     sāgraḥ saṃvatsaro yātas tava vipreha paśyataḥ
 24 hāryo 'yaṃ viṣayo brahman gāndharvo nāma nāmataḥ
     chandato vartatāṃ vipra yathā vadati vā bhavān
 25 atithiḥ pūjanīyas tvam idaṃ ca bhavato gṛham
     sarvam ājñāpyatām āśu paravanto vayaṃ tvayi
 26 atha vaiśravaṇaṃ prīto bhagavān pratyabhāṣata
     arcito 'smi yathānyāyaṃ gamiṣyāmi dhaneśvara
 27 prīto 'smi sadṛśaṃ caiva tava sarvaṃ dhanādhipa
     tava prasādād bhagavan maharṣeś ca mahātmanaḥ
     niyogād adya yāsyāmi vṛddhimān ṛddhimān bhava
 28 atha niṣkramya bhagavān prayayāv uttarā mukhaḥ
     kailāsaṃ mandaraṃ haimaṃ sarvān anucacāra ha
 29 tān atītya mahāśailān kairātaṃ sthānam uttamam
     pradakṣiṇaṃ tataś cakre prayataḥ śirasā naman
     dharaṇīm avatīryātha pūtātmāsau tadābhavat
 30 sa taṃ pradakṣiṇaṃ kṛtvā triḥ śailaṃ cottarā mukhaḥ
     samena bhūmibhāgena yayau prītipuraskṛtaḥ
 31 tato 'paraṃ vanoddeśaṃ ramaṇīyam apaśyata
     sarvartubhir mūlaphalaiḥ pakṣibhiś ca samanvitam
     ramaṇīyair vanoddeśais tatra tatra vibhūṣitam
 32 tatrāśramapadaṃ divyaṃ dadarśa bhavagān atha
     śailāṃś ca vividhākārān kāñcanān ratnabhūṣitān
     maṇibhūmau niviṣṭāś ca puṣkariṇyas tathaiva ca
 33 anyāny api suramyāṇi dadarśa subahūny atha
     bhṛśaṃ tasya mano reme maharṣer bhāvitātmanaḥ
 34 sa tatra kāñcanaṃ divyaṃ sarvaratnamayaṃ gṛham
     dadarśādbhutasaṃkāśaṃ dhanadasya gṛhād varam
 35 mahānto yatra vividhāḥ prāsādāḥ parvatopamāḥ
     vimānāni ca ramyāṇi ratnāni vividhāni ca
 36 mandārapuṣpaiḥ saṃkīrṇā tathā mandākinī nadī
     svayaṃprabhāś ca maṇayo vajrair bhūmiś ca bhūṣitā
 37 nānāvidhaiś ca bhavanair vicitramaṇitoraṇaiḥ
     muktājālaparikṣiptair maṇiratnavibhūṣitaiḥ
     mano dṛṣṭiharai ramyaiḥ sarvataḥ saṃvṛtaṃ śubhaiḥ
 38 ṛṣiḥ samantato 'paśyat tatra tatra manoramam
     tato 'bhavat tasya cintā kva me vāso bhaved iti
 39 atha dvāraṃ samabhito gatvā sthitvā tato 'bravīt
     atithiṃ mām anuprāptam anujānantu ye 'tra vai
 40 atha kanyā parivṛtā gṛhāt tasmād viniḥsṛtāḥ
     nānārūpāḥ sapta vibho kanyā sarvā manoharāḥ
 41 yāṃ yām apaśyat kanyāṃ sa sā sā tasya mano 'harat
     nāśaknuvad dhārayituṃ mano 'thāsyāvasīdati
 42 tato dhṛtiḥ samutpannā tasya viprasya dhīmataḥ
     atha taṃ pramadāḥ prāhur bhagavān praviśatv iti
 43 sa ca tāsāṃ surūpāṇāṃ tasyaiva bhavanasya ca
 44 kautūhalasamāviṣṭaḥ praviveśa gṛhaṃ dvijaḥ
     tatrāpaśyaj jarā yuktām arajo 'mbaradhāriṇīm
     vṛddhāṃ paryaṅkam āsīnāṃ sarvābharaṇabhūṣitām
 45 svastīti cātha tenoktā sā strī pratyavadat tadā
     pratyutthāya ca taṃ vipram āsyatām ity uvāca ha
 46 [a]
     sarvāḥ svān ālayān yāntu ekā mām upatiṣṭhatu
     suprajñātā supraśāntā śeṣā gacchantu cchandataḥ
 47 tataḥ pradakṣiṇīkṛtya kanyās tās tam ṛṣiṃ tadā
     nirākrāman gṛhāt tasmāt sā vṛddhātha vyatiṣṭhata
 48 atha tāṃ saṃviśan prāha śayane bhāsvare tadā
     tvayāpi supyatāṃ bhadre rajanī hy ativartate
 49 saṃlāpāt tena vipreṇa tathā sā tatra bhāṣitā
     dvitīye śayane divye saṃviveśa mahāprabhe
 50 atha sā vepamānāṅgī nimittaṃ śītajaṃ tadā
     vyapadiśya maharṣer vai śayanaṃ cādhyarohata
 51 svāgataṃ svāgatenāstu bhagavāṃs tām abhāṣata
     sopāgūhad bhujābhyāṃ tu ṛṣiṃ prītyā nararṣabha
 52 nirvikāram ṛṣiṃ cāpi kāṣṭhakuḍyopamaṃ tadā
     duḥkhitā prekṣya saṃjalpam akārṣīd ṛṣiṇā saha
 53 brahman na kāmakāro 'sti strīṇāṃ puruṣato dhṛtiḥ
     kāmena mohitā cāhaṃ tvāṃ bhajantīṃ bhajasva mām
 54 prahṛṣṭo bhava viprarṣe samāgaccha mayā saha
     upagūha ca māṃ vipra kāmārtāhaṃ bhṛśaṃ tvayi
 55 etad dhi tava dharmātmaṃs tapasaḥ pūjyate phalam
     prārthitaṃ darśanād eva bhajamānāṃ bhajasva mām
 56 sadya cedaṃ vanaṃ cedaṃ yac cānyad api paśyasi
     prabhutvaṃ tava sarvatra mayi caiva na saṃśayaḥ
 57 sarvān kāmān vidhāsyāmi ramasva sahito mayā
     ramaṇīye vane vipra sarvakāmaphalaprade
 58 tvadvaśāhaṃ bhaviṣyāmi raṃsyase ca mayā saha
     sarvān kāmān upāśnāno ye divyā ye ca mānuṣāḥ
 59 nātaḥ paraṃ hi nārīṇāṃ kāryaṃ kiṃ cana vidyate
     yathā puruṣasaṃsargaḥ param etad dhi naḥ phalam
 60 ātmachandena vartante nāryo manmatha coditāḥ
     na ca dahyanti gacchantyaḥ sutaptair api pāṃsubhiḥ
 61 [a]
     paradārān ahaṃ bhadre na gaccheyaṃ kathaṃ cana
     dūṣitaṃ dharmaśāstreṣu paradārābhimarśanam
 62 bhadre niveṣṭu kāmaṃ māṃ viddhi satyena vai śape
     viṣayeṣv anabhijño 'haṃ dharmārthaṃ kila saṃtatiḥ
 63 evaṃ lokān gamiṣyāmi putrair iti na saṃśayaḥ
     bhadre dharmaṃ vijānīṣva jñātvā coparamasva ha
 64 [strī]
     nānilo 'gnir na varuṇo na cānye tridaśā dvija
     priyāḥ strīṇāṃ yathā kāmo ratiśīlā hi yoṣitaḥ
 65 sahasraikā yatā nārī prāpnotīha kadā cana
     tathā śatasahasreṣu yadi kā cit pativratā
 66 naitā jānanti pitaraṃ na kulaṃ na ca mātaram
     na bhrātṝn na ca bhartāraṃ na putrān na ca devarān
 67 līlāyantyaḥ kulaṃ ghnanti kulānīva sarid varāḥ
     doṣāṃś ca mandān mandāsu prajāpatir abhāṣata
 68 [bh]
     tataḥ sa ṛṣir ekāgras tāṃ striyaṃ pratyabhāṣata
     āsyatāṃ ruciraṃ chandaḥ kiṃ vā kāryaṃ bravīhi me
 69 sā strī provāca bhagavan drakṣyase deśakālataḥ
     vasa tāvan mahāprājña kṛtakṛtyo gamiṣyasi
 70 brahmarṣis tām athovāca sa tatheti yudhiṣṭhira
     vatsye 'haṃ yāvad utsāho bhavatyā nātra saṃśayaḥ
 71 atharṣir abhisaṃprekṣya striyaṃ tāṃ jarayānvitām
     cintāṃ paramikāṃ bheje saṃtapta iva cābhavat
 72 yad yad aṅgaṃ hi so 'paśyat tasyā viprarṣabhas tadā
     nāramat tatra tatrāsya dṛṣṭī rūpaparājitā
 73 devateyaṃ gṛhasyāsya śāpān nūnaṃ virūpitā
     asyāś ca kāraṇaṃ vettuṃ na yuktaṃ sahasā mayā
 74 iti cintā viṣaktasya tam arthaṃ jñātum icchataḥ
     vyagamat tad ahaḥ śeṣaṃ manasā vyākulena tu
 75 atha sā strī tadovāca bhagavan paśya vai raveḥ
     rūpaṃ saṃdhyābhrasaṃyuktaṃ kim upasthāpyatāṃ tava
 76 sa uvāca tadā tāṃ strīṃ snānodakam ihānaya
     upāsiṣye tataḥ saṃdhyāṃ vāgyato niyatendriyaḥ


Next: Chapter 21