Sacred Texts Hinduism Mahabharata Index Book 13 Index Previous Next
|
1
[य] बराह्मण्यं यथि थिष्प्रापं तरिभिर वर्णैर नराधिप कदं पराप्तं महाराज कषत्रियेण महात्मना 2 विश्वामित्रेण धर्मात्मन बराह्मणत्वं नरर्षभ शरॊतुम इच्छामि तत्त्वेन तन मे बरूहि पितामह 3 तेन हय अमितवीर्येण वसिष्ठस्य महात्मनः हतं पुत्रशतं सथ्यस तपसा परपितामह 4 यातुधानाश च बहवॊ राक्षसास तिग्मतेजसः मन्युनाविष्ट थेहेन सृष्टाः कालान्तकॊपमाः 5 महाकुशिक वंशश च बरह्मर्षिशतसंकुलः सदापितॊ नरलॊके ऽसमिन विथ्वान बराह्मण संस्तुतः 6 ऋचीकस्यात्मजश चैव शुनःशेपॊ महातपाः विमॊक्षितॊ महासत्रात पशुताम अभ्युपागतः 7 हरिश चन्थ्र करतौ थेवांस तॊषयित्वात्म तेजसा पुत्रताम अनुसंप्राप्तॊ विश्वामित्रस्य धीमतः 8 नाभिवाथयते जयेष्ठं थेवरातं नराधिप पुत्राः पञ्चशताश चापि शप्ताः शवपचतां गताः 9 तरिशङ्कुर बन्धुसंत्यक्त इक्ष्वाकुः परीतिपूर्वकम अवाक्शिरा थिवं नीतॊ थक्षिणाम आश्रितॊ थिशम 10 विश्वामित्रस्य विपुला नथी राजर्षिसेविता कौशिकीति शिवा पुण्या बरह्मर्षिगणसेविता 11 तपॊविघ्नकरी चैव पञ्च चूडा सुसंमता रम्भा नामाप्सराः शापाथ यस्य शैलत्वम आगता 12 तदैवास्य भयाथ बथ्ध्वा वसिष्ठः सलिले पुरा आत्मानं मज्जयाम आस विपाशः पुनर उत्दितः 13 तथा परभृति पुण्या हि विपाशाभून महानथी विख्याता कर्मणा तेन वसिष्ठस्य महात्मनः 14 वाग्भिश च भगवान येन थेवसेनाग्रगः परभुः सतुतः परीतमनाश चासीच छापाच चैनम अमॊचयत 15 धरुवस्यॊत्तान पाथस्य बरह्मर्षीणां तदैव च मध्ये जवलति यॊ नित्यम उथीचीम आश्रितॊ थिशम 16 तस्यैतानि च कर्माणि तदान्यानि च कौरव कषत्रियस्येत्य अतॊ जातम इथं कौतूहलं मम 17 किम एतथ इति तत्त्वेन परब्रूहि भरतर्षभ थेवान्तरम अनासाथ्य कदं स बराह्मणॊ ऽभवत 18 एतत तत्त्वेन मे राजन सर्वम आख्यातुम अर्हसि मतङ्गस्य यदातत्त्वं तदैवैतथ बरवीहि मे 19 सदाने मतङ्गॊ बराह्मण्यं नालभथ भरतर्षभ चण्डाल यॊनौ जातॊ हि कदं बराह्मण्यम आप्नुयात |
1
[y] brāhmaṇyaṃ yadi diṣprāpaṃ tribhir varṇair narādhipa kathaṃ prāptaṃ mahārāja kṣatriyeṇa mahātmanā 2 viśvāmitreṇa dharmātman brāhmaṇatvaṃ nararṣabha śrotum icchāmi tattvena tan me brūhi pitāmaha 3 tena hy amitavīryeṇa vasiṣṭhasya mahātmanaḥ hataṃ putraśataṃ sadyas tapasā prapitāmaha 4 yātudhānāś ca bahavo rākṣasās tigmatejasaḥ manyunāviṣṭa dehena sṛṣṭāḥ kālāntakopamāḥ 5 mahākuśika vaṃśaś ca brahmarṣiśatasaṃkulaḥ sthāpito naraloke 'smin vidvān brāhmaṇa saṃstutaḥ 6 ṛcīkasyātmajaś caiva śunaḥśepo mahātapāḥ vimokṣito mahāsatrāt paśutām abhyupāgataḥ 7 hariś candra kratau devāṃs toṣayitvātma tejasā putratām anusaṃprāpto viśvāmitrasya dhīmataḥ 8 nābhivādayate jyeṣṭhaṃ devarātaṃ narādhipa putrāḥ pañcaśatāś cāpi śaptāḥ śvapacatāṃ gatāḥ 9 triśaṅkur bandhusaṃtyakta ikṣvākuḥ prītipūrvakam avākśirā divaṃ nīto dakṣiṇām āśrito diśam 10 viśvāmitrasya vipulā nadī rājarṣisevitā kauśikīti śivā puṇyā brahmarṣigaṇasevitā 11 tapovighnakarī caiva pañca cūḍā susaṃmatā rambhā nāmāpsarāḥ śāpād yasya śailatvam āgatā 12 tathaivāsya bhayād baddhvā vasiṣṭhaḥ salile purā ātmānaṃ majjayām āsa vipāśaḥ punar utthitaḥ 13 tadā prabhṛti puṇyā hi vipāśābhūn mahānadī vikhyātā karmaṇā tena vasiṣṭhasya mahātmanaḥ 14 vāgbhiś ca bhagavān yena devasenāgragaḥ prabhuḥ stutaḥ prītamanāś cāsīc chāpāc cainam amocayat 15 dhruvasyottāna pādasya brahmarṣīṇāṃ tathaiva ca madhye jvalati yo nityam udīcīm āśrito diśam 16 tasyaitāni ca karmāṇi tathānyāni ca kaurava kṣatriyasyety ato jātam idaṃ kautūhalaṃ mama 17 kim etad iti tattvena prabrūhi bharatarṣabha devāntaram anāsādya kathaṃ sa brāhmaṇo 'bhavat 18 etat tattvena me rājan sarvam ākhyātum arhasi mataṅgasya yathātattvaṃ tathaivaitad bravīhi me 19 sthāne mataṅgo brāhmaṇyaṃ nālabhad bharatarṣabha caṇḍāla yonau jāto hi kathaṃ brāhmaṇyam āpnuyāt |