Sacred Texts Hinduism Mahabharata Index Book 9 Index Previous Next
|
1
[ज] कदं कुमारी भगवंस तपॊ युक्ता हय अभूत पुरा किम अर्तहं च तपस तेपे कॊ वास्या नियमॊ ऽभवत 2 सुथुष्करम इथं बरह्मंस तवत्तः शरुतम अनुत्तमम आख्याहि तत्त्वम अखिलं यदा तपसि सा सदिता 3 [वै] ऋषिर आसीन महावीर्यः कुणिर गार्ग्यॊ महायशाः स तप्त्वा विपुलं राजंस तपॊ वै तपतां वरः मानसीं स सुतां सुभ्रूं समुत्पाथितवान विभुः 4 तां च थृष्ट्वा भृशं परीतः कुणिर गार्ग्यॊ महायशाः जगाम तरिथिवं राजन संत्यज्येह कलेवरम 5 सुभ्रूः सा हय अद कल्याणी पुण्डरीकनिभेक्षणा महता तपसॊग्रेण कृत्वाश्रमम अनिन्थिता 6 उपवासैः पूजयन्ती पितॄन थेवंश च सा पुरा तस्यास तु तपसॊग्रेण महान कातॊ ऽतयगान नृप 7 सा पित्रा थीयमानापि भर्त्रे नैच्छथ अनिन्थिता आत्मनः सथृशं सा तु भर्तारं नान्वपश्यत 8 ततः सा तपसॊग्रेण पीडयित्वात्मनस तनुम पितृथेवार्चन परा बभूव विजने वने 9 सात्मानं मन्यमानापि कृतकृत्यं शरमान्विता वार्धकेन च राजेन्थ्र तपसा चैव कर्शिता 10 सा नाशकथ यथा गन्तुं पथात पथम अपि सवयम चकार गमने बुथ्धिं परलॊकाय वै तथा 11 मॊक्तु कामां तु तां थृष्ट्वा शरीरं नारथॊ ऽबरवीत असंस्कृतायाः कन्यायाः कुतॊ लॊकास तवानघे 12 एवं हि शरुतम अस्माभिर थेवलॊके महाव्रते तपः परमकं पराप्तं न तु लॊकास तवया जिताः 13 तन नारथ वचः शरुत्वा साब्रवीथ ऋषिसंसथि तपसॊ ऽरधं परयच्छामि पाणिग्राहस्य सत्तमाः 14 इत्य उक्ते चास्या जग्राह पाणिं गालव संभवः ऋषिः पराक शृङ्गवान नाम समयं चेथम अब्रवीत 15 समयेन तवाथ्याहं पाणिं सप्रक्ष्यामि शॊभने यथ्य एकरात्रं वस्तव्यं तवया सह मयेति ह 16 तदेति सा परतिश्रुत्य तस्मै पाणिं थथौ तथा चक्रे च पाणिग्रहणं तस्यॊथ्वाहं च गालविः 17 सा रात्राव अभवथ राजंस तरुणी थेववर्णिनी थिव्याभरणवस्त्रा च थिव्यस्रग अनुलेपना 18 तां थृष्ट्वा गालविः परीतॊ थीपयन्तीम इवात्मना उवास च कषपाम एकां परब्भाते साब्रवीच च तम 19 यस तवया समयॊ विप्र कृतॊ मे तपतां वर तेनॊषितास्मि भथ्रं ते सवस्ति ते ऽसतु वरजाम्य अहम 20 सानुज्ञाताब्रवीथ भूयॊ यॊ ऽसमिंस तीर्दे समाहितः वत्स्यते रजनीम एकां तर्पयित्वा थिवौकसः 21 चत्वारिंशतम अष्टौ च थवे चाष्टौ सम्यग आचरेत यॊ बरह्मचर्यं वर्षाणि फलं तस्य लभेत सः एवम उक्त्वा ततः साध्वी थेहं तयक्त्वा थिवं गता 22 ऋषिर अप्य अभवथ थीनस तस्या रूपं विचिन्तयन समयेन तपॊ ऽरधं च कृच्छ्रात परतिगृहीतवान 23 साधयित्वा तथात्मानं तस्याः स गतिम अन्वयात थुःखितॊ भरतश्रेष्ठ तस्या रूपबलात कृतः एतत ते वृथ्धकन्याया वयाख्यातं चरितं महत 24 तत्रस्दश चापि शुश्राव हतं शल्यं हलायुधः तत्रापि थत्त्वा थानानि थविजातिभ्यः परंतप शुशॊच शल्यं संग्रामे निहतं पाण्डवैस तथा 25 समन्तपञ्चक थवारात ततॊ निष्क्रम्य माधवः पप्रच्छर्षिगणान रामः कुरुक्षेत्रस्य यत फलम 26 ते पृष्टा यथुसिंहेन कुरुक्षेत्रफलं विभॊ समाचख्युर महात्मानस तस्मै सर्वं यदातदम |
1
[j] kathaṃ kumārī bhagavaṃs tapo yuktā hy abhūt purā kim artahṃ ca tapas tepe ko vāsyā niyamo 'bhavat 2 suduṣkaram idaṃ brahmaṃs tvattaḥ śrutam anuttamam ākhyāhi tattvam akhilaṃ yathā tapasi sā sthitā 3 [vai] ṛṣir āsīn mahāvīryaḥ kuṇir gārgyo mahāyaśāḥ sa taptvā vipulaṃ rājaṃs tapo vai tapatāṃ varaḥ mānasīṃ sa sutāṃ subhrūṃ samutpāditavān vibhuḥ 4 tāṃ ca dṛṣṭvā bhṛśaṃ prītaḥ kuṇir gārgyo mahāyaśāḥ jagāma tridivaṃ rājan saṃtyajyeha kalevaram 5 subhrūḥ sā hy atha kalyāṇī puṇḍarīkanibhekṣaṇā mahatā tapasogreṇa kṛtvāśramam aninditā 6 upavāsaiḥ pūjayantī pitṝn devaṃś ca sā purā tasyās tu tapasogreṇa mahān kāto 'tyagān nṛpa 7 sā pitrā dīyamānāpi bhartre naicchad aninditā ātmanaḥ sadṛśaṃ sā tu bhartāraṃ nānvapaśyata 8 tataḥ sā tapasogreṇa pīḍayitvātmanas tanum pitṛdevārcana parā babhūva vijane vane 9 sātmānaṃ manyamānāpi kṛtakṛtyaṃ śramānvitā vārdhakena ca rājendra tapasā caiva karśitā 10 sā nāśakad yadā gantuṃ padāt padam api svayam cakāra gamane buddhiṃ paralokāya vai tadā 11 moktu kāmāṃ tu tāṃ dṛṣṭvā śarīraṃ nārado 'bravīt asaṃskṛtāyāḥ kanyāyāḥ kuto lokās tavānaghe 12 evaṃ hi śrutam asmābhir devaloke mahāvrate tapaḥ paramakaṃ prāptaṃ na tu lokās tvayā jitāḥ 13 tan nārada vacaḥ śrutvā sābravīd ṛṣisaṃsadi tapaso 'rdhaṃ prayacchāmi pāṇigrāhasya sattamāḥ 14 ity ukte cāsyā jagrāha pāṇiṃ gālava saṃbhavaḥ ṛṣiḥ prāk śṛṅgavān nāma samayaṃ cedam abravīt 15 samayena tavādyāhaṃ pāṇiṃ sprakṣyāmi śobhane yady ekarātraṃ vastavyaṃ tvayā saha mayeti ha 16 tatheti sā pratiśrutya tasmai pāṇiṃ dadau tadā cakre ca pāṇigrahaṇaṃ tasyodvāhaṃ ca gālaviḥ 17 sā rātrāv abhavad rājaṃs taruṇī devavarṇinī divyābharaṇavastrā ca divyasrag anulepanā 18 tāṃ dṛṣṭvā gālaviḥ prīto dīpayantīm ivātmanā uvāsa ca kṣapām ekāṃ prabbhāte sābravīc ca tam 19 yas tvayā samayo vipra kṛto me tapatāṃ vara tenoṣitāsmi bhadraṃ te svasti te 'stu vrajāmy aham 20 sānujñātābravīd bhūyo yo 'smiṃs tīrthe samāhitaḥ vatsyate rajanīm ekāṃ tarpayitvā divaukasaḥ 21 catvāriṃśatam aṣṭau ca dve cāṣṭau samyag ācaret yo brahmacaryaṃ varṣāṇi phalaṃ tasya labheta saḥ evam uktvā tataḥ sādhvī dehaṃ tyaktvā divaṃ gatā 22 ṛṣir apy abhavad dīnas tasyā rūpaṃ vicintayan samayena tapo 'rdhaṃ ca kṛcchrāt pratigṛhītavān 23 sādhayitvā tadātmānaṃ tasyāḥ sa gatim anvayāt duḥkhito bharataśreṣṭha tasyā rūpabalāt kṛtaḥ etat te vṛddhakanyāyā vyākhyātaṃ caritaṃ mahat 24 tatrasthaś cāpi śuśrāva hataṃ śalyaṃ halāyudhaḥ tatrāpi dattvā dānāni dvijātibhyaḥ paraṃtapa śuśoca śalyaṃ saṃgrāme nihataṃ pāṇḍavais tadā 25 samantapañcaka dvārāt tato niṣkramya mādhavaḥ papraccharṣigaṇān rāmaḥ kurukṣetrasya yat phalam 26 te pṛṣṭā yadusiṃhena kurukṣetraphalaṃ vibho samācakhyur mahātmānas tasmai sarvaṃ yathātatham |