Sacred Texts Hinduism Mahabharata Index Book 13 Index Previous Next
|
1
[य] शरुतं मे भरतश्रेष्ठ पुष्पधूप परथायिनाम फलं बलिविधाने च तथ भूयॊ वक्तुम अर्हसि 2 धूपप्रथानस्य फलं परथीपस्य तदैव च बलयश च किमर्दं वै कषिप्यन्ते गृहमेधिभिः 3 [भ] अत्राप्य उथाहरन्तीमम इतिहासं पुरातनम नहुषं परति संवाथम अगस्त्यस्य भृगॊस तदा 4 नहुषॊ हि महाराज राजर्षिः सुमहातपाः थेवराज्यम अनुप्राप्तः सुकृतेनेह कर्मणा 5 तत्रापि परयतॊ राजन नहुषस तरिथिवे वसन मानुषीश चैव थिव्याश च कुर्वाणॊ विविधाः करियाः 6 मानुष्यस तत्र सर्वाः सम करियास तस्य महात्मनः परवृत्तास तरिथिवे राजन थिव्याश चैव सनातनाः 7 अग्निकार्याणि समिधः कुशाः सुमनसस तदा बलयश चान लाजाभिर धूपनं थीपकर्म च 8 सर्वं तस्य गृहे राज्ञः परावर्तत महात्मनः जपयज्ञान मनॊ यज्ञांस तरिथिवे ऽपि चकार सः 9 थैवतान्य अर्चयंश चापि विधिवत स सुरेश्वरः सर्वाण्य एव यदान्यायं यदापूर्वम अरिंथम 10 अदेन्थ्रस्य भविष्यत्वाथ अहंकारस तम आविशत सर्वाश चैव करियास तस्य पर्यहीयन्त भूपते 11 स ऋषीन वाहयाम आस वरथानामथान्वितः परिहीनक्रियश चापि थुर्बलत्वम उपेयिवान 12 तस्य वाहयतः कालॊ मुनिमुख्यांस तपॊधनान अहंकाराभिभूतस्य सुमहान अत्यवर्तत 13 अद पर्यायश ऋषीन वाहनायॊपचक्रमे पर्यायश चाप्य अगस्त्यस्य समपथ्यत भारत 14 अदागम्य महातेजा भृगुर बरह्म विथां वरः अगस्त्यम आश्रमस्दं वै समुपेत्येथम अब्रवीत 15 एवं वयम असत्कारं थेवेन्थ्रस्यास्य थुर्मतेः नहुषस्य किमर्दं वै मर्षयाम महामुने 16 [अगस्त्य] कदम एष मया शक्यः शप्तुं यस्य महामुने वरथेन वरॊ थत्तॊ भवतॊ विथितश च सः 17 यॊ मे थृष्टिपदं गच्छेत स मे वश्यॊ भवेथ इति इत्य अनेन वरॊ थेवाथ याचितॊ गच्छता थिवम 18 एवं न थग्धः स मया भवता च न संशयः अन्येनाप्य ऋषिमुख्येन न शप्तॊ न च पातितः 19 अमृतं चैव पानाय थत्तम अस्मै पुरा विभॊ महात्मने तथर्दं च नास्माभिर विनिपात्यते 20 परायच्छत वरं थेवः परजानां थुःखकारकम थविजेष्व अधर्मयुक्तानि स करॊति नराधमः 21 अत्र यत पराप्तकालं नस तथ बरूहि वथतां वर भवांश चापि यदा बरूयात कुर्वीमहि तदा वयम 22 [भृगु] पितामह नियॊगेन भवन्तम अहम आगतः परतिकर्तुं बलवति नहुषे थर्पम आस्दिते 23 अथ्य हि तवा सुथुर्बुथ्धी रदे यॊक्ष्यति थेवराट अथ्यैनम अहम उथ्वृत्तं करिष्ये ऽनिन्थ्रम ओजसा 24 अथ्येन्थ्रं सदापयिष्यामि पश्यतस ते शतक्रतुम संचाल्य पापकर्माणम इन्थ्र सदानात सुथुर्मतिम 25 अथ्य चासौ कु थेवेन्थ्रस तवां पथा धर्षयिष्यति थैवॊपहतचित्तत्वाथ आत्मनाशाय मन्थधीः 26 वयुत्क्रान्त धर्मं तम अहं धर्षणामर्षितॊ भृशम अहिर भवस्वेति रुषा शप्स्ये पापं थविज थरुहम 27 तत एनं सुथुर्बुथ्धिं धिक शब्थाभिहत तविषम धरण्यां पातयिष्यामि परेक्षतस ते महामुने 28 नहुषं पापकर्माणम ऐश्वर्यबलमॊहितम यदा च रॊचते तुभ्यं तदा कर्तास्म्य अहं मुने 29 एवम उक्तस तु भृगुणा मैत्रा वरुणिर अव्ययः अगस्त्यः परमप्रीतॊ बभूव विगर जवरः |
1
[y] śrutaṃ me bharataśreṣṭha puṣpadhūpa pradāyinām phalaṃ balividhāne ca tad bhūyo vaktum arhasi 2 dhūpapradānasya phalaṃ pradīpasya tathaiva ca balayaś ca kimarthaṃ vai kṣipyante gṛhamedhibhiḥ 3 [bh] atrāpy udāharantīmam itihāsaṃ purātanam nahuṣaṃ prati saṃvādam agastyasya bhṛgos tathā 4 nahuṣo hi mahārāja rājarṣiḥ sumahātapāḥ devarājyam anuprāptaḥ sukṛteneha karmaṇā 5 tatrāpi prayato rājan nahuṣas tridive vasan mānuṣīś caiva divyāś ca kurvāṇo vividhāḥ kriyāḥ 6 mānuṣyas tatra sarvāḥ sma kriyās tasya mahātmanaḥ pravṛttās tridive rājan divyāś caiva sanātanāḥ 7 agnikāryāṇi samidhaḥ kuśāḥ sumanasas tathā balayaś cāna lājābhir dhūpanaṃ dīpakarma ca 8 sarvaṃ tasya gṛhe rājñaḥ prāvartata mahātmanaḥ japayajñān mano yajñāṃs tridive 'pi cakāra saḥ 9 daivatāny arcayaṃś cāpi vidhivat sa sureśvaraḥ sarvāṇy eva yathānyāyaṃ yathāpūrvam ariṃdama 10 athendrasya bhaviṣyatvād ahaṃkāras tam āviśat sarvāś caiva kriyās tasya paryahīyanta bhūpate 11 sa ṛṣīn vāhayām āsa varadānāmadānvitaḥ parihīnakriyaś cāpi durbalatvam upeyivān 12 tasya vāhayataḥ kālo munimukhyāṃs tapodhanān ahaṃkārābhibhūtasya sumahān atyavartata 13 atha paryāyaśa ṛṣīn vāhanāyopacakrame paryāyaś cāpy agastyasya samapadyata bhārata 14 athāgamya mahātejā bhṛgur brahma vidāṃ varaḥ agastyam āśramasthaṃ vai samupetyedam abravīt 15 evaṃ vayam asatkāraṃ devendrasyāsya durmateḥ nahuṣasya kimarthaṃ vai marṣayāma mahāmune 16 [agastya] katham eṣa mayā śakyaḥ śaptuṃ yasya mahāmune varadena varo datto bhavato viditaś ca saḥ 17 yo me dṛṣṭipathaṃ gacchet sa me vaśyo bhaved iti ity anena varo devād yācito gacchatā divam 18 evaṃ na dagdhaḥ sa mayā bhavatā ca na saṃśayaḥ anyenāpy ṛṣimukhyena na śapto na ca pātitaḥ 19 amṛtaṃ caiva pānāya dattam asmai purā vibho mahātmane tadarthaṃ ca nāsmābhir vinipātyate 20 prāyacchata varaṃ devaḥ prajānāṃ duḥkhakārakam dvijeṣv adharmayuktāni sa karoti narādhamaḥ 21 atra yat prāptakālaṃ nas tad brūhi vadatāṃ vara bhavāṃś cāpi yathā brūyāt kurvīmahi tathā vayam 22 [bhṛgu] pitāmaha niyogena bhavantam aham āgataḥ pratikartuṃ balavati nahuṣe darpam āsthite 23 adya hi tvā sudurbuddhī rathe yokṣyati devarāṭ adyainam aham udvṛttaṃ kariṣye 'nindram ojasā 24 adyendraṃ sthāpayiṣyāmi paśyatas te śatakratum saṃcālya pāpakarmāṇam indra sthānāt sudurmatim 25 adya cāsau ku devendras tvāṃ padā dharṣayiṣyati daivopahatacittatvād ātmanāśāya mandadhīḥ 26 vyutkrānta dharmaṃ tam ahaṃ dharṣaṇāmarṣito bhṛśam ahir bhavasveti ruṣā śapsye pāpaṃ dvija druham 27 tata enaṃ sudurbuddhiṃ dhik śabdābhihata tviṣam dharaṇyāṃ pātayiṣyāmi prekṣatas te mahāmune 28 nahuṣaṃ pāpakarmāṇam aiśvaryabalamohitam yathā ca rocate tubhyaṃ tathā kartāsmy ahaṃ mune 29 evam uktas tu bhṛguṇā maitrā varuṇir avyayaḥ agastyaḥ paramaprīto babhūva vigara jvaraḥ |