Sacred Texts Hinduism Mahabharata Index Book 12 Index Previous Next
|
1
[य] ऐश्वर्यं वा महत पराप्य धनं वा भरतर्षभ थीर्घम आयुर अवाप्याद कदं मृत्युम अतिक्रमेत 2 तपसा वा सुमहता कर्मणा वा शरुतेन वा रसायन परयॊगैर वा कैर नॊपैति जरान्तकौ 3 [भी] अत्राप्य उथाहरन्तीमम इतिहासं पुरातनम भिक्षॊः पञ्चशिखस्येह संवाथं जनकस्य च 4 वैथेहॊ जनकॊ राजा महर्षिं वेथ वित्तमम पर्यपृच्छत पञ्चशिखं छिन्नधर्मार्दसंशयम 5 केन वृत्तेन भगवन्न अतिक्रामेज जरान्तकौ तपसा वाद बुथ्ध्या वा कर्मणा वा शरुतेन वा 6 एवम उक्तः स वैथेहं परत्युवाच परॊक्षवित निवृत्तिर नैतयॊर अस्ति नानिवृत्तिः कदं चन 7 न हय अहानि निवर्तन्ते न मासा न पुनः कषपाः सॊ ऽयं परपथ्यते ऽधवानं चिराय धरुवम अध्रुवः 8 सर्वभूतसमुच्छेथः सरॊतसेवॊह्यते सथा उह्यमानं निमज्जन्तम अप्लवे कालसागरे जरामृत्युमहाग्राहे न कश चिथ अभिपथ्यते 9 नैवास्य भविता कश चिन नासौ भवति कस्य चित पदि संगतम एवेथं थारैर अन्यैश च बन्धुभिः नायम अत्यन्तसंवासॊ लब्धपूर्वॊ हि केन चित 10 कषिप्यन्ते तेन तेनैव निष्टनन्तः पुनः पुनः कालेन जाता जाता हि वायुनेवाभ्र संचयाः 11 जरा मृयू हि भूतानां खाथितारौ वृकाव इव बलिनां थुर्बलानां च हरस्वानां महताम अपि 12 एवं भूतेषु भूतेषु नित्यभूताध्रुवेषु च कदं हृष्येत जातेषु मृतेषु च कदं जवरेत 13 कुतॊ ऽहम आगतः कॊ ऽसमि कव गमिष्यामि कस्य वा कस्मिन सदितः कव भविता कस्मात किम अनुशॊचसि 14 थरष्टा सवर्गस्य न हय अस्ति तदैव नरकस्य च आगमांस तव अनतिक्रम्य थथ्याच चैव यजेत च |
1
[y] aiśvaryaṃ vā mahat prāpya dhanaṃ vā bharatarṣabha dīrgham āyur avāpyātha kathaṃ mṛtyum atikramet 2 tapasā vā sumahatā karmaṇā vā śrutena vā rasāyana prayogair vā kair nopaiti jarāntakau 3 [bhī] atrāpy udāharantīmam itihāsaṃ purātanam bhikṣoḥ pañcaśikhasyeha saṃvādaṃ janakasya ca 4 vaideho janako rājā maharṣiṃ veda vittamam paryapṛcchat pañcaśikhaṃ chinnadharmārthasaṃśayam 5 kena vṛttena bhagavann atikrāmej jarāntakau tapasā vātha buddhyā vā karmaṇā vā śrutena vā 6 evam uktaḥ sa vaidehaṃ pratyuvāca parokṣavit nivṛttir naitayor asti nānivṛttiḥ kathaṃ cana 7 na hy ahāni nivartante na māsā na punaḥ kṣapāḥ so 'yaṃ prapadyate 'dhvānaṃ cirāya dhruvam adhruvaḥ 8 sarvabhūtasamucchedaḥ srotasevohyate sadā uhyamānaṃ nimajjantam aplave kālasāgare jarāmṛtyumahāgrāhe na kaś cid abhipadyate 9 naivāsya bhavitā kaś cin nāsau bhavati kasya cit pathi saṃgatam evedaṃ dārair anyaiś ca bandhubhiḥ nāyam atyantasaṃvāso labdhapūrvo hi kena cit 10 kṣipyante tena tenaiva niṣṭanantaḥ punaḥ punaḥ kālena jātā jātā hi vāyunevābhra saṃcayāḥ 11 jarā mṛyū hi bhūtānāṃ khāditārau vṛkāv iva balināṃ durbalānāṃ ca hrasvānāṃ mahatām api 12 evaṃ bhūteṣu bhūteṣu nityabhūtādhruveṣu ca kathaṃ hṛṣyeta jāteṣu mṛteṣu ca kathaṃ jvaret 13 kuto 'ham āgataḥ ko 'smi kva gamiṣyāmi kasya vā kasmin sthitaḥ kva bhavitā kasmāt kim anuśocasi 14 draṣṭā svargasya na hy asti tathaiva narakasya ca āgamāṃs tv anatikramya dadyāc caiva yajeta ca |