Sacred Texts Hinduism Mahabharata Index Book 12 Index Previous Next
|
1
केन वृत्तेन वृत्तज्ञ वर्तमानॊ महीपतिः सुखेनार्दान सुखॊथर्कान इह च परेत्य चाप्नुयात 2 इयं गुणानां षट्त्रिंशत षट तरिंशथ गुणसंयुता यान गुणांस तु गुणॊपेतः कुर्वन गुणम अवाप्नुयात 3 चरेथ धर्मान अकटुकॊ मुञ्चेत सनेहं न नास्तिकः अनृशंसश चरेथ अर्दं चरेत कामम अनुथ्धतः 4 परियं बरूयाथ अकृपणः शूरः सयाथ अविकत्दनः थाता नापात्र वर्षी सयात परगल्भः सयाथ अनिष्ठुरः 5 संथधीत न चानार्यैर विगृणीयान न बन्धुभिः नानाप्तैः कारयेच चारं कुर्यात कार्यम अपीडया 6 अर्दान बरूयान न चासत्सु गुणान बरूयान न चात्मनः आथथ्यान न च साधुभ्यॊ नासत पुरुषम आश्रयेत 7 नापरीक्ष्य नयेथ थण्डं न च मत्रं परकाशयेत विसृजेन न च लुब्ध्येभ्यॊ विश्वसेन नापकारिषु 8 अनीर्षुर गुप्तथारः सयाच चॊक्षः सयाथ अघृणी नृपः सत्रियं सेवेत नात्यर्दं मृष्टं भुञ्जीत नाहितम 9 अस्तब्धः पूजयेन मान्यान गुरून सेवेथ अमायया अर्चेथ थेवान न थम्भेन शरियम इच्छेथ अकुत्सिताम 10 सेवेत परणयं हित्वा थक्षः सयान न तव अकालवित सान्त्वयेन न च भॊगार्दम अनुगृह्णन न चाक्षिपेत 11 परहरेन न तव अविज्ञाय हत्वा शत्रून न शेषयेत करॊधं कुर्यान न चाकस्मान मृथुः सयान नापकारिषु 12 एवं चरस्व राज्यस्दॊ यथि शरेय इहेच्छसि अतॊ ऽनयदा नरपतिर भयम ऋच्छत्य अनुत्तमम 13 इति सर्वान गुणान एतान यदॊक्तान यॊ ऽनुवर्तते अनुभूयेह भथ्राणि परेत्य सवर्गं महीयते 14 इथं वचः शांतनवस्य शुश्रुवान; युधिष्ठिरः पाण्डवमुख्यसंवृतः तथा ववन्थे च पिता महं नृपॊ; यदॊक्तम एतच च चकार बुथ्धिमान |
1
kena vṛttena vṛttajña vartamāno mahīpatiḥ sukhenārthān sukhodarkān iha ca pretya cāpnuyāt 2 iyaṃ guṇānāṃ ṣaṭtriṃśat ṣaṭ triṃśad guṇasaṃyutā yān guṇāṃs tu guṇopetaḥ kurvan guṇam avāpnuyāt 3 cared dharmān akaṭuko muñcet snehaṃ na nāstikaḥ anṛśaṃsaś cared arthaṃ caret kāmam anuddhataḥ 4 priyaṃ brūyād akṛpaṇaḥ śūraḥ syād avikatthanaḥ dātā nāpātra varṣī syāt pragalbhaḥ syād aniṣṭhuraḥ 5 saṃdadhīta na cānāryair vigṛṇīyān na bandhubhiḥ nānāptaiḥ kārayec cāraṃ kuryāt kāryam apīḍayā 6 arthān brūyān na cāsatsu guṇān brūyān na cātmanaḥ ādadyān na ca sādhubhyo nāsat puruṣam āśrayet 7 nāparīkṣya nayed daṇḍaṃ na ca matraṃ prakāśayet visṛjen na ca lubdhyebhyo viśvasen nāpakāriṣu 8 anīrṣur guptadāraḥ syāc cokṣaḥ syād aghṛṇī nṛpaḥ striyaṃ seveta nātyarthaṃ mṛṣṭaṃ bhuñjīta nāhitam 9 astabdhaḥ pūjayen mānyān gurūn seved amāyayā arced devān na dambhena śriyam icched akutsitām 10 seveta praṇayaṃ hitvā dakṣaḥ syān na tv akālavit sāntvayen na ca bhogārtham anugṛhṇan na cākṣipet 11 praharen na tv avijñāya hatvā śatrūn na śeṣayet krodhaṃ kuryān na cākasmān mṛduḥ syān nāpakāriṣu 12 evaṃ carasva rājyastho yadi śreya ihecchasi ato 'nyathā narapatir bhayam ṛcchaty anuttamam 13 iti sarvān guṇān etān yathoktān yo 'nuvartate anubhūyeha bhadrāṇi pretya svargaṃ mahīyate 14 idaṃ vacaḥ śāṃtanavasya śuśruvān; yudhiṣṭhiraḥ pāṇḍavamukhyasaṃvṛtaḥ tadā vavande ca pitā mahaṃ nṛpo; yathoktam etac ca cakāra buddhimān |