Sacred Texts Hinduism Mahabharata Index Book 3 Index Previous Next
|
1
[भीम] पाण्डवॊ भीमसेनॊ ऽहं धर्मपुत्राथ अनन्तरः विशालां बथरीं पराप्तॊ भरातृभिः सह राक्षसाः 2 अपश्यत तत्र पञ्चाली सौगन्धिकम अनुत्तमम अनिलॊढम इतॊ नूनं सा बहूनि परीप्सति 3 तस्या मामानवथ्याङ्ग्या धर्मपत्न्याः परिये सदितम पुष्पाहारम इह पराप्तं निबॊधत निशाचराः 4 [र-स] आक्रीडॊ ऽयं कुबेरस्य थयितः पुरुषर्षभ नेह शक्यं मनुष्येण विहर्तुं मर्त्यधर्मिणा 5 थेवर्षयस तदा यक्षा थेवाश चात्र वृकॊथर आमन्त्र्य यक्षप्रवरं पिबन्ति विहरन्ति च गन्धर्वाप्सरसश चैव विहरन्त्य अत्र पाण्डव 6 अन्यायेनेह यः कश चिथ अवमन्य धनेश्वरम विहर्तुम इच्छेथ थुर्वृत्तः स विनश्येथ असंशयम 7 तम अनाथृत्य पथ्मानि जिहीर्षसि बलाथ इतः धर्मराजस्य चात्मानं बरवीषि भरातरं कदम 8 [भीम] राक्षसास तं न पश्यामि धनेश्वरम इहान्तिके थृष्ट्वापि च महाराजं नाहं याचितुम उत्सहे 9 न हि याचन्ति राजान एष धर्मः सनातनः न चाहं हातुम इच्छामि कषात्र धर्मं कदं चन 10 इयं च नलिनी रम्या जता पर्वतनिर्झरे नेयं भवनम आसाथ्य कुबेरस्य महात्मनः 11 तुल्या हि सर्वभूतानाम इयं वैश्रवणस्य च एवंगतेषु थरव्येषु कः कं याचितुम अर्हति 12 [वै] इत्य उक्त्वा राक्षसान सर्वान भीमसेनॊ वयगाहत ततः स राक्षसैर वाचा परतिषिथ्धः परतापवान मा मैवम इति सक्रॊधैर भर्त्सयथ्भिः समन्ततः 13 कथर्दी कृत्यतु स तान राक्षसान भीमविक्रमः वयगाहत महातेजास ते तं सर्वे नयवारयन 14 गृह्णीत बध्नीत निकृन्ततेमं; पचाम खाथाम च भीमसेनम करुथ्धा बरुवन्तॊ ऽनुययुर थरुतं ते; शस्त्राणि चॊथ्यम्य विवृत्तनेत्राः 15 ततः स गुर्वी यमथण्डकल्पां; महागथां काञ्चनपट्टनथ्धाम परगृह्य तान अभ्यपतत तरस्वी; ततॊ ऽबरवीत तिष्ठत तिष्ठतेति 16 ते तं तथा तॊमरपट्टिशाथ यैर; वयाविध्य शस्त्रैः सहसाभिपेतुः जिघांसवः करॊधवशाः सुभीमा; भीमं समन्तात परिवव्रुर उग्राः 17 वातेन कुन्त्यां बलवान स जातः; शूरस तरस्वी थविषतां निहन्ता सत्ये च धर्मे च रतः सथैव; पराक्रमे शत्रुभिर अप्रधृष्यः 18 तेषां स मार्गान विविधान महात्मा; निहत्य शस्त्राणि च शात्रवाणाम यदा परवीरान निजघान वीरः; परःशतान पुष्करिणी समीपे 19 ते तस्य वीर्यं च बलं च थृष्ट्वा; विथ्या बलं बाहुबलं तदैव अशक्नुवन्तः सहिताः समन्ताथ; धतप्रवीराः सहसा निवृत्ताः 20 विथीर्यमाणास तत एव तूर्णम; आकाशम आस्दाय विमूढसंज्ञाः कैलासशृङ्गाण्य अभिथुथ्रुवुस ते; भीमार्थिताः करॊधवशाः परभग्नाः 21 स शक्रवथ थानवथैत्य संघान; विक्रम्य जित्वा च रणे ऽरिसंघान विगाह्य तां पुष्करिणीं जितारिः; कामाय जग्राह ततॊ ऽमबुजानि 22 ततः स पीत्वामृत कल्पम अम्भॊ; भूयॊ बभूवॊत्तम वीर्यतेजाः उत्पाट्य जग्राह ततॊ ऽमबुजानि; सौगन्धिकान्य उत्तमगन्धवन्ति 23 ततस तु ते करॊधवशाः समेत्य; धनेश्वरं भीमबलप्रणुन्नाः भीमस्य वीर्यं च बलं च संख्ये; यदावथ आचख्युर अतीव थीनाः 24 तेषां वचस तत तु निशम्य थेवः; परहस्य रक्षांशि ततॊ ऽभयुवाच गृह्णातु भीमॊ जलजानि कामं; कृष्णा निमित्तं विथितं ममैतत 25 ततॊ ऽभयनुज्ञाय धनेश्वरं ते; जग्मुः कुरूणां परवरं विरॊषाः भीमं च तस्यां थथृशुर नलिन्यां; यदॊपजॊषं विहरन्तम एकम |
1
[bhīma] pāṇḍavo bhīmaseno 'haṃ dharmaputrād anantaraḥ viśālāṃ badarīṃ prāpto bhrātṛbhiḥ saha rākṣasāḥ 2 apaśyat tatra pañcālī saugandhikam anuttamam aniloḍham ito nūnaṃ sā bahūni parīpsati 3 tasyā māmānavadyāṅgyā dharmapatnyāḥ priye sthitam puṣpāhāram iha prāptaṃ nibodhata niśācarāḥ 4 [ra-s] ākrīḍo 'yaṃ kuberasya dayitaḥ puruṣarṣabha neha śakyaṃ manuṣyeṇa vihartuṃ martyadharmiṇā 5 devarṣayas tathā yakṣā devāś cātra vṛkodara āmantrya yakṣapravaraṃ pibanti viharanti ca gandharvāpsarasaś caiva viharanty atra pāṇḍava 6 anyāyeneha yaḥ kaś cid avamanya dhaneśvaram vihartum icched durvṛttaḥ sa vinaśyed asaṃśayam 7 tam anādṛtya padmāni jihīrṣasi balād itaḥ dharmarājasya cātmānaṃ bravīṣi bhrātaraṃ katham 8 [bhīma] rākṣasās taṃ na paśyāmi dhaneśvaram ihāntike dṛṣṭvāpi ca mahārājaṃ nāhaṃ yācitum utsahe 9 na hi yācanti rājāna eṣa dharmaḥ sanātanaḥ na cāhaṃ hātum icchāmi kṣātra dharmaṃ kathaṃ cana 10 iyaṃ ca nalinī ramyā jatā parvatanirjhare neyaṃ bhavanam āsādya kuberasya mahātmanaḥ 11 tulyā hi sarvabhūtānām iyaṃ vaiśravaṇasya ca evaṃgateṣu dravyeṣu kaḥ kaṃ yācitum arhati 12 [vai] ity uktvā rākṣasān sarvān bhīmaseno vyagāhata tataḥ sa rākṣasair vācā pratiṣiddhaḥ pratāpavān mā maivam iti sakrodhair bhartsayadbhiḥ samantataḥ 13 kadarthī kṛtyatu sa tān rākṣasān bhīmavikramaḥ vyagāhata mahātejās te taṃ sarve nyavārayan 14 gṛhṇīta badhnīta nikṛntatemaṃ; pacāma khādāma ca bhīmasenam kruddhā bruvanto 'nuyayur drutaṃ te; śastrāṇi codyamya vivṛttanetrāḥ 15 tataḥ sa gurvī yamadaṇḍakalpāṃ; mahāgadāṃ kāñcanapaṭṭanaddhām pragṛhya tān abhyapatat tarasvī; tato 'bravīt tiṣṭhata tiṣṭhateti 16 te taṃ tadā tomarapaṭṭiśād yair; vyāvidhya śastraiḥ sahasābhipetuḥ jighāṃsavaḥ krodhavaśāḥ subhīmā; bhīmaṃ samantāt parivavrur ugrāḥ 17 vātena kuntyāṃ balavān sa jātaḥ; śūras tarasvī dviṣatāṃ nihantā satye ca dharme ca rataḥ sadaiva; parākrame śatrubhir apradhṛṣyaḥ 18 teṣāṃ sa mārgān vividhān mahātmā; nihatya śastrāṇi ca śātravāṇām yathā pravīrān nijaghāna vīraḥ; paraḥśatān puṣkariṇī samīpe 19 te tasya vīryaṃ ca balaṃ ca dṛṣṭvā; vidyā balaṃ bāhubalaṃ tathaiva aśaknuvantaḥ sahitāḥ samantād; dhatapravīrāḥ sahasā nivṛttāḥ 20 vidīryamāṇās tata eva tūrṇam; ākāśam āsthāya vimūḍhasaṃjñāḥ kailāsaśṛṅgāṇy abhidudruvus te; bhīmārditāḥ krodhavaśāḥ prabhagnāḥ 21 sa śakravad dānavadaitya saṃghān; vikramya jitvā ca raṇe 'risaṃghān vigāhya tāṃ puṣkariṇīṃ jitāriḥ; kāmāya jagrāha tato 'mbujāni 22 tataḥ sa pītvāmṛta kalpam ambho; bhūyo babhūvottama vīryatejāḥ utpāṭya jagrāha tato 'mbujāni; saugandhikāny uttamagandhavanti 23 tatas tu te krodhavaśāḥ sametya; dhaneśvaraṃ bhīmabalapraṇunnāḥ bhīmasya vīryaṃ ca balaṃ ca saṃkhye; yathāvad ācakhyur atīva dīnāḥ 24 teṣāṃ vacas tat tu niśamya devaḥ; prahasya rakṣāṃśi tato 'bhyuvāca gṛhṇātu bhīmo jalajāni kāmaṃ; kṛṣṇā nimittaṃ viditaṃ mamaitat 25 tato 'bhyanujñāya dhaneśvaraṃ te; jagmuḥ kurūṇāṃ pravaraṃ viroṣāḥ bhīmaṃ ca tasyāṃ dadṛśur nalinyāṃ; yathopajoṣaṃ viharantam ekam |