Sacred Texts  Hinduism  Index  Book 4 Index  Previous  Next 

Book 4
Chapter 63

 1 ākhyātā gṛdhrarājena samutpatya plavaṃgamāḥ
  saṃgatāḥ prītisaṃyuktā vineduḥ siṃhavikramāḥ
 2 saṃpāter vacanaṃ śrutvā harayo rāvaṇakṣayam
  hṛṣṭāḥ sāgaram ājagmuḥ sītādarśanakāṅkṣiṇaḥ
 3 abhikramya tu taṃ deśaṃ dadṛśur bhīmavikramāḥ
  kṛtsnaṃ lokasya mahataḥ pratibimbam iva sthitam
 4 dakṣiṇasya samudrasya samāsādyottarāṃ diśam
  saṃniveśaṃ tataś cakruḥ sahitā vānarottamāḥ
 5 sattvair mahadbhir vikṛtaiḥ krīḍadbhir vividhair jale
  vyāttāsyaiḥ sumahākāyair ūrmibhiś ca samākulam
 6 prasuptam iva cānyatra krīḍantam iva cānyataḥ
  kva cit parvatamātraiś ca jalarāśibhir āvṛtam
 7 saṃkulaṃ dānavendraiś ca pātālatalavāsibhiḥ
  romaharṣakaraṃ dṛṣṭvā viṣeduḥ kapikuñjarāḥ
 8 ākāśam iva duṣpāraṃ sāgaraṃ prekṣya vānarāḥ
  viṣeduḥ sahasā sarve kathaṃ kāryam iti bruvan
 9 viṣaṇṇāṃ vāhinīṃ dṛṣṭvā sāgarasya nirīkṣaṇāt
  āśvāsayām āsa harīn bhayārtān harisattamaḥ
 10 na niṣādena naḥ kāryaṃ viṣādo doṣavattaraḥ
   viṣādo hanti puruṣaṃ bālaṃ kruddha ivoragaḥ
11 viṣādo 'yaṃ prasahate vikrame paryupasthite
   tejasā tasya hīnasya puruṣārtho na sidhyati
12 tasyāṃ rātryāṃ vyatītāyām aṅgado vānaraiḥ saha
   harivṛddhaiḥ samāgamya punar mantram amantrayat
13 sā vānarāṇāṃ dhvajinī parivāryāṅgadaṃ babhau
   vāsavaṃ parivāryeva marutāṃ vāhinī sthitā
14 ko 'nyas tāṃ vānarīṃ senāṃ śaktaḥ stambhayituṃ bhavet
   anyatra vālitanayād anyatra ca hanūmataḥ
15 tatas tān harivṛddhāṃś ca tac ca sainyam ariṃdamaḥ
   anumānyāṅgadaḥ śrīmān vākyam arthavad abravīt
16 ka idānīṃ mahātejā laṅghayiṣyati sāgaram
   kaḥ kariṣyati sugrīvaṃ satyasaṃdham ariṃdamam
17 ko vīro yojanaśataṃ laṅghayeta plavaṃgamāḥ
   imāṃś ca yūthapān sarvān mocayet ko mahābhayāt
18 kasya prasādād dārāṃś ca putrāṃś caiva gṛhāṇi ca
   ito nivṛttāḥ paśyema siddhārthāḥ sukhino vayam
19 kasya prasādād rāmaṃ ca lakṣmaṇaṃ ca mahābalam
   abhigacchema saṃhṛṣṭāḥ sugrīvaṃ ca mahābalam
20 yadi kaś cit samartho vaḥ sāgaraplavane hariḥ
   sa dadātv iha naḥ śīghraṃ puṇyām abhayadakṣiṇām
21 aṅgadasya vacaḥ śrutvā na kaś cit kiṃ cid abravīt
   stimitevābhavat sarvā sā tatra harivāhinī
22 punar evāṅgadaḥ prāha tān harīn harisattamaḥ
   sarve balavatāṃ śreṣṭhā bhavanto dṛḍhavikramāḥ
23 vyapadeśya kule jātāḥ pūjitāś cāpy abhīkṣṇaśaḥ
   na hi vo gamane saṃgaḥ kadā cid api kasya cit
24 bruvadhvaṃ yasya yā śaktir gamane plavagarṣabhāḥ
 1 आख्याता गृध्रराजेन समुत्पत्य पलवंगमाः
  संगताः परीतिसंयुक्ता विनेथुः सिंहविक्रमाः
 2 संपातेर वचनं शरुत्वा हरयॊ रावणक्षयम
  हृष्टाः सागरम आजग्मुः सीताथर्शनकाङ्क्षिणः
 3 अभिक्रम्य तु तं थेशं थथृशुर भीमविक्रमाः
  कृत्स्नं लॊकस्य महतः परतिबिम्बम इव सदितम
 4 थक्षिणस्य समुथ्रस्य समासाथ्यॊत्तरां थिशम
  संनिवेशं ततश चक्रुः सहिता वानरॊत्तमाः
 5 सत्त्वैर महथ्भिर विकृतैः करीडथ्भिर विविधैर जले
  वयात्तास्यैः सुमहाकायैर ऊर्मिभिश च समाकुलम
 6 परसुप्तम इव चान्यत्र करीडन्तम इव चान्यतः
  कव चित पर्वतमात्रैश च जलराशिभिर आवृतम
 7 संकुलं थानवेन्थ्रैश च पातालतलवासिभिः
  रॊमहर्षकरं थृष्ट्वा विषेथुः कपिकुञ्जराः
 8 आकाशम इव थुष्पारं सागरं परेक्ष्य वानराः
  विषेथुः सहसा सर्वे कदं कार्यम इति बरुवन
 9 विषण्णां वाहिनीं थृष्ट्वा सागरस्य निरीक्षणात
  आश्वासयाम आस हरीन भयार्तान हरिसत्तमः
 10 न निषाथेन नः कार्यं विषाथॊ थॊषवत्तरः
   विषाथॊ हन्ति पुरुषं बालं करुथ्ध इवॊरगः
11 विषाथॊ ऽयं परसहते विक्रमे पर्युपस्दिते
   तेजसा तस्य हीनस्य पुरुषार्दॊ न सिध्यति
12 तस्यां रात्र्यां वयतीतायाम अङ्गथॊ वानरैः सह
   हरिवृथ्धैः समागम्य पुनर मन्त्रम अमन्त्रयत
13 सा वानराणां धवजिनी परिवार्याङ्गथं बभौ
   वासवं परिवार्येव मरुतां वाहिनी सदिता
14 कॊ ऽनयस तां वानरीं सेनां शक्तः सतम्भयितुं भवेत
   अन्यत्र वालितनयाथ अन्यत्र च हनूमतः
15 ततस तान हरिवृथ्धांश च तच च सैन्यम अरिंथमः
   अनुमान्याङ्गथः शरीमान वाक्यम अर्दवथ अब्रवीत
16 क इथानीं महातेजा लङ्घयिष्यति सागरम
   कः करिष्यति सुग्रीवं सत्यसंधम अरिंथमम
17 कॊ वीरॊ यॊजनशतं लङ्घयेत पलवंगमाः
   इमांश च यूदपान सर्वान मॊचयेत कॊ महाभयात
18 कस्य परसाथाथ थारांश च पुत्रांश चैव गृहाणि च
   इतॊ निवृत्ताः पश्येम सिथ्धार्दाः सुखिनॊ वयम
19 कस्य परसाथाथ रामं च लक्ष्मणं च महाबलम
   अभिगच्छेम संहृष्टाः सुग्रीवं च महाबलम
20 यथि कश चित समर्दॊ वः सागरप्लवने हरिः
   स थथात्व इह नः शीघ्रं पुण्याम अभयथक्षिणाम
21 अङ्गथस्य वचः शरुत्वा न कश चित किं चिथ अब्रवीत
   सतिमितेवाभवत सर्वा सा तत्र हरिवाहिनी
22 पुनर एवाङ्गथः पराह तान हरीन हरिसत्तमः
   सर्वे बलवतां शरेष्ठा भवन्तॊ थृढविक्रमाः
23 वयपथेश्य कुले जाताः पूजिताश चाप्य अभीक्ष्णशः
   न हि वॊ गमने संगः कथा चिथ अपि कस्य चित
24 बरुवध्वं यस्य या शक्तिर गमने पलवगर्षभाः


Next: Chapter 64