1
tataḥ prāguttarāṃ gatvā rāmaḥ saumitriṇā saha viśvāmitraṃ puraskṛtya yajñavāṭam upāgamat 2 rāmas tu muniśārdūlam uvāca sahalakṣmaṇaḥ sādhvī yajñasamṛddhir hi janakasya mahātmanaḥ 3 bahūnīha sahasrāṇi nānādeśanivāsinām brāhmaṇānāṃ mahābhāga vedādhyayanaśālinām 4 ṛṣivāṭāś ca dṛśyante śakaṭīśatasaṃkulāḥ deśo vidhīyatāṃ brahman yatra vatsyāmahe vayam 5 rāmasya vacanaṃ śrutvā viśvāmitro mahāmuniḥ niveśam akarod deśe vivikte salilāyute 6 viśvāmitraṃ muniśreṣṭhaṃ śrutvā sa nṛpatis tadā śatānandaṃ puraskṛtya purohitam aninditam 7 ṛtvijo 'pi mahātmānas tv arghyam ādāya satvaram viśvāmitrāya dharmeṇa dadur mantrapuraskṛtam 8 pratigṛhya tu tāṃ pūjāṃ janakasya mahātmanaḥ papraccha kuśalaṃ rājño yajñasya ca nirāmayam 9 sa tāṃś cāpi munīn pṛṣṭvā sopādhyāya purodhasaḥ yathānyāyaṃ tataḥ sarvaiḥ samāgacchat prahṛṣṭavān 10 atha rājā muniśreṣṭhaṃ kṛtāñjalir abhāṣata āsane bhagavān āstāṃ sahaibhir munisattamaiḥ 11 janakasya vacaḥ śrutvā niṣasāda mahāmuniḥ purodhā ṛtvijaś caiva rājā ca saha mantribhiḥ 12 āsaneṣu yathānyāyam upaviṣṭān samantataḥ dṛṣṭvā sa nṛpatis tatra viśvāmitram athābravīt 13 adya yajñasamṛddhir me saphalā daivataiḥ kṛtā adya yajñaphalaṃ prāptaṃ bhagavaddarśanān mayā 14 dhanyo 'smy anugṛhīto 'smi yasya me munipuṃgava yajñopasadanaṃ brahman prāpto 'si munibhiḥ saha 15 dvādaśāhaṃ tu brahmarṣe śeṣam āhur manīṣiṇaḥ tato bhāgārthino devān draṣṭum arhasi kauśika 16 ity uktvā muniśārdūlaṃ prahṛṣṭavadanas tadā punas taṃ paripapraccha prāñjaliḥ prayato nṛpaḥ 17 imau kumārau bhadraṃ te devatulyaparākramau gajasiṃhagatī vīrau śārdūlavṛṣabhopamau 18 padmapatraviśālākṣau khaḍgatūṇīdhanurdharau aśvināv iva rūpeṇa samupasthitayauvanau 19 yadṛcchayaiva gāṃ prāptau devalokād ivāmarau kathaṃ padbhyām iha prāptau kimarthaṃ kasya vā mune 20 varāyudhadharau vīrau kasya putrau mahāmune bhūṣayantāv imaṃ deśaṃ candrasūryāv ivāmbaram 21 parasparasya sadṛśau pramāṇeṅgitaceṣṭitaiḥ kākapakṣadharau vīrau śrotum icchāmi tattvataḥ 22 tasya tadvacanaṃ śrutvā janakasya mahātmanaḥ nyavedayan mahātmānau putrau daśarathasya tau 23 siddhāśramanivāsaṃ ca rākṣasānāṃ vadhaṃ tathā tac cāgamanam avyagraṃ viśālāyāś ca darśanam 24 ahalyādarśanaṃ caiva gautamena samāgamam mahādhanuṣi jijñāsāṃ kartum āgamanaṃ tathā 25 etat sarvaṃ mahātejā janakāya mahātmane nivedya virarāmātha viśvāmitro mahāmuniḥ |
1
ततः परागुत्तरां गत्वा रामः सौमित्रिणा सह विश्वामित्रं पुरस्कृत्य यज्ञवाटम उपागमत 2 रामस तु मुनिशार्थूलम उवाच सहलक्ष्मणः साध्वी यज्ञसमृथ्धिर हि जनकस्य महात्मनः 3 बहूनीह सहस्राणि नानाथेशनिवासिनाम बराह्मणानां महाभाग वेथाध्ययनशालिनाम 4 ऋषिवाटाश च थृश्यन्ते शकटीशतसंकुलाः थेशॊ विधीयतां बरह्मन यत्र वत्स्यामहे वयम 5 रामस्य वचनं शरुत्वा विश्वामित्रॊ महामुनिः निवेशम अकरॊथ थेशे विविक्ते सलिलायुते 6 विश्वामित्रं मुनिश्रेष्ठं शरुत्वा स नृपतिस तथा शतानन्थं पुरस्कृत्य पुरॊहितम अनिन्थितम 7 ऋत्विजॊ ऽपि महात्मानस तव अर्घ्यम आथाय सत्वरम विश्वामित्राय धर्मेण थथुर मन्त्रपुरस्कृतम 8 परतिगृह्य तु तां पूजां जनकस्य महात्मनः पप्रच्छ कुशलं राज्ञॊ यज्ञस्य च निरामयम 9 स तांश चापि मुनीन पृष्ट्वा सॊपाध्याय पुरॊधसः यदान्यायं ततः सर्वैः समागच्छत परहृष्टवान 10 अद राजा मुनिश्रेष्ठं कृताञ्जलिर अभाषत आसने भगवान आस्तां सहैभिर मुनिसत्तमैः 11 जनकस्य वचः शरुत्वा निषसाथ महामुनिः पुरॊधा ऋत्विजश चैव राजा च सह मन्त्रिभिः 12 आसनेषु यदान्यायम उपविष्टान समन्ततः थृष्ट्वा स नृपतिस तत्र विश्वामित्रम अदाब्रवीत 13 अथ्य यज्ञसमृथ्धिर मे सफला थैवतैः कृता अथ्य यज्ञफलं पराप्तं भगवथ्थर्शनान मया 14 धन्यॊ ऽसम्य अनुगृहीतॊ ऽसमि यस्य मे मुनिपुंगव यज्ञॊपसथनं बरह्मन पराप्तॊ ऽसि मुनिभिः सह 15 थवाथशाहं तु बरह्मर्षे शेषम आहुर मनीषिणः ततॊ भागार्दिनॊ थेवान थरष्टुम अर्हसि कौशिक 16 इत्य उक्त्वा मुनिशार्थूलं परहृष्टवथनस तथा पुनस तं परिपप्रच्छ पराञ्जलिः परयतॊ नृपः 17 इमौ कुमारौ भथ्रं ते थेवतुल्यपराक्रमौ गजसिंहगती वीरौ शार्थूलवृषभॊपमौ 18 पथ्मपत्रविशालाक्षौ खड्गतूणीधनुर्धरौ अश्विनाव इव रूपेण समुपस्दितयौवनौ 19 यथृच्छयैव गां पराप्तौ थेवलॊकाथ इवामरौ कदं पथ्भ्याम इह पराप्तौ किमर्दं कस्य वा मुने 20 वरायुधधरौ वीरौ कस्य पुत्रौ महामुने भूषयन्ताव इमं थेशं चन्थ्रसूर्याव इवाम्बरम 21 परस्परस्य सथृशौ परमाणेङ्गितचेष्टितैः काकपक्षधरौ वीरौ शरॊतुम इच्छामि तत्त्वतः 22 तस्य तथ्वचनं शरुत्वा जनकस्य महात्मनः नयवेथयन महात्मानौ पुत्रौ थशरदस्य तौ 23 सिथ्धाश्रमनिवासं च राक्षसानां वधं तदा तच चागमनम अव्यग्रं विशालायाश च थर्शनम 24 अहल्याथर्शनं चैव गौतमेन समागमम महाधनुषि जिज्ञासां कर्तुम आगमनं तदा 25 एतत सर्वं महातेजा जनकाय महात्मने निवेथ्य विररामाद विश्वामित्रॊ महामुनिः |