Sacred Texts  Hinduism  Index  Book 1 Index  Previous  Next 

Book 1
Chapter 31

 1 brahmayonir mahān āsīt kuśo nāma mahātapāḥ
  vaidarbhyāṃ janayām āsa caturaḥ sadṛśān sutān
 2 kuśāmbaṃ kuśanābhaṃ ca ādhūrta rajasaṃ vasum
  dīptiyuktān mahotsāhān kṣatradharmacikīrṣayā
  tān uvāca kuśaḥ putrān dharmiṣṭhān satyavādinaḥ
 3 kuśasya vacanaṃ śrutvā catvāro lokasaṃmatāḥ
  niveśaṃ cakrire sarve purāṇāṃ nṛvarās tadā
 4 kuśāmbas tu mahātejāḥ kauśāmbīm akarot purīm
  kuśanābhas tu dharmātmā paraṃ cakre mahodayam
 5 ādhūrtarajaso rāma dharmāraṇyaṃ mahīpatiḥ
  cakre puravaraṃ rājā vasuś cakre girivrajam
 6 eṣā vasumatī rāma vasos tasya mahātmanaḥ
  ete śailavarāḥ pañca prakāśante samantataḥ
 7 sumāgadhī nadī ramyā māgadhān viśrutāyayau
  pañcānāṃ śailamukhyānāṃ madhye māleva śobhate
 8 saiṣā hi māgadhī rāma vasos tasya mahātmanaḥ
  pūrvābhicaritā rāma sukṣetrā sasyamālinī
 9 kuśanābhas tu rājarṣiḥ kanyāśatam anuttamam
  janayām āsa dharmātmā ghṛtācyāṃ raghunandana
 10 tās tu yauvanaśālinyo rūpavatyaḥ svalaṃkṛtāḥ
   udyānabhūmim āgamya prāvṛṣīva śatahradāḥ
11 gāyantyo nṛtyamānāś ca vādayantyaś ca rāghava
   āmodaṃ paramaṃ jagmur varābharaṇabhūṣitāḥ
12 atha tāś cārusarvāṅgyo rūpeṇāpratimā bhuvi
   udyānabhūmim āgamya tārā iva ghanāntare
13 tāḥ sarvaguṇasaṃpannā rūpayauvanasaṃyutāḥ
   dṛṣṭvā sarvātmako vāyur idaṃ vacanam abravīt
14 ahaṃ vaḥ kāmaye sarvā bhāryā mama bhaviṣyatha
   mānuṣas tyajyatāṃ bhāvo dīrgham āyur avāpsyatha
15 tasya tad vacanaṃ śrutvā vāyor akliṣṭakarmaṇaḥ
   apahāsya tato vākyaṃ kanyāśatam athābravīt
16 antaś carasi bhūtānāṃ sarveṣāṃ tvaṃ surottama
   prabhāvajñāś ca te sarvāḥ kim asmān avamanyase
17 kuśanābhasutāḥ sarvāḥ samarthās tvāṃ surottama
   sthānāc cyāvayituṃ devaṃ rakṣāmas tu tapo vayam
18 mā bhūt sa kālo durmedhaḥ pitaraṃ satyavādinam
   nāvamanyasva dharmeṇa svayaṃvaram upāsmahe
19 pitā hi prabhur asmākaṃ daivataṃ paramaṃ hi saḥ
   yasya no dāsyati pitā sa no bhartā bhaviṣyati
20 tāsāṃ tad vacanaṃ śrutvā vāyuḥ paramakopanaḥ
   praviśya sarvagātrāṇi babhañja bhagavān prabhuḥ
21 tāḥ kanyā vāyunā bhagnā viviśur nṛpater gṛham
   dṛṣṭvā bhagnās tadā rājā saṃbhrānta idam abravīt
22 kim idaṃ kathyatāṃ putryaḥ ko dharmam avamanyate
   kubjāḥ kena kṛtāḥ sarvā veṣṭantyo nābhibhāṣatha
 1 बरह्मयॊनिर महान आसीत कुशॊ नाम महातपाः
  वैथर्भ्यां जनयाम आस चतुरः सथृशान सुतान
 2 कुशाम्बं कुशनाभं च आधूर्त रजसं वसुम
  थीप्तियुक्तान महॊत्साहान कषत्रधर्मचिकीर्षया
  तान उवाच कुशः पुत्रान धर्मिष्ठान सत्यवाथिनः
 3 कुशस्य वचनं शरुत्वा चत्वारॊ लॊकसंमताः
  निवेशं चक्रिरे सर्वे पुराणां नृवरास तथा
 4 कुशाम्बस तु महातेजाः कौशाम्बीम अकरॊत पुरीम
  कुशनाभस तु धर्मात्मा परं चक्रे महॊथयम
 5 आधूर्तरजसॊ राम धर्मारण्यं महीपतिः
  चक्रे पुरवरं राजा वसुश चक्रे गिरिव्रजम
 6 एषा वसुमती राम वसॊस तस्य महात्मनः
  एते शैलवराः पञ्च परकाशन्ते समन्ततः
 7 सुमागधी नथी रम्या मागधान विश्रुताययौ
  पञ्चानां शैलमुख्यानां मध्ये मालेव शॊभते
 8 सैषा हि मागधी राम वसॊस तस्य महात्मनः
  पूर्वाभिचरिता राम सुक्षेत्रा सस्यमालिनी
 9 कुशनाभस तु राजर्षिः कन्याशतम अनुत्तमम
  जनयाम आस धर्मात्मा घृताच्यां रघुनन्थन
 10 तास तु यौवनशालिन्यॊ रूपवत्यः सवलंकृताः
   उथ्यानभूमिम आगम्य परावृषीव शतह्रथाः
11 गायन्त्यॊ नृत्यमानाश च वाथयन्त्यश च राघव
   आमॊथं परमं जग्मुर वराभरणभूषिताः
12 अद ताश चारुसर्वाङ्ग्यॊ रूपेणाप्रतिमा भुवि
   उथ्यानभूमिम आगम्य तारा इव घनान्तरे
13 ताः सर्वगुणसंपन्ना रूपयौवनसंयुताः
   थृष्ट्वा सर्वात्मकॊ वायुर इथं वचनम अब्रवीत
14 अहं वः कामये सर्वा भार्या मम भविष्यद
   मानुषस तयज्यतां भावॊ थीर्घम आयुर अवाप्स्यद
15 तस्य तथ वचनं शरुत्वा वायॊर अक्लिष्टकर्मणः
   अपहास्य ततॊ वाक्यं कन्याशतम अदाब्रवीत
16 अन्तश चरसि भूतानां सर्वेषां तवं सुरॊत्तम
   परभावज्ञाश च ते सर्वाः किम अस्मान अवमन्यसे
17 कुशनाभसुताः सर्वाः समर्दास तवां सुरॊत्तम
   सदानाच चयावयितुं थेवं रक्षामस तु तपॊ वयम
18 मा भूत स कालॊ थुर्मेधः पितरं सत्यवाथिनम
   नावमन्यस्व धर्मेण सवयंवरम उपास्महे
19 पिता हि परभुर अस्माकं थैवतं परमं हि सः
   यस्य नॊ थास्यति पिता स नॊ भर्ता भविष्यति
20 तासां तथ वचनं शरुत्वा वायुः परमकॊपनः
   परविश्य सर्वगात्राणि बभञ्ज भगवान परभुः
21 ताः कन्या वायुना भग्ना विविशुर नृपतेर गृहम
   थृष्ट्वा भग्नास तथा राजा संभ्रान्त इथम अब्रवीत
22 किम इथं कद्यतां पुत्र्यः कॊ धर्मम अवमन्यते
   कुब्जाः केन कृताः सर्वा वेष्टन्त्यॊ नाभिभाषद


Next: Chapter 32