Sacred Texts  Hinduism  Mahabharata  Index  Book 15 Index  Previous  Next 

Book 15 in English

The Mahabharata in Sanskrit

Book 15
Chapter 47

  1 [नारथ]
      नासौ वृदाग्निना थग्धॊ यदा तत्र शरुतं मया
      वैचित्रवीर्यॊ नृपतिस तत ते वक्ष्यामि भारत
  2 वनं परविशता तेन वायुभक्षेण धीमता
      अग्नयः कारयित्वेष्टिम उत्सृष्टा इति नः शरुतम
  3 याजकास तु ततस तस्य तान अग्नीन निर्जने वने
      समुत्सृज्य यदाकामं जग्मुर भरतसत्तम
  4 स विवृथ्धस तथा वह्निर वने तस्मिन्न अभूत किल
      तेन तथ वनम आथीप्तम इति मे तापसाब्रुवन
  5 स राजा जाह्नवी कच्छे यदा ते कदितं मया
      तेनाङ्गिना समायुक्तः सवेनैव भरतर्षभ
  6 एवम आवेथयाम आसुर मुनयस ते ममानघ
      ये ते भागीरदी तीरे मया थृष्टा युधिष्ठिर
  7 एवं सवेनाग्निना राजा समायुक्तॊ महीपते
      मा शॊचिदास तवं नृपतिं गतः स परमां गतिम
  8 गुरुशुश्रूषया चैव जननी तव पाण्डव
      पराप्ता सुमहतीं सिथ्धिम इति मे नात्र संशयः
  9 कर्तुम अर्हसि कौरव्य तेषां तवम उथकक्रियाम
      भरातृभिः सहितः सर्वैर एतथ अत्र विधीयताम
  10 [वै]
     तदा स पृदिवीपालः पाण्डवानां धुरंधरः
     निर्ययौ सह सॊथर्यैः सथारॊ भरतर्षभ
 11 पौरजान पथाश चैव राजभक्तिपुरस्कृताः
     गङ्गां परजग्मुर अभितॊ वाससैकेन संवृताः
 12 ततॊ ऽवगाह्य सलिलं सर्वे ते कुरुपुंगवाः
     युयुत्सुम अग्रतः कृत्वा थथुस तॊयं महात्मने
 13 गान्धार्याश च पृदायाश च विधिवन नामगॊत्रतः
     शौचं निवर्तयन्तस ते तत्रॊषुर नगराथ बहिः
 14 परेषयाम आस स नरान विधिज्ञानाप्त कारिणः
     गङ्गा थवारं कुरुश्रेष्ठॊ यत्र थग्धॊ ऽभवन नृपः
 15 तत्रैव तेषां कुल्यानि गङ्गा थवारे ऽनवशात तथा
     कर्तव्यानीति पुरुषान थत्तथेयान महीपतिः
 16 थवाथशे ऽहनि तेभ्यः स कृतशौचॊ नराधिपः
     थथौ शराथ्धानि विधिवथ थक्षिणावन्ति पाण्डवः
 17 धृतराष्ट्रं समुथ्थिश्य थथौ स पृदिवीपतिः
     सुवर्णं रजतं गाश च शय्याश च सुमहाधनाः
 18 गान्धार्याश चैव तेजस्वी पृदायाश च पृदक पृदक
     संकीर्त्य नामनी राजा थथौ थानम अनुत्तमम
 19 यॊ यथ इच्छति यावच च तावत स लभते थविजः
     शयनं भॊजनं यानं मणिरत्नम अदॊ धनम
 20 यानम आच्छाथनं भॊगान थासीश च परिचारिकाः
     थथौ राजा समुथ्थिश्य तयॊर मात्रॊर महीपतिः
 21 ततः स पृदिवीपालॊ थत्त्वा शराथ्धान्य अनेकशः
     परविवेश पुनर धीमान नगरं वारणाह्वयम
 22 ते चापि राजवचनात पुरुषा ये गताभवन
     संकल्प्य तेषां कुल्यानि पुनः परत्यागमंस ततः
 23 माल्यैर गन्धैश च विविधैः पूजयित्वा यदाविधि
     कुल्यानि तेषां संयॊज्य तथाचख्युर महीपतेः
 24 समाश्वास्य च राजानं धर्मात्मानं युधिष्ठिरम
     नारथॊ ऽपय अगमथ राजन परमर्षिर यदेप्सितम
 25 एवं वर्षाण्य अतीतानि धृतराष्ट्रस्य धीमतः
     वनवासे तथा तरीणि नगरे थश पञ्च च
 26 हतपुत्रस्य संग्रामे थानानि थथतः सथा
     जञातिसंबन्धिमित्राणां भरातॄणां सवजनस्य च
 27 युधिष्ठिरस तु नृपतिर नातिप्रीत मनास तथा
     धारयाम आस तथ राज्यं निहतज्ञातिबान्धवः
  1 [nārada]
      nāsau vṛthāgninā dagdho yathā tatra śrutaṃ mayā
      vaicitravīryo nṛpatis tat te vakṣyāmi bhārata
  2 vanaṃ praviśatā tena vāyubhakṣeṇa dhīmatā
      agnayaḥ kārayitveṣṭim utsṛṣṭā iti naḥ śrutam
  3 yājakās tu tatas tasya tān agnīn nirjane vane
      samutsṛjya yathākāmaṃ jagmur bharatasattama
  4 sa vivṛddhas tadā vahnir vane tasminn abhūt kila
      tena tad vanam ādīptam iti me tāpasābruvan
  5 sa rājā jāhnavī kacche yathā te kathitaṃ mayā
      tenāṅginā samāyuktaḥ svenaiva bharatarṣabha
  6 evam āvedayām āsur munayas te mamānagha
      ye te bhāgīrathī tīre mayā dṛṣṭā yudhiṣṭhira
  7 evaṃ svenāgninā rājā samāyukto mahīpate
      mā śocithās tvaṃ nṛpatiṃ gataḥ sa paramāṃ gatim
  8 guruśuśrūṣayā caiva jananī tava pāṇḍava
      prāptā sumahatīṃ siddhim iti me nātra saṃśayaḥ
  9 kartum arhasi kauravya teṣāṃ tvam udakakriyām
      bhrātṛbhiḥ sahitaḥ sarvair etad atra vidhīyatām
  10 [vai]
     tathā sa pṛthivīpālaḥ pāṇḍavānāṃ dhuraṃdharaḥ
     niryayau saha sodaryaiḥ sadāro bharatarṣabha
 11 paurajāna padāś caiva rājabhaktipuraskṛtāḥ
     gaṅgāṃ prajagmur abhito vāsasaikena saṃvṛtāḥ
 12 tato 'vagāhya salilaṃ sarve te kurupuṃgavāḥ
     yuyutsum agrataḥ kṛtvā dadus toyaṃ mahātmane
 13 gāndhāryāś ca pṛthāyāś ca vidhivan nāmagotrataḥ
     śaucaṃ nivartayantas te tatroṣur nagarād bahiḥ
 14 preṣayām āsa sa narān vidhijñānāpta kāriṇaḥ
     gaṅgā dvāraṃ kuruśreṣṭho yatra dagdho 'bhavan nṛpaḥ
 15 tatraiva teṣāṃ kulyāni gaṅgā dvāre 'nvaśāt tadā
     kartavyānīti puruṣān dattadeyān mahīpatiḥ
 16 dvādaśe 'hani tebhyaḥ sa kṛtaśauco narādhipaḥ
     dadau śrāddhāni vidhivad dakṣiṇāvanti pāṇḍavaḥ
 17 dhṛtarāṣṭraṃ samuddiśya dadau sa pṛthivīpatiḥ
     suvarṇaṃ rajataṃ gāś ca śayyāś ca sumahādhanāḥ
 18 gāndhāryāś caiva tejasvī pṛthāyāś ca pṛthak pṛthak
     saṃkīrtya nāmanī rājā dadau dānam anuttamam
 19 yo yad icchati yāvac ca tāvat sa labhate dvijaḥ
     śayanaṃ bhojanaṃ yānaṃ maṇiratnam atho dhanam
 20 yānam ācchādanaṃ bhogān dāsīś ca paricārikāḥ
     dadau rājā samuddiśya tayor mātror mahīpatiḥ
 21 tataḥ sa pṛthivīpālo dattvā śrāddhāny anekaśaḥ
     praviveśa punar dhīmān nagaraṃ vāraṇāhvayam
 22 te cāpi rājavacanāt puruṣā ye gatābhavan
     saṃkalpya teṣāṃ kulyāni punaḥ pratyāgamaṃs tataḥ
 23 mālyair gandhaiś ca vividhaiḥ pūjayitvā yathāvidhi
     kulyāni teṣāṃ saṃyojya tadācakhyur mahīpateḥ
 24 samāśvāsya ca rājānaṃ dharmātmānaṃ yudhiṣṭhiram
     nārado 'py agamad rājan paramarṣir yathepsitam
 25 evaṃ varṣāṇy atītāni dhṛtarāṣṭrasya dhīmataḥ
     vanavāse tadā trīṇi nagare daśa pañca ca
 26 hataputrasya saṃgrāme dānāni dadataḥ sadā
     jñātisaṃbandhimitrāṇāṃ bhrātṝṇāṃ svajanasya ca
 27 yudhiṣṭhiras tu nṛpatir nātiprīta manās tadā
     dhārayām āsa tad rājyaṃ nihatajñātibāndhavaḥ


Next: Chapter 1