Sacred Texts Hinduism Mahabharata Index Book 14 Index Previous Next
|
1
[व] तदा परयान्तं वार्ष्णेयं थवारकां भरतर्षभाः परिष्वज्य नयवर्तन्त सानुयात्राः परंतपाः 2 पुनः पुनश च वार्ष्णेयं पर्यष्वजत फल्गुनः आ चक्षुर्विषयाच चैनं थथर्श च पुनः पुनः 3 कृच्छ्रेणैव च तां पार्दॊ गॊविन्थे विनिवेशिताम संजहार तथा थृष्टिं कृष्णश चाप्य अपराजितः 4 तस्य परयाणे यान्य आसन निमित्तानि महात्मनः बहून्य अथ्भुतरूपाणि तानि मे गथतः शृणु 5 वायुर वेगेन महता रदस्य पुरतॊ ववौ कुर्वन निःशर्करं मार्गं विरजस्कम अकण्टकम 6 ववर्ष वासवश चापि तॊयं शुचि सुगन्धि च थिव्यानि चैव पुष्पाणि पुरतः शार्ङ्गधन्वनः 7 स परयातॊ महाबाहुः समेषु मरु धन्वसु थथर्शाद मुनिश्रेष्ठम उत्तङ्कम अमितौजसम 8 स तं संपूज्य तेजस्वी मुनिं पृदुल लॊचनः पूजितस तेन च तथा पर्यपृच्छथ अनामयम 9 स पृष्टः कुशलं तेन संपूज्य मधुसूथनम उत्तङ्कॊ बराह्मणश्रेष्ठस ततः पप्रच्छ माधवम 10 कच चिच छौरे तवया गत्वा कुरुपाण्डवसथ्म तत कृतं सौभ्रात्रम अचलं तन मे वयाख्यातुम अर्हसि 11 अभिसंधाय तान वीरान उपावृत्तॊ ऽसि केशव संबन्धिनः सुथयितान सततं वृष्णिपुङ्गव 12 कच चित पाण्डुसुताः पञ्च धृतराष्ट्रस्य चात्मजाः लॊकेषु विहरिष्यन्ति तवया सह परंतप 13 सवराष्ट्रेषु च राजानः कच चित पराप्स्यन्ति वै सुखम कौरवेषु परशान्तेषु तवया नादेन माधव 14 या मे संभावना तात तवयि नित्यम अवर्तत अपि सा सफला कृष्ण कृता ते भरतान परति 15 [वा] कृतॊ यत्नॊ मया बरह्मन सौभ्रात्रे कौरवान परति न चाशक्यन्त संधातुं ते ऽधर्मरुचयॊ मया 16 ततस ते निधनं पराप्ताः सर्वे स सुतबान्धवाः न थिष्टम अभ्यतिक्रान्तुं शक्यं बुथ्ध्या बलेन वा महर्षे विथितं नूनं सर्वम एतत तवानघ 17 ते ऽतयक्रामन मतिं मह्यं भीष्मस्य विथुरस्य च ततॊ यमक्षयं जग्मुः समासाथ्येतरेतरम 18 पञ्च वै पाण्डवाः शिष्टा हतमित्रा हतात्मजाः धार्तराष्ट्राश च निहताः सर्वे स सुतबान्धवाः 19 इत्य उक्तवचने कृष्णे भृशं करॊधसमन्वितः उत्तङ्कः परत्युवाचैनं रॊषाथ उत्फाल्य लॊचने 20 यस्माच छक्तेन ते कृष्ण न तराताः कुरुपाण्डवाः संबन्धिनः परियास तस्माच छप्स्ये ऽहं तवाम असंशयम 21 न च ते परसभं यस्मात ते निगृह्य निवर्तिताः तस्मान मन्युपरीतस तवां शप्स्यामि मधुसूथन 22 तवया हि शक्तेन सता मिद्याचारेण माधव उपचीर्णाः कुरुश्रेष्ठा यस तव एतान समुपेक्षदाः 23 [वा] शृणु मे विस्तरेणेथं यथ वक्ष्ये भृगुनन्थन गृहाणानुनयं चापि तपस्वी हय असि भार्गव 24 शरुत्वा तवम एतथ अध्यात्मं मुञ्चेदाः शापम अथ्य वै न च मां तपसाल्पेन शक्तॊ ऽभिभवितुं पुमान 25 न च ते तपसॊ नाशम इच्छामि जपतां वर तपस ते सुमहथ थीप्तं गुरवश चापि तॊषिताः 26 कौमारं वरह्मचर्यं ते जानामि थविजसत्तम थुःखार्जितस्य तपसस तस्मान नेच्छामि ते वययम |
1
[v] tathā prayāntaṃ vārṣṇeyaṃ dvārakāṃ bharatarṣabhāḥ pariṣvajya nyavartanta sānuyātrāḥ paraṃtapāḥ 2 punaḥ punaś ca vārṣṇeyaṃ paryaṣvajata phalgunaḥ ā cakṣurviṣayāc cainaṃ dadarśa ca punaḥ punaḥ 3 kṛcchreṇaiva ca tāṃ pārtho govinde viniveśitām saṃjahāra tadā dṛṣṭiṃ kṛṣṇaś cāpy aparājitaḥ 4 tasya prayāṇe yāny āsan nimittāni mahātmanaḥ bahūny adbhutarūpāṇi tāni me gadataḥ śṛṇu 5 vāyur vegena mahatā rathasya purato vavau kurvan niḥśarkaraṃ mārgaṃ virajaskam akaṇṭakam 6 vavarṣa vāsavaś cāpi toyaṃ śuci sugandhi ca divyāni caiva puṣpāṇi purataḥ śārṅgadhanvanaḥ 7 sa prayāto mahābāhuḥ sameṣu maru dhanvasu dadarśātha muniśreṣṭham uttaṅkam amitaujasam 8 sa taṃ saṃpūjya tejasvī muniṃ pṛthula locanaḥ pūjitas tena ca tadā paryapṛcchad anāmayam 9 sa pṛṣṭaḥ kuśalaṃ tena saṃpūjya madhusūdanam uttaṅko brāhmaṇaśreṣṭhas tataḥ papraccha mādhavam 10 kac cic chaure tvayā gatvā kurupāṇḍavasadma tat kṛtaṃ saubhrātram acalaṃ tan me vyākhyātum arhasi 11 abhisaṃdhāya tān vīrān upāvṛtto 'si keśava saṃbandhinaḥ sudayitān satataṃ vṛṣṇipuṅgava 12 kac cit pāṇḍusutāḥ pañca dhṛtarāṣṭrasya cātmajāḥ lokeṣu vihariṣyanti tvayā saha paraṃtapa 13 svarāṣṭreṣu ca rājānaḥ kac cit prāpsyanti vai sukham kauraveṣu praśānteṣu tvayā nāthena mādhava 14 yā me saṃbhāvanā tāta tvayi nityam avartata api sā saphalā kṛṣṇa kṛtā te bharatān prati 15 [vā] kṛto yatno mayā brahman saubhrātre kauravān prati na cāśakyanta saṃdhātuṃ te 'dharmarucayo mayā 16 tatas te nidhanaṃ prāptāḥ sarve sa sutabāndhavāḥ na diṣṭam abhyatikrāntuṃ śakyaṃ buddhyā balena vā maharṣe viditaṃ nūnaṃ sarvam etat tavānagha 17 te 'tyakrāman matiṃ mahyaṃ bhīṣmasya vidurasya ca tato yamakṣayaṃ jagmuḥ samāsādyetaretaram 18 pañca vai pāṇḍavāḥ śiṣṭā hatamitrā hatātmajāḥ dhārtarāṣṭrāś ca nihatāḥ sarve sa sutabāndhavāḥ 19 ity uktavacane kṛṣṇe bhṛśaṃ krodhasamanvitaḥ uttaṅkaḥ pratyuvācainaṃ roṣād utphālya locane 20 yasmāc chaktena te kṛṣṇa na trātāḥ kurupāṇḍavāḥ saṃbandhinaḥ priyās tasmāc chapsye 'haṃ tvām asaṃśayam 21 na ca te prasabhaṃ yasmāt te nigṛhya nivartitāḥ tasmān manyuparītas tvāṃ śapsyāmi madhusūdana 22 tvayā hi śaktena satā mithyācāreṇa mādhava upacīrṇāḥ kuruśreṣṭhā yas tv etān samupekṣathāḥ 23 [vā] śṛṇu me vistareṇedaṃ yad vakṣye bhṛgunandana gṛhāṇānunayaṃ cāpi tapasvī hy asi bhārgava 24 śrutvā tvam etad adhyātmaṃ muñcethāḥ śāpam adya vai na ca māṃ tapasālpena śakto 'bhibhavituṃ pumān 25 na ca te tapaso nāśam icchāmi japatāṃ vara tapas te sumahad dīptaṃ guravaś cāpi toṣitāḥ 26 kaumāraṃ vrahmacaryaṃ te jānāmi dvijasattama duḥkhārjitasya tapasas tasmān necchāmi te vyayam |