Sacred Texts Hinduism Mahabharata Index Book 14 Index Previous Next
|
1
[बर] अत्राप्य उथाहरन्तीमम इतिहासं पुरातनम कार्तवीर्यस्य संवाथं समुथ्रस्य च भामिनि 2 कार्तवीर्यार्जुनॊ नाम राजा बाहुसहस्रवान येन सागरपर्यन्ता धनुषा निर्जिता मही 3 स कथा चित समुथ्रान्ते विचरन बलथर्पितः अवाकिरच छरशतैः समुथ्रम इति नः शरुतम 4 तं समुथ्रॊ नमस्कृत्य कृताञ्जलिर उवाच ह मा मुञ्च वीर नाराचान बरूहि किं करवाणि ते 5 मथाश्रयाणि भूतानि तवथ विसृष्टैर महेषुभिः वध्यन्ते राजशार्थूल तेभ्यॊ थेह्य अभयं विभॊ 6 [अ] मत्समॊ यथि संग्रामे शरासनधरः कव चित विथ्यते तं ममाचक्ष्व यः समासीत मां मृधे 7 [स] महर्षिर जमथग्निस ते यथि राजन परिश्रुतः तस्य पुत्रस तवातिद्यं यदावत कर्तुम अर्हति 8 ततः स राजा परययौ करॊधेन महता वृतः स तम आश्रमम आगम्य रमम एवान्वपथ्यत 9 स राम परतिकूलानि चकार सह बन्धुभिः आयासं जनयाम आस रामस्य च महात्मनः 10 ततस तेजः परजज्वाल राजस्यामित तेजसः परथहथ रिपुसैन्यानि तथा कमललॊचने 11 ततः परशुम आथाय स तं बाहुसहस्रिणम चिच्छेथ सहसा रामॊ बाहुशाखम इव थरुमम 12 तं हतं पतितं थृष्ट्वा समेताः सर्वबान्धवाः असीन आथाय शक्तीश च भार्गवं पर्यवारयन 13 रामॊ ऽपि धनुर आथाय रदम आरुह्य स तवरः विसृजञ शरवर्षाणि वयधमत पार्दिवं बलम 14 ततस तु कषत्रियाः के चिज जमथग्निं निहत्य च विविशुर गिरिथुर्गाणि मृगाः सिंहार्थिता इव 15 तेषां सवविहितं कर्म तथ्भयान नानुतिष्ठताम परजा वृषलतां पराप्ता बराह्मणानाम अथर्शनात 16 त एते थरमिडाः काशाः पुण्ड्राश च शबरैः सह वृषलत्वं परिगता वयुत्दानात कषत्रधर्मतः 17 ततस तु हतवीरासु कषत्रियासु पुनः पुनः थविजैर उत्पाथितं कषत्रं जामथग्न्यॊ नयकृन्तत 18 एव विंशतिमेधान्ते रामं वाग अशरीरिणी थिव्या परॊवाच मधुरा सर्वलॊकपरिश्रुता 19 राम राम निवर्तस्व कं गुणं तात पश्यसि कषत्रबन्धून इमान पराणैर विप्रयॊज्य पुनः पुनः 20 तदैव तं महात्मानम ऋचीकप्रमुखास तथा पितामहा महाभाग निवर्तस्वेत्य अदाब्रुवन 21 पितुर वधम अमृष्यंस तु रामः परॊवाच तान ऋषीन नार्हन्तीह भवन्तॊ मां निवारयितुम इत्य उत 22 [पितरह] नार्हसे कषत्रबन्धूंस तवं निहन्तुं जयतां वर न हि युक्तं तवया हन्तुं बराह्मणेन सता नृपान |
1
[br] atrāpy udāharantīmam itihāsaṃ purātanam kārtavīryasya saṃvādaṃ samudrasya ca bhāmini 2 kārtavīryārjuno nāma rājā bāhusahasravān yena sāgaraparyantā dhanuṣā nirjitā mahī 3 sa kadā cit samudrānte vicaran baladarpitaḥ avākirac charaśataiḥ samudram iti naḥ śrutam 4 taṃ samudro namaskṛtya kṛtāñjalir uvāca ha mā muñca vīra nārācān brūhi kiṃ karavāṇi te 5 madāśrayāṇi bhūtāni tvad visṛṣṭair maheṣubhiḥ vadhyante rājaśārdūla tebhyo dehy abhayaṃ vibho 6 [a] matsamo yadi saṃgrāme śarāsanadharaḥ kva cit vidyate taṃ mamācakṣva yaḥ samāsīta māṃ mṛdhe 7 [s] maharṣir jamadagnis te yadi rājan pariśrutaḥ tasya putras tavātithyaṃ yathāvat kartum arhati 8 tataḥ sa rājā prayayau krodhena mahatā vṛtaḥ sa tam āśramam āgamya ramam evānvapadyata 9 sa rāma pratikūlāni cakāra saha bandhubhiḥ āyāsaṃ janayām āsa rāmasya ca mahātmanaḥ 10 tatas tejaḥ prajajvāla rājasyāmita tejasaḥ pradahad ripusainyāni tadā kamalalocane 11 tataḥ paraśum ādāya sa taṃ bāhusahasriṇam ciccheda sahasā rāmo bāhuśākham iva drumam 12 taṃ hataṃ patitaṃ dṛṣṭvā sametāḥ sarvabāndhavāḥ asīn ādāya śaktīś ca bhārgavaṃ paryavārayan 13 rāmo 'pi dhanur ādāya ratham āruhya sa tvaraḥ visṛjañ śaravarṣāṇi vyadhamat pārthivaṃ balam 14 tatas tu kṣatriyāḥ ke cij jamadagniṃ nihatya ca viviśur giridurgāṇi mṛgāḥ siṃhārditā iva 15 teṣāṃ svavihitaṃ karma tadbhayān nānutiṣṭhatām prajā vṛṣalatāṃ prāptā brāhmaṇānām adarśanāt 16 ta ete dramiḍāḥ kāśāḥ puṇḍrāś ca śabaraiḥ saha vṛṣalatvaṃ parigatā vyutthānāt kṣatradharmataḥ 17 tatas tu hatavīrāsu kṣatriyāsu punaḥ punaḥ dvijair utpāditaṃ kṣatraṃ jāmadagnyo nyakṛntata 18 eva viṃśatimedhānte rāmaṃ vāg aśarīriṇī divyā provāca madhurā sarvalokapariśrutā 19 rāma rāma nivartasva kaṃ guṇaṃ tāta paśyasi kṣatrabandhūn imān prāṇair viprayojya punaḥ punaḥ 20 tathaiva taṃ mahātmānam ṛcīkapramukhās tadā pitāmahā mahābhāga nivartasvety athābruvan 21 pitur vadham amṛṣyaṃs tu rāmaḥ provāca tān ṛṣīn nārhantīha bhavanto māṃ nivārayitum ity uta 22 [pitarah] nārhase kṣatrabandhūṃs tvaṃ nihantuṃ jayatāṃ vara na hi yuktaṃ tvayā hantuṃ brāhmaṇena satā nṛpān |