Sacred Texts Hinduism Mahabharata Index Book 8 Index Previous Next
|
1
[स] अर्जुनस तु महाराज कृत्वा सैन्यं पृदग्विधाम सूतपुत्रं सुसंरब्धं थृष्ट्वा चैव महारणे 2 शॊणितॊथां महीं कृत्वा मांसमज्जास्दि वाहिनीम वासुथेवम इथं वाक्यम अब्रवीत पुरुषर्षभ 3 एष केतू रणे कृष्ण सूतपुत्रस्य थृश्यते भीमसेनाथयश चैते यॊधयन्ति महारदान एते थरवन्ति पाञ्चालाः कर्णास तरस्ता जनार्थन 4 एष थुर्यॊधनॊ राजा शवेतच छत्रेण भास्वता कर्णेन भग्नान पाञ्चालान थरावयन बहु शॊभते 5 कृपश च कृतवर्मा च थरौणिश चैव महाबलः एते रक्षन्ति राजानं सूतपुत्रेण रक्षिताः अवध्यमानास ते ऽसमाभिर घातयिष्यन्ति सॊमकान 6 एष शल्यॊ रदॊपस्दे रश्मिसंचार कॊविथः सूतपुत्र रदं कृष्ण वाहयन बहु शॊभते 7 तत्र मे बुथ्धिर उत्पन्ना वाहयात्र महारदम नाहत्वा समरे कर्णं निवर्तिष्ये कदं चन 8 राधेयॊ ऽपय अन्यदा पर्दान सृञ्जयांश च महारदान निःशेषान समरे कुर्यात पश्यातॊर नौ जनार्थन 9 ततः परायाथ रदेनाशु केशवस तव वाहिनीम कर्णं परति महेष्वासं थवैरदे सव्यसाचिना 10 परयातश च महाबाहुः पाण्डवानुज्ञया हरिः आश्वासयन रदेनैव पाण्डुसैन्यानि सर्वशः 11 रदघॊषः स संग्रामे पाण्डवेयस्य संबभौ वासवाशनि तुल्यस्य महौघस्येव मारिष 12 महता रदघॊषेण पाण्डवः सत्यविक्रमः अभ्ययाथ अप्रमेयात्मा विजयस तव वाहिनीम 13 तम आयान्तं समीक्ष्यैव शवेताश्वं कृष्णसारदिम मथ्रराजॊ ऽबरवीत कृष्णं केतुं थृष्ट्वा महात्मनः 14 अयं स रद आयाति शवेताश्वः कृष्णसारदिः निघ्नन्न अमित्रान समरे यं कर्ण परिपृच्छसि 15 एष तिष्ठति कौन्तेयः संस्पृशन गाण्डिवं धनुः तं हनिष्यसि चेथ अथ्य तन नः शरेयॊ भविष्यति 16 एषा विथीर्यते सेना धार्तराष्ट्री समन्ततः अर्जुनस्य भयात तूर्णं निघ्नतः शात्रवान बहून 17 वर्जयन सर्वसैन्यानि तवरते हि धनंजयः तवथर्दम इति मन्ये ऽहं यदास्यॊथीर्यते वपुः 18 न हय अवस्दाप्यते पार्दॊ युयुत्सुः केन चित सह तवाम ऋते करॊधथीप्तॊ हि पीड्यमाने वृकॊथरे 19 विरदं धर्मराजं च थृष्ट्वा सुथृढ विक्षतम शिखण्डिनं सात्यकिं च धृष्टथ्युम्नं च पार्षतम 20 थरौपथेयान युधामन्युम उत्तमौजसम एव च नकुलं सहथेवं च भरातरौ थवौ समीक्ष्य च 21 सहसैक रदः पार्दस तवाम अभ्येति परंतप करॊधरक्तेक्षणः करुथ्धॊ जिघांसुः सर्वधन्विनाम 22 तवरितॊ ऽभिपतत्य अस्मांस तयक्त्वा सैन्यान्य असंशयम तवं कर्ण परतियाह्य एनं नास्त्य अन्यॊ हि धनुर्धरः 23 न तं पश्यामि लॊके ऽसमिंस तवत्तॊ ऽपय अन्यं धनुर्धरम अर्जुनं समरे करुथ्धां यॊ वेलाम इव धारयेत 24 न चास्य रक्षां पश्यामि पृष्ठतॊ न च पार्श्वतः एक एवाभियाति तवां पश्य साफल्यम आत्मनः 25 तवं हि कृष्णौ रणे शक्तः संसाधयितुम आहवे तवैष भारॊ राधेय परत्युथ्याहि धनंजयम 26 तवं कृतॊ हय एव भीष्मेण थरॊण थरौणिकृपैर अपि सव्यसाचि परतिरदस तं निवर्तत पाण्डवम 27 लेलिहानं यदा सर्पं गर्जन्तम ऋषभं यदा लयस्दितं यदा वयाघ्रं जहि कर्ण धनंजयम 28 एते थरवन्ति समरे धार्तराष्ट्रा महारदाः अर्जुनस्या भयात तूर्णं निरपेक्षा जनाधिपाः 29 थरवताम अद तेषां तु युधि नान्यॊ ऽसति मानवः भयहा यॊ भवेथ वीर तवाम ऋते सूतनन्थन 30 एते तवां कुरवः सर्वे थीपम आसाथ्य संयुगे विष्ठिताः पुरुषव्याघ्र तवात्तः शरण काङ्क्षिणः 31 वैथेहाम्बष्ठ काम्बॊजास तदा नग्न जितस तवया गान्धाराश च यया धृत्या जिताः संख्ये सुथुर्जयाः 32 तां धृतिं कुरु राधेय ततः परत्येहि पाण्डवम वासुथेवं च वार्ष्णेयं परीयमाणं किरीटिना 33 [कर्ण] परकृतिस्दॊ हि मे शल्य इथानीं संमतस तदा परतिभासि महाबाहॊ विभीश चैव धनंजयात 34 पश्य बाह्वॊर बलं मे ऽथय शिक्षितस्य च पश्य मे एकॊ ऽथय निहनिष्यामि पाण्डवानां महाचमूम 35 कृष्णौ च पुरुषव्याघ्रौ तच च सत्यं बरवीमि ते नाहत्वा युधि तौ वीराव अपयास्ये कदं चन 36 सवप्स्ये वा निह्यतस ताभ्याम असत्यॊ हि रणे जयः कृतार्दॊ वा भविष्यामि हत्वा ताव अद वा हतः 37 नैताथृशॊ जातु बभूव लॊके; रदॊत्तमॊ यावथ अनुश्रुतं नः तम ईथृशं परतियॊत्स्यामि पार्दं; महाहवे पश्य च पौरुषं मे 38 रदे चरत्य एष रदप्रवीरः; शीघ्रैर हयैः कौरव राजपुत्रः स वाथ्य मां नेष्यति कृच्छ्रम एतत; कर्णस्यान्ताथ एतथ अन्ताः सद सर्वे 39 अस्वेथिनौ राजपुत्रस्य हस्ताव; अवेपिनौ जातकिणौ बृहन्तौ थृढायुधः कृतिमान कषिप्रहस्तॊ; न पाण्डवेयेन समॊ ऽसति यॊधः 40 गृह्णात्य अनेकान अपि कङ्कपत्रान; एकं यदा तान कषितिपान परमद्य ते करॊशमात्रं निपतन्त्य अमॊघाः; कस तेन यॊधॊ ऽसति समः पृदिव्याम 41 अतॊषयत पाण्डवेयॊ हुताशं; कृष्ण थवितीयॊ ऽतिरदस तरस्वी लेभे चक्रं यत्र कृष्णॊ महात्मा; धनुर गाण्डीवं पाण्डवः सव्य साची 42 शवेताश्वयुक्तं च सुघॊषम अग्र्यं; रदं महाबाहुर अथीनसत्त्वः महेषुधी चाक्षयौ थिव्यरूपौ; शस्त्राणि थिव्यानि च हव्यवाहात 43 तदेन्थ्र लॊके निजघान थैत्यान; असंख्येयान कालकेयांश च सर्वान लेभे शङ्खं थेवथत्तं सम तत्र; कॊ नाम तेनाभ्यधिकः पृदिव्याम 44 महाथेवं तॊषयाम आस चैव; साक्षात सुयुथ्धेन महानुभावः लेभे ततः पाशुपतं सुघॊरं; तरैलॊक्यसंहार करं महास्त्रम 45 पृदक्पृदग लॊकपालाः समेता; थथुर हय अस्त्राण्य अप्रमेयाणि यस्य यैस ताञ जघानाशु रणे नृसिंहान; स कालखञ्जान असुरान समेतान 46 तदा विराटस्य पुरे समेतान; सर्वान अस्मान एकरदेन जित्वा जहार तथ गॊधनम आजिमध्ये; वस्त्राणि चाथत्त महारदेभ्यः 47 तम ईथृश्म वीर्यगुणॊपपन्नं; कृष्ण थवितीयं वरये रणाय अनन्तवीर्येण च केशवेन; नारायणेनाप्रतिमेन गुप्तम 48 वर्षायुतैर यस्य गुणा न शक्या; वक्तुं समेतैर अपि सर्वलॊकैः महात्मनः शङ्खचक्रासि पाणेर; विष्णॊर जिष्णॊर वसुथेवात्मजस्य भयं मे वै जायते साध्वसं च; थृष्ट्वा कृष्णाव एकरदे समेतौ 49 उभौ हि शूरौ कृतिनौ थृढास्त्रौ; महारदौ संहननॊपपन्नौ एताथृशौ फल्गुन वासुथेवौ; कॊ ऽनयः परतीयान मथ ऋते नु शल्य 50 एताव अहं युधि वा पातयिष्ये; मां वा कृष्णौ निहनिष्यतॊ ऽथय इति बरुवञ शक्यम अमित्रहन्ता; कर्णॊ रणे मेघ इवॊन्ननाथ 51 अभ्येत्य पुत्रेण तवाभिनन्थितः; समेत्य चॊवाच कुरुप्रवीरान कृपं च भॊजं च महाभुजाव उभौ; तदैव गान्धार नृपं सहानुजम गुरॊः सुतं चावरजं तदात्मनः; पथातिनॊ ऽद थविपसाथिनॊ ऽनयान 52 निरुन्धताभिथ्रवताच्युतार्जुनौ; शरमेण संयॊजयताशु सर्वतः यदा भवथ्भिर भृशविक्षताव उभौ; सुखेन हन्याम अहम अथ्य भूमिपाः 53 तदेति चॊक्त्वा तवरिताः सम ते ऽरजुनं; जिघांसवॊ वीरतमाः समभ्ययुः नथीनथान भूरि जलॊ महार्णवॊ; यदातदा तान समरे ऽरजुनॊ ऽगरसत 54 न संथधानॊ न तदा शरॊत्तमान; परमुञ्चमानॊ रिपुभिः परथृश्यते धनंजयस तस्य शरैश च थारिता; हताश च पेतुर नरवाजि कुञ्जराः 55 शरार्चिषं गाण्डिवचारु मण्डलं; युगान्तसूर्यप्रतिमान तेजसम न कौरवाः शेकुर उथीक्षितुं जयं; यदा रविं वयाधित चक्षुषॊ जनाः 56 तम अभ्यधावथ विसृजञ शरान कृपस; तदैव भॊजस तव चात्मजः सवयम जिघांसुभिस तान कुशलैः शरॊत्तमान; महाहवे संजवितान परयत्नतः शरैः परचिच्छेथ च पाण्डवस तवरन; पराभिनथ वक्षसि च तरिभिस तरिभिः 57 स गाण्डिवाभ्यायत पूर्णमण्डलस; तपन रिपून अर्जुन भास्करॊ बभौ शरॊग्र रश्मिः शुचि शुक्रमध्यगॊ; यदैव सूर्यः परिवेषगस तदा 58 अदाग्र्य बाणैर थशभिर धनंजयं; पराभिनथ थरॊणसुतॊ ऽचयुतं तरिभिः चतुर्भिर अश्वांश चतुरः कपिं तदा; शरैः स नाराचवरैर अवाकिरत 59 तदा तु तत तत सफुरथ आत्तकार्मुकं; तरिभिः शरैर यन्तृशिरः कषुरेण हयांश चतुर्भिश चतुरस तरिभिर धवजं; धनंजयॊ थरौणिरदान नयपातयत 60 स रॊषपूर्णॊ ऽशनिवज्रहाटकैर; अलंकृतं तक्षक भॊगवर्चसम सुबन्धनं कार्मुकम अन्यथ आथथे; यदा महाहिप्रवरं गिरेस तदा 61 सवम आयुधं चॊपविकीर्य भूतले; धनुश च कृत्वा सगुणं गुणाधिकः समानयानाव अजितौ नरॊत्तमौ; शरॊत्तमैर थरौणिर अविध्यथ अन्तिकात 62 कृपश च भॊजश च तदात्मजश च ते; तमॊनुथं वारिधरा इवापतन कृपस्य पार्दः सशरं शरासनं; हयान धवजं सारदिम एव पत्रिभिः 63 शरैः परचिच्छेथ तवात्मजस्य; धवजं धनुश च परचकर्त नर्थतः जघान चाश्वान कृतवर्मणः शुभान; धवजं च चिच्छेथ ततः परतापवान 64 सवाजिसूतेष्व असनान सकेतनाञ; जघान नागाश्वरदांस तवरंश च सः ततः परकीर्णं सुमहथ बलं तव; परथारितं सेतुर इवाम्भसा यदा ततॊ ऽरजुनस्याशु रदेन केशवश; चकार शत्रून अपसव्य मातुरान 65 तद परयान्तं तवरितं धनंजयं; शतक्रतुं वृत्र निजघ्नुषं यदा समन्वधावन पुनर उच्छ्रितैर धवजै; रदैः सुयुक्तैर अपरे युयुत्सवः 66 अदाभिसृत्य परतिवार्य तान अरीन; धनंजयस्याभि रदं महारदाः शिखण्डिशैनेय यमाः शितैः शरैर; विथारयन्तॊ वयनथन सुभौरवम 67 ततॊ ऽभिजघ्नुः कुपिताः परस्परं; शरैस तथाञ्जॊ गतिभिः सुतेजनैः कुरुप्रवीराः सह सृञ्जयैर यदा; असुराः पुरा थेववरैर अयॊधयन 68 जयेप्सवः सवर्गमनाय चॊत्सुकाः; पतन्ति नागाश्वरदाः परंतप जगर्जुर उच्चैर बलवच च विव्यधुः; शरैः सुमुक्तैर इतरेतरं पृदक 69 शरान्धकारे तु महात्मभिः कृते; महामृधे यॊधवरैः परस्परम बभुर थशाशा न थिवं च पार्दिव; परभा च सूर्यस्य तमॊवृताभवत |
1
[s] arjunas tu mahārāja kṛtvā sainyaṃ pṛthagvidhām sūtaputraṃ susaṃrabdhaṃ dṛṣṭvā caiva mahāraṇe 2 śoṇitodāṃ mahīṃ kṛtvā māṃsamajjāsthi vāhinīm vāsudevam idaṃ vākyam abravīt puruṣarṣabha 3 eṣa ketū raṇe kṛṣṇa sūtaputrasya dṛśyate bhīmasenādayaś caite yodhayanti mahārathān ete dravanti pāñcālāḥ karṇās trastā janārdana 4 eṣa duryodhano rājā śvetac chatreṇa bhāsvatā karṇena bhagnān pāñcālān drāvayan bahu śobhate 5 kṛpaś ca kṛtavarmā ca drauṇiś caiva mahābalaḥ ete rakṣanti rājānaṃ sūtaputreṇa rakṣitāḥ avadhyamānās te 'smābhir ghātayiṣyanti somakān 6 eṣa śalyo rathopasthe raśmisaṃcāra kovidaḥ sūtaputra rathaṃ kṛṣṇa vāhayan bahu śobhate 7 tatra me buddhir utpannā vāhayātra mahāratham nāhatvā samare karṇaṃ nivartiṣye kathaṃ cana 8 rādheyo 'py anyathā parthān sṛñjayāṃś ca mahārathān niḥśeṣān samare kuryāt paśyātor nau janārdana 9 tataḥ prāyād rathenāśu keśavas tava vāhinīm karṇaṃ prati maheṣvāsaṃ dvairathe savyasācinā 10 prayātaś ca mahābāhuḥ pāṇḍavānujñayā hariḥ āśvāsayan rathenaiva pāṇḍusainyāni sarvaśaḥ 11 rathaghoṣaḥ sa saṃgrāme pāṇḍaveyasya saṃbabhau vāsavāśani tulyasya mahaughasyeva māriṣa 12 mahatā rathaghoṣeṇa pāṇḍavaḥ satyavikramaḥ abhyayād aprameyātmā vijayas tava vāhinīm 13 tam āyāntaṃ samīkṣyaiva śvetāśvaṃ kṛṣṇasārathim madrarājo 'bravīt kṛṣṇaṃ ketuṃ dṛṣṭvā mahātmanaḥ 14 ayaṃ sa ratha āyāti śvetāśvaḥ kṛṣṇasārathiḥ nighnann amitrān samare yaṃ karṇa paripṛcchasi 15 eṣa tiṣṭhati kaunteyaḥ saṃspṛśan gāṇḍivaṃ dhanuḥ taṃ haniṣyasi ced adya tan naḥ śreyo bhaviṣyati 16 eṣā vidīryate senā dhārtarāṣṭrī samantataḥ arjunasya bhayāt tūrṇaṃ nighnataḥ śātravān bahūn 17 varjayan sarvasainyāni tvarate hi dhanaṃjayaḥ tvadartham iti manye 'haṃ yathāsyodīryate vapuḥ 18 na hy avasthāpyate pārtho yuyutsuḥ kena cit saha tvām ṛte krodhadīpto hi pīḍyamāne vṛkodare 19 virathaṃ dharmarājaṃ ca dṛṣṭvā sudṛḍha vikṣatam śikhaṇḍinaṃ sātyakiṃ ca dhṛṣṭadyumnaṃ ca pārṣatam 20 draupadeyān yudhāmanyum uttamaujasam eva ca nakulaṃ sahadevaṃ ca bhrātarau dvau samīkṣya ca 21 sahasaika rathaḥ pārthas tvām abhyeti paraṃtapa krodharaktekṣaṇaḥ kruddho jighāṃsuḥ sarvadhanvinām 22 tvarito 'bhipataty asmāṃs tyaktvā sainyāny asaṃśayam tvaṃ karṇa pratiyāhy enaṃ nāsty anyo hi dhanurdharaḥ 23 na taṃ paśyāmi loke 'smiṃs tvatto 'py anyaṃ dhanurdharam arjunaṃ samare kruddhāṃ yo velām iva dhārayet 24 na cāsya rakṣāṃ paśyāmi pṛṣṭhato na ca pārśvataḥ eka evābhiyāti tvāṃ paśya sāphalyam ātmanaḥ 25 tvaṃ hi kṛṣṇau raṇe śaktaḥ saṃsādhayitum āhave tavaiṣa bhāro rādheya pratyudyāhi dhanaṃjayam 26 tvaṃ kṛto hy eva bhīṣmeṇa droṇa drauṇikṛpair api savyasāci pratirathas taṃ nivartata pāṇḍavam 27 lelihānaṃ yathā sarpaṃ garjantam ṛṣabhaṃ yathā layasthitaṃ yathā vyāghraṃ jahi karṇa dhanaṃjayam 28 ete dravanti samare dhārtarāṣṭrā mahārathāḥ arjunasyā bhayāt tūrṇaṃ nirapekṣā janādhipāḥ 29 dravatām atha teṣāṃ tu yudhi nānyo 'sti mānavaḥ bhayahā yo bhaved vīra tvām ṛte sūtanandana 30 ete tvāṃ kuravaḥ sarve dīpam āsādya saṃyuge viṣṭhitāḥ puruṣavyāghra tvāttaḥ śaraṇa kāṅkṣiṇaḥ 31 vaidehāmbaṣṭha kāmbojās tathā nagna jitas tvayā gāndhārāś ca yayā dhṛtyā jitāḥ saṃkhye sudurjayāḥ 32 tāṃ dhṛtiṃ kuru rādheya tataḥ pratyehi pāṇḍavam vāsudevaṃ ca vārṣṇeyaṃ prīyamāṇaṃ kirīṭinā 33 [karṇa] prakṛtistho hi me śalya idānīṃ saṃmatas tathā pratibhāsi mahābāho vibhīś caiva dhanaṃjayāt 34 paśya bāhvor balaṃ me 'dya śikṣitasya ca paśya me eko 'dya nihaniṣyāmi pāṇḍavānāṃ mahācamūm 35 kṛṣṇau ca puruṣavyāghrau tac ca satyaṃ bravīmi te nāhatvā yudhi tau vīrāv apayāsye kathaṃ cana 36 svapsye vā nihyatas tābhyām asatyo hi raṇe jayaḥ kṛtārtho vā bhaviṣyāmi hatvā tāv atha vā hataḥ 37 naitādṛśo jātu babhūva loke; rathottamo yāvad anuśrutaṃ naḥ tam īdṛśaṃ pratiyotsyāmi pārthaṃ; mahāhave paśya ca pauruṣaṃ me 38 rathe caraty eṣa rathapravīraḥ; śīghrair hayaiḥ kaurava rājaputraḥ sa vādya māṃ neṣyati kṛcchram etat; karṇasyāntād etad antāḥ stha sarve 39 asvedinau rājaputrasya hastāv; avepinau jātakiṇau bṛhantau dṛḍhāyudhaḥ kṛtimān kṣiprahasto; na pāṇḍaveyena samo 'sti yodhaḥ 40 gṛhṇāty anekān api kaṅkapatrān; ekaṃ yathā tān kṣitipān pramathya te krośamātraṃ nipatanty amoghāḥ; kas tena yodho 'sti samaḥ pṛthivyām 41 atoṣayat pāṇḍaveyo hutāśaṃ; kṛṣṇa dvitīyo 'tirathas tarasvī lebhe cakraṃ yatra kṛṣṇo mahātmā; dhanur gāṇḍīvaṃ pāṇḍavaḥ svya sācī 42 śvetāśvayuktaṃ ca sughoṣam agryaṃ; rathaṃ mahābāhur adīnasattvaḥ maheṣudhī cākṣayau divyarūpau; śastrāṇi divyāni ca havyavāhāt 43 tathendra loke nijaghāna daityān; asaṃkhyeyān kālakeyāṃś ca sarvān lebhe śaṅkhaṃ devadattaṃ sma tatra; ko nāma tenābhyadhikaḥ pṛthivyām 44 mahādevaṃ toṣayām āsa caiva; sākṣāt suyuddhena mahānubhāvaḥ lebhe tataḥ pāśupataṃ sughoraṃ; trailokyasaṃhāra karaṃ mahāstram 45 pṛthakpṛthag lokapālāḥ sametā; dadur hy astrāṇy aprameyāṇi yasya yais tāñ jaghānāśu raṇe nṛsiṃhān; sa kālakhañjān asurān sametān 46 tathā virāṭasya pure sametān; sarvān asmān ekarathena jitvā jahāra tad godhanam ājimadhye; vastrāṇi cādatta mahārathebhyaḥ 47 tam īdṛśma vīryaguṇopapannaṃ; kṛṣṇa dvitīyaṃ varaye raṇāya anantavīryeṇa ca keśavena; nārāyaṇenāpratimena guptam 48 varṣāyutair yasya guṇā na śakyā; vaktuṃ sametair api sarvalokaiḥ mahātmanaḥ śaṅkhacakrāsi pāṇer; viṣṇor jiṣṇor vasudevātmajasya bhayaṃ me vai jāyate sādhvasaṃ ca; dṛṣṭvā kṛṣṇāv ekarathe sametau 49 ubhau hi śūrau kṛtinau dṛḍhāstrau; mahārathau saṃhananopapannau etādṛśau phalguna vāsudevau; ko 'nyaḥ pratīyān mad ṛte nu śalya 50 etāv ahaṃ yudhi vā pātayiṣye; māṃ vā kṛṣṇau nihaniṣyato 'dya iti bruvañ śakyam amitrahantā; karṇo raṇe megha ivonnanāda 51 abhyetya putreṇa tavābhinanditaḥ; sametya covāca kurupravīrān kṛpaṃ ca bhojaṃ ca mahābhujāv ubhau; tathaiva gāndhāra nṛpaṃ sahānujam guroḥ sutaṃ cāvarajaṃ tathātmanaḥ; padātino 'tha dvipasādino 'nyān 52 nirundhatābhidravatācyutārjunau; śrameṇa saṃyojayatāśu sarvataḥ yathā bhavadbhir bhṛśavikṣatāv ubhau; sukhena hanyām aham adya bhūmipāḥ 53 tatheti coktvā tvaritāḥ sma te 'rjunaṃ; jighāṃsavo vīratamāḥ samabhyayuḥ nadīnadān bhūri jalo mahārṇavo; yathātathā tān samare 'rjuno 'grasat 54 na saṃdadhāno na tathā śarottamān; pramuñcamāno ripubhiḥ pradṛśyate dhanaṃjayas tasya śaraiś ca dāritā; hatāś ca petur naravāji kuñjarāḥ 55 śarārciṣaṃ gāṇḍivacāru maṇḍalaṃ; yugāntasūryapratimāna tejasam na kauravāḥ śekur udīkṣituṃ jayaṃ; yathā raviṃ vyādhita cakṣuṣo janāḥ 56 tam abhyadhāvad visṛjañ śarān kṛpas; tathaiva bhojas tava cātmajaḥ svayam jighāṃsubhis tān kuśalaiḥ śarottamān; mahāhave saṃjavitān prayatnataḥ śaraiḥ praciccheda ca pāṇḍavas tvaran; parābhinad vakṣasi ca tribhis tribhiḥ 57 sa gāṇḍivābhyāyata pūrṇamaṇḍalas; tapan ripūn arjuna bhāskaro babhau śarogra raśmiḥ śuci śukramadhyago; yathaiva sūryaḥ pariveṣagas tathā 58 athāgrya bāṇair daśabhir dhanaṃjayaṃ; parābhinad droṇasuto 'cyutaṃ tribhiḥ caturbhir aśvāṃś caturaḥ kapiṃ tathā; śaraiḥ sa nārācavarair avākirat 59 tathā tu tat tat sphurad āttakārmukaṃ; tribhiḥ śarair yantṛśiraḥ kṣureṇa hayāṃś caturbhiś caturas tribhir dhvajaṃ; dhanaṃjayo drauṇirathān nyapātayat 60 sa roṣapūrṇo 'śanivajrahāṭakair; alaṃkṛtaṃ takṣaka bhogavarcasam subandhanaṃ kārmukam anyad ādade; yathā mahāhipravaraṃ gires tathā 61 svam āyudhaṃ copavikīrya bhūtale; dhanuś ca kṛtvā saguṇaṃ guṇādhikaḥ samānayānāv ajitau narottamau; śarottamair drauṇir avidhyad antikāt 62 kṛpaś ca bhojaś ca tathātmajaś ca te; tamonudaṃ vāridharā ivāpatan kṛpasya pārthaḥ saśaraṃ śarāsanaṃ; hayān dhvajaṃ sārathim eva patribhiḥ 63 śaraiḥ praciccheda tavātmajasya; dhvajaṃ dhanuś ca pracakarta nardataḥ jaghāna cāśvān kṛtavarmaṇaḥ śubhān; dhvajaṃ ca ciccheda tataḥ pratāpavān 64 savājisūteṣv asanān saketanāñ; jaghāna nāgāśvarathāṃs tvaraṃś ca saḥ tataḥ prakīrṇaṃ sumahad balaṃ tava; pradāritaṃ setur ivāmbhasā yathā tato 'rjunasyāśu rathena keśavaś; cakāra śatrūn apasavya māturān 65 tatha prayāntaṃ tvaritaṃ dhanaṃjayaṃ; śatakratuṃ vṛtra nijaghnuṣaṃ yathā samanvadhāvan punar ucchritair dhvajai; rathaiḥ suyuktair apare yuyutsavaḥ 66 athābhisṛtya prativārya tān arīn; dhanaṃjayasyābhi rathaṃ mahārathāḥ śikhaṇḍiśaineya yamāḥ śitaiḥ śarair; vidārayanto vyanadan subhauravam 67 tato 'bhijaghnuḥ kupitāḥ parasparaṃ; śarais tadāñjo gatibhiḥ sutejanaiḥ kurupravīrāḥ saha sṛñjayair yathā; asurāḥ purā devavarair ayodhayan 68 jayepsavaḥ svargamanāya cotsukāḥ; patanti nāgāśvarathāḥ paraṃtapa jagarjur uccair balavac ca vivyadhuḥ; śaraiḥ sumuktair itaretaraṃ pṛthak 69 śarāndhakāre tu mahātmabhiḥ kṛte; mahāmṛdhe yodhavaraiḥ parasparam babhur daśāśā na divaṃ ca pārthiva; prabhā ca sūryasya tamovṛtābhavat |