HELGAKVIÐA HUNDINGSBANA IN FYRRI

Hér hefr upp kvæði frá Helga Hundingsbana ok þeira Höðbrodds

1.
Ár var alda,
þat er arar gullu,
hnigu heilög vötn
af Himinfjöllum;
þá hafði Helga
inn hugumstóra
Borghildr borit
í Brálundi.

2.
Nótt varð í bœ,
nornir kvámu,
þær er öðlingi
aldr of skópu;
þann báðu fylki
frægstan verða
ok buðlunga
beztan þykkja.

3.
Sneru þær af afli
örlögþáttu,
þá er borgir braut
í Bráluni;
þær of greiddu
gullin símu
ok und mánsal
miðjan festu.

4.
Þær austr ok vestr,
enda fálu,
þar átti lofðungr
land á milli;
brá nipt Nera
á norðrvega
einni festi,
ey bað hón halda.

5.
Eitt var at angri
Ylfinga nið
ok þeiri meyju,
er munúgð fœddi;
hrafn kvað at hrafni
-sat á hám meiði
andvanr átu -;
"ek veit nökkvut.

6.
Stendr í brynju
burr Sigmundar
dœgrs eins gamall,
nú er dagr kominn;
hvessir augu
sem hildingar,
sá er varga vinr,
vit skulum teitir."

7.
Drótt þótti sá
döglingr vera,
kváðu með gumnum
góð ár komin;
sjálfr gekk vísi
ór vígþrimu
ungum fœra
ítrlauk grami.

8.
Gaf hann Helga nafn
ok Hringstaði,
Sólfjöll, Snæfjöll
ok Sigarsvöllu,
Hringstöð, Hátún
ok Himinvanga,
blóðorm búinn
brœðr Sinfjötla.

9.
Þá nam at vaxa
fyr vina brjósti
álmr ítrborinn
ynðis ljóma;
hann galt ok gaf gull verðungu,
sparði eigi hilmir
hodd blóðrœkinn.

10.
Skamt lét vísi
vígs at bíða;
þá er fylkir var
fimtán vetra,
ok hann harðan lét
Hunding veginn
þann er lengi réð
löndum ok þegnum.

11.
Kvöddu síðan
Sigmundar bur
auðs ok hringa
Hundings synir;
því at þeir áttu
jöfri at gjalda
fjárnám mikit
ok föður dauða.

12.
Lét-at buðlungr
bótir uppi
né niðja in heldr
nefgjöld fá;
ván kvað hann mundu
veðrs ins mikla
grára geira
ok gremi Óðins.

13.
Fara hildingar
hjörstefnu til,
þeirar er lögðu
at Logafjöllum;
sleit Fróða frið
fjanda á milli,
fara Viðris grey
valgjörn of ey.

14.
Settisk vísi,
þá er vegit hafði
Álf ok Eyjólf,
und arasteini,
Hjörvarð ok Hávarð,
Hundings sonu;
farit hafði hann allri
ætt geirmímis.

15.
Þá brá ljóma af Logafjöllum,
en af þeim ljómum
leiptrir kvámu,
[......]

16.
[Sá þar mildingr
meyjar ríða]
hávar und hjálmum
á Himinvanga;
brynjur váru þeira
blóði stoknar,
en af geirum
geislar stóðu.

17.
Frá árliga
ór úlfíði
döglingr at því
dísir suðrœnar,
ef þær vildi heim
með hildingum
þá nótt fara;
þrymr vas álma.

18.
En af hesti
Högna dóttir
- líddi randa rym
ræsi sagði:
"Hygg ek, at vér eigim
aðrar sýslur
en með baugbrota
bjór at drekka.

19.
Hefir minn faðir
meyju sinni
grimmum heitit
Granmars syni;
en ek hefi, Helgi,
Höðbrodd kveðinn
konung óneisan
sem kattar son.

20.
Þó kemr fylkir
fára nátta
[ok hefir heim með sér
Högna dóttur],
nema þú hánum vísir
valstefnu til,
eða mey nemir
frá mildingi."

Helgi kvað:

21.
"Uggi eigi þú
Ísungs bana;
Fyrr mun dólga dynr,
nema ek dauðr séak."

22.
Sendi áru
allvaldr þaðan
of land ok um lög
leiðar at biðja,
iðgnógan
ógnar ljóma
brögnum bjóða
ok burum þeira.

23.
"Biðið skjótliga
til skipa ganga
ok at Brandeyju
búna verða."
Þaðan beið þengill,
unz þingat kvámu
halir hundmargir
ór Heðinseyju.

24.
Ok þar of ströndum
ór Stafnsnesi
beit her út skriðu
ok búin gulli;
spurði Helgi
Hjörleif at því:
"hefir þú kannaða
koni óneisa?"

25.
En ungr konungr
öðrum sagði,
seint kvað at telja
af Trönueyri
langhöfðuð skip
und líðöndum,
þau er í Örvasund
útan fóru.

26.
"Tólf hundruð
tryggra manna;
þó er í Hátúnum
hálfu fleira
víglið konungs,
ván erum rómu."

27.
Svá brá stýrir
stafntjöldum af,
at mildinga
mengi vakði,
ok döglingar
dagsbrún séa,
ok siklingar
sneru upp við tré
vefnistingum
á Varinsfirði.

28.
Varð ára
ymr ok járna glymr,
brast rönd við rönd,
reru víkingar;
eisandi gekk
und öðlingum
lofðungs floti
löndum fjarri.

29.
Svá var at heyra,
er saman kvámu
kolgu systir
ok kilir langir,
sem björg eða brim
brotna myndi.

30.
Draga bað Helgi
há segl ofar,
varð-at hrönnum
höfn þingloga,
þá er ógurlig
Ægis dóttir
stagstjórnmörum
steypa vildi.

31.
En þeim sjálfum
Sigrún ofan
fólkdjörf of barg
ok fari þeira,
snerisk ramliga
Rán ór hendi
gjálfrdýr konungs
at Gnípalundi.

32.
Samt þar of aptan
í Unavágum
flaust fagrbúin
fljóta knáttu;
en þeir sjálfir
frá Svarinshaugi
með hermðar hug
her könnuðu.

33.
Frá góðborinn
Guðmundr at því:
"hverr er landreki,
sá er liði stýrir,
ok hann feiknalið
fœrir at landi?"

34.
Sinfjötli kvað
- slöng upp við rá
rauðum skildi,
rönd var ór gulli;
þar var sundvörðr,
sá er svara kunni
ok við öðlinga
orðum skipta --:

35.
"Segðu þat í aptan,
er svínum gefr
ok tíkr yðrar
teygir at solli,
at sé Ylfingar
austan komnir
gunnargjarnir
fyr Gnípalundi.

36.
Þar mun Höðbroddr
Helga finna,
flugtrauðan gram,
í flota miðjum,
sá er opt hefir
örnu sadda,
meðan þú á kvernum
kystir þýjar."

Guðmundr kvað:

37.
"Fátt mantu, fylkir,
Fornra spjalla,
er þú öðlingum
ósönnu bregðr.

38.
Þú hefir etnar
úlfa krásir
ok brœðr þínum
at bana orðit,
opt sár sogin
með svölum munni,
hefr í hreysi
hvarleiðr skriðit."

Sinfjötli kvað:

39.
"Þú vart völva
í Varineyju,
skollvís kona
bartu skrök saman;
kvaztu engi mann
eiga vilja,
segg brynjaðan,
nema Sinfjötla.

40.
Þú vart, in skœða
skass, valkyrja,
ötul, ámátlig
at Alföður;
mundu einherjar
allir berjask,
svevís kona,
of sakar þínar.

41.
Níu áttu vit
á nesi Ságu
úlfa alna,
ek var einn faðir þeira."

Guðmundr kvað:

42.
"Faðir var-at-tu
fenrisúlfa
öllum ellri,
svá at ek muna,
síz þik geldu
fyr Gnípalundi
þursa meyjar
á Þórsnesi.

43.
Stjúpr vartu Siggeirs,
Látt und stöðum hreina
vargljóðum vanr
á viðum úti;
kvámu þér ógögn
öll at hendi,
þá er brœðr þínum
brjóst raufaðir;
gerðir þik frægjan
af firinverkum."

Sinfjötli kvað:

44.
"Þú vart brúðr Grana
á Brávelli,
gullbitluð vart,
gör til rásar;
hafðak þér móðri
mart skeið riðit
svangri und söðli,
simul, forbergis."

Guðmundr kvað:

45.
"Sveinn þóttir þú
siðlauss vera,
þá er þú Gullnis
geitr mólkaðir,
en í annat sinn
Imðar dóttir
tötrughypja;
vill þú tölu lengri?"

Sinfjötli kvað:

46.
"Fyrr vilda ek
at Frekasteini
hrafna seðja
á hræum þínum,
en tíkr yðrar
teygja at solli
eða gefa göltum;
deili gröm við þik."

Helgi kvað:

47.
"Væri ykkr, Sinfjötli,
Sœmra miklu
gunni at heyja
ok glaða örnu,
en sé ónýtum
orðum at bregðask,
þótt hringbrotar
heiptir deili.

48.
Þykkja-t mér góðir
Granmars synir,
þó dygir siklingum
satt at mæla;
þeir hafa markat
á Móinsheimum,
at hug hafa
hjörum at bregða."

49.
Þeir af ríki
renna létu
Svipuð ok Sveggjuð
Sólheima til
dala döggótta,
dökkvar hlíðir;
skalf Mistar marr,
hvar er megir fóru.

50.
Mœttu þeir tiggja
í túnhliði,
sögðu stríðliga
stilli kvámu;
úti stóð Höðbroddr
hjálmi faldinn,
hugði hann jóreið
ættar sinnar:
"hví er hermðar litr
á Hniflungum?"

Guðmundr kvað:

51.
"Snúask hér at sandi
snæfgir kjólar,
rakka-hirtir
ok ráar langar,
skildir margir,
skafnar árar,
göfugt lið gylfa,
glaðir Ylfingar.

52.
Ganga fimtán
fólk upp á land,
þá er í sogn út
sjau þúsundir,
liggja hér í grindum
fyr Gnípalundi
brimdýr blásvört
ok búin gulli;
þar er miklu mest
mengi þeira,
mun-a nú Helgi
hjörþing dvala."

Höðbroddr kvað:

53.
"Renni raukn bitluð
til Reginþinga,
en Sporvitnir
at Sparinsheiði,
Mélnir ok Mýlnir
til Myrkviðar;
Látið engi mann
eptir sitja,
þeira er benlogum
bregða kunni.

54.
Bjóðið ér Högna
ok Hrings sonum,
Atla ok Yngva,
Álf inum gamla,
Þeir ró gjarnir
gunni at heyja;
látum Völsunga
viðrnám fáa."

55.
Svipr einn var þat,
er saman kvámu
fölvir oddar
at Frekasteini.
Ey var Helgi
Hundings bani
fyrstr í fólki,
þar er firar börðusk,
œstr á ímu,
alltrauðr flugar;
sá hafði hilmir
hart móðakarn.

56.
Kvámu þar ór himni
hjálmvítr ofan
- óx geira gnýr –
þær er grami hlífðu;
þá kvað þat Sigrún,
sárvítr fluga
- át hálu skær
af hugins barri -:

57.
"Heill skaltu, vísi,
Virða njóta,
áttstafr Yngva,
ok una lífi,
er þú fellt hefir,
inn flugartrauða
jöfur, þann er olli
œgis dauða.

58.
Ok þér, buðlungr,
samir bæði vel
rauðir baugar
ok in ríkja mær;
Heill skaltu, buðlungr,
bæði njóta
Högna dóttur
ok Hringstaða,
sigrs ok landa.
Þá er sókn lokit.