The Religion of the Northmen
Appendix 2
Chap. 68, quoted on pp. 242-245.
Egill drap Ljót hinn Bleikna.
Þeir Þórsteinn ok Egill bjuggu ferð sína þegar þeir höfðu lókit erendum sínum, fara þeir þá aptr á leið, ok er þeir koma suðr um Dofra-fjall þá segir Egill at hann vill fara ofan til Raumsdals ok siðan suðr sunda leið: "Vil ek," segir hann, "lúka erendum mínum í Sogni ok á Hörðalandi, þvíat ek vil búa skip mitt í sumar Íslands út." Þórsteinn bað hann ráða ferð sinni; skiljast þeir Þórsteinn ok Egill, fór Þórsteinn suðr um Dali ok alla leið til þess er hann kom til búa sinna. ******Egill fór leiðar sinnar ok þeir xij. saman, komu þeir fram í Raumsdal, fíngu sér þá flutníngar; fóru siðan suðr á Mæri; er ekki sagt frá ferð þeirra fyrir enn þeir komu í ey þá er Hauð heitir, ok fóru til gistingar á bæ þann er heitir á Blindheimi, þat var göfugr bærr. Þar bjó lendr-maðr er Friðgeir het; hann var úngr at aldri, hafði nýtekit vit föðrarsi sínum. Móðir hans het Gyða, hón var systir Arinbjarnar hersis, skörúngr mikill ok göfug kona; hón var at rauðum með syni sínum Friðgeiri, höfðu þau þar rausnar-bú mikit.
Þá féngu þeir allgóðar viðtökur, sat Egill um kveldit it næsta Friðgeiri ok förunautar hans þar útar frá; var þar drykkja mikil ok dýrlig veizla. Gyða húsfreyja gekk um kveldit til tals við Egil; hon spurði at Arinbirni bróðr sínum ok enn at fleirum frændum sínum ok vinum þeim er til Englands höfðu farit með Arinbirni; Egill sagði henni þat sem hón spurði. Hón spurð i hvat til tiðenda hefði gjörast í ferðum Egils. Han segir henni af ljósasta; þá kvað hann:
"Urðumst leið in ljóta
Landbeiðaðar reiði
Sígrat gaukr ef Glamma
Gamma veit um sik þramma."
Egill var alkátr um kveldit, enn Friðgeir ok heimamenn voru heldr hljóðr. Egill sá þar mey fagra ok vel búna, honum var sagt at hón var systir Friðgeirs; mærinn var ókát ok gret einart um kveldit, þat þótti þeim undarligt þar voru þeir um nóttina. En um morgininn var veðr hvast ok eigi sæfært, þar þurftu þeir far or eyjunni. Þá gekk Friðgeir ok bæði þau honum þar at sitja með förunauta sína til þess er gott veri færi-veðr ok hafa þaðan fara-beina þann sem þeir þyrfti. Egill þektist þat, sátu þeir þar veðr-festir iij. nætr ok var þar hinn mesti mannfagnaðr. Eptir gerðu veðr lygnt, stóðu þeir Egill þá upp snemma um morgininn ok bjuggust, gingu þá til matar ok var þeim gefit öl at drekka, ok sátu þeir um hríð; síðan tóku þeir klæði sin. Egill stóð upp ok þakkaði bónda ok húsfreyju beina sinn, ok gengu síðan út; bóndi ok móðir hans gengu á gautu með þeim. Þa gekk Gyða til máls við Friðgeir son sinn ok talaði við hann lagt; Egill stóð meðan ok beið þeirra. Egill mællti við meyna: "Hvat grætr þú mær ? ek se þik aldri káta." Hón mátti engu svara, ok gret at meirr. Friðgeir segir at móður sinni hátt: "ekki vil ek nú biðja þess; þeir eru nú búnir ferðar sinnar. Þá gekk Gyða at Egli ok mællti: "ek mun segja þèr, Egill, tiðendi, þau sem hèr eru með oss. Maðr heitir Ljótr hinn bleiki, hann er berserkr ok hólmgöngu-maðr, hann er óþokku-sæll; hann kom hèr ok bað dóttur minnar, en vèr svöruðum honum skjótt ok synjuðum honum ráðsins. Síðan skoraði hann til hólmgöngu á Friðgeir son minn, ok skal á morginn koma til hólmsins í ey þá Vorl heitir. Nú vilda ek, Egill, at þú færir til hólmsins með Friðgeiri; mundi þat sannast ef Arinbjörn veri hèr i landi at vèr mundim eigi þola afríki slíkum manni sem Ljótr er." Egill segir, "skylt er þins at ek fara, ef honum þikir sèr þat nokkut fulltíng." "Þá gerir þú vel," segir Gyða; "skulu vèr þá gánga inn í stufu ok vera öll saman daglángt." Gánga þeir Egil þá inn í stufu, ok drukku, sátu þeir þar um daginn. En at kveldi komu vinir Friðgeirs þeir er til ferðar voru ráðnir með honum, ok var þar fjölment um nóttina, ok var þar þá veizla mikil. En eptir um daginn bjóst Friðgeir til ferðar ok mart manna með honum; var þar Egil í för. Þá var gott færi-veðr; fara þeir síðan ok koma í eyna; þar var fagr völlr skamt frá sjónum er hólmstefnan skyldi vera, var þar markaðr hólmstaðr, lagðir steimar í hríng utan um. Nú kom þar Ljótr með lið sitt; bjózt hann þá til hólmgöngu; hann hafði skjöld ok sverð. Ljótr var allmikil maðr ok sterkligr, ok er hann gekk fram á völlinn at hollmstaðnum þá kom á hann berserksgángr; tók hann at grenja íllíliga ok beit í sköld sinn. Friðgeir var ekki mikill, grannligr ok friðr sjónum, ok ekki staðit í barðögum. En er Egill sá Ljót þá kvað hann vísu:
"Era Friðgeir færi
(Faurum motst á vit sörvar,
Skolum banna mjög manni
Mey) aurleygi at heyja
Vit þann er bítr ok blótar
Bönd el-hvötuð Göndlar
Al-feigum skýtar ægir
Augum skjöld á baugi."
Ljótr sá hvar Egill stóð, ok heyrði orð hans; hann mælti: "gákk híg at hinn mikli maðr á hólminn, ok berzt vit mik ef þú ert allfúss til! er þat miklu jafnligra enn ek berjumst vit Friðgeir, þvíat ek þikjumst eigi at meiri maðr þó at ek leggi hann at jörðu. Þá kvað Egill:
"Erat lítillar Ljóti
Leik ek við hal bleikan,
Við bifteini bænar
Brynju rètt synja.
Búumst til vigs! en vægðar
Ván letka ek hanum.
Skapa verðum við skjaldi
Skæru, drengr, á mæri."
Síðan bjóst Egill til hólmgöngu við Ljót. Egill hafði skjöld þann sem hann var vanr at hafa, en hann var gyrðr sverði því er hann kallaði Naðr, en hann hafði Dragvandil í hendi. Hann gekk inn yfir mark þat er hólmstefnan skyldi vera; en Ljótr var þar eigi búinn. Egill skók sverðit ok kvað visu:
"Höggum hjalt-vönd skygðum;
Hæfum rönd með brandi;
Reynum rauðar máni;
Rjóðum sverð í blóði.
Stýfum Ljót af lífi;
Leikum sárt við bleikan;
Kyrrum kappa errinn
(Komi auru á hræ) járnum."
Þá kom Ljótr fram á vígvöllinn ok segir upp hólmgöngulög, "at sá skal bera níðings-nafn jafnan síðan er út hopar um marksteina þá er upp eru settir í hríng um hólmgöngu staðinn;" siðan rennast þeir at, ok höggr Egill til Ljótr brá við skildinum. En Egill hjó hvert högg at öðru svá at Ljótr fekk ekki höggit í móti. Hann hopaði undan til höggrúmsins, en Egill fór jamskjótt eptir ok hjó sem ákafast. Ljótr fór út um marksteinana ok víða um völlinn; gekk svá hin fyrsta hríð. Þá beiðist Ljótr hvílðar. Egill let þat ok vera; nema þeir þá stað, ok hvílðu sik. Þá kvað Egill:
"Fyri þiki mèr fura
Flein stökkvandi nökkvat
(Hræðist hödda beiðir ?)
Happlauss fura kappi.
Vegrat fast sá er frestar
Flein-döggvar stafr höggum.
Vábeyðan fór viðan
Völl fyri rotnum skalla."
Þat voru hólmgöngulög í þann tíma, at sá er skorar á mann annan til einshvers hlutar, ok fengi sá sígr er áskoraði, þá skyldi sá hafa sígrmál þat er hann hafði til skorað; en ef hann fengi ósígr, þa skyldi hann leysa sik þvílíka fè sem ákveðit veri; en ef hann felli á hólmi, þá hafði hann fyrirgjört allri eigu sinni, ok skyldi sá taka arf er hann felldi á hólmi. Egill bað at Ljótr skyldi búinn verða: "vil ek at við reynim nú hólmgöngu þessa." Ljótr spratt þá skjótt á fætr. Þá hljóp Egill at honum ok hjó þegar til hans, gekk hann þá svá nær honum at hann hraukk fyrir ok bar þá skjöldinn af honum. Þa hjó Egill til Ljóts ok kom á fyrir ofan knè, ok tók af fótinn; fell Ljótr þar ok þegar erendr. Þá gekk Egill þar til er þeir Friðgeir voru; var þetta verk honum allvel þakkat. Þá kvað Egill:
"Fell sá er flest hit ílla
(Fót hjó skáld af Ljóti),
Ulfgrennir hefir unnit;
Eir veittag Friðgeiri.
Sekja ek lóns til launa
Log brjótanda í móti;
Jafnt var mèr í gný geira
Gamanleikr við hal bleikan."
Ljótr var lítt harmðandi af mönnum, þvíat hann hafði verit hinn mesti óeiru-maðr. Hann var Svænskr at ætt ok átti engva frændr þar í landi; hann hafði komit þangat ok aflat sèr fjár á hólmgongum. Hann hafði fellt marga góða bændr ok skorat áðr á þá til hólmgöngu ok til jarða þeirra ok óðala, ok var þá vorðinn stórauðigr bæði at löndum ok lausum aurum.
Egill fór heim með Friðgeiri af hólmstefnunni, dvaldist hann þar þá litta hríð áðr hann fór suðr á Mæri; skyldust þeir Egill ok Friðgeir með miklum kærleik, bauð Egill Friðgeiri um at heimta jarðir þær er Ljótr hafði átt.
<< Previous Page
© 2004-2007 Northvegr.
Most of the material on this site is in the public domain. However, many people have worked very hard to bring these texts to you so if you do use the work, we would appreciate it if you could give credit to both the Northvegr site and to the individuals who worked to bring you these texts. A small number of texts are copyrighted and cannot be used without the author's permission. Any text that is copyrighted will have a clear notation of such on the main index page for that text. Inquiries can be sent to info@northvegr.org. Northvegr™ and the Northvegr symbol are trademarks and service marks of the Northvegr Foundation.
|